SGK Ve Meslek Odalarına Ait Borçlara Ödeme Kolaylığı
Geçen hafta, torba kanunun vergi alanında getirdiği kolaylıklara değinmiştim. Bu hafta ise birçok kişiyi ilgilendirecek farklı konulardaki düzenlemeleri anlatmaya çalışacağım.
1-Kanunda SGK primleri ile ilgili af var mıdır?
Vergi borçlarında olduğu gibi SGK prim borçlarında da borcun aslına dokunulmuyor. Bu borçların tamamının ödenmesi gerekiyor. Birikmiş gecikme zammı ve cezası siliniyor. Bunun yerine, enflasyon (Yİ-ÜFE) oranında faiz hesaplanıyor. Hesaplanan tutarlar 12, 18, 24 ve 36 aya kadar, iki ayda bir ödeme koşuluyla vade yapılabiliyor. Öte yandan SGK'ya olan prim, borç ve cezaların tutarı 100 Türk Lirası'nı aşmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı gibi ferî alacakların tahsilinden vazgeçiliyor. Başvurular ekim ayında başlıyor.
2- Doğum borçlanması ile ilgili yeni bir düzenleme var mıdır?
Doğum borçlanması ile ilgili önceden SSK'lı olarak çalışanların yararlandığı doğum borçlanmasından artık Bağ-Kur'lular ve devlet memurları da faydalanabilecek. Ayrıca iki olan borçlanma sayısı üçe çıkarılıyor. Bu kapsamda üç defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreler borçlanılabilecek.
Tüp bebek tedavisinde de şimdiye kadar SGK'nın destek verdiği deneme sayısı ikiden üçe çıkarıldı. Tüp bebek tedavisinde ödenecek katılım payı ilk denemede yüzde 30, ikinci denemede yüzde 25, üçüncü denemede yüzde 20 oranında uygulanacak.
3- Gelir testi için bir şans daha
Bilindiği üzere herkesin sağlık alanında sigorta imkânından faydalanabilmesi için; herhangi bir yerde çalışmayan, hiçbir sosyal güvenlik kurumundan gelir veya aylık almayan ve genel sağlık sigortasının kapsamında bulunmayan 18 yaşını geçmiş kişilerin (yükseköğrenim görüyorsa 25 yaş) gelir testi yaptırması gerekiyor. Genel sağlık sigortası tescili yapılmış olup da gelir testine hiç başvurmayanlar, bu maddenin yayımını takip eden ay başından itibaren altı ay içinde gelir testine başvururlarsa, genel sağlık sigortası primleri, yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren tahakkuk ettirilecek.
Re'sen genel sağlık sigortası tescili yapılmış olanlardan 11 Eylül tarihinden önce gelir testi yaptırmış olmakla birlikte gelir düzeyleri asgari ücretin iki katından daha düşük olarak tespit edilmiş olanların, bu tespit öncesinde genel sağlık sigortası primi ödenmemiş olan süreleri hakkında da gelir testi sonucu bulunan tutarlar hakkında aynı hükümler uygulanacak.
4- Emekli maaşlarından kesintilere af geldi mi?
Daha önce sosyal güvenlik kuruluşlarından birisinden emekli olanlar, maaşları geçinmelerine yetmediği veya boş oturmak istemedikleri için şirket kurmaları, mevcut bir şirkete ortak olmaları veya kendi isimlerine işyeri açmaları halinde yeniden SGK'ya başvurmaları ve sosyal güvenlik destek primi (SGDP) ödemeleri gerekiyor. Bu prim oranı emekli aylıklarının yaklaşık yüzde 15'ine tekabül ediyor. Nisan 2014'e kadar önceki yıllarda bu ödemeyi yapmayanlar da yapılandırmadan yararlanabilecekler. Anapara borçlarında indirim yapılmayacak. Ancak faizi enflasyona göre hesaplanan borçlarını 36 ayda ödeyebilecekler.
5- Odalara borçlar için de af
Esnaf ve sanatkârların üyesi oldukları odalara aidat borçları için de ödeme kolaylığı getirildi. Buna göre 11 Eylül'den önce ödenmesi gereken ancak ödenemeyen, odaların birlik ve üyesi oldukları federasyonlara, birlik ve federasyonların konfederasyona olan katılma payı borçları asıllarının ödenmemiş kısmının tamamı ile bu tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak enflasyon güncellemesi sonucu bulunan tutarın ödenmesi hâlinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Ödenmesi gereken toplam tutarın birinci taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde, ödenmesi gereken tutardan yüzde 10 oranında indirim yapılır. Aynı şekilde ticari işletmelerin ve tüccarların, oda ve borsalara olan aidat, navlun hâsılatından alınacak oda payları ve borsa tescil ücreti ile oda ve borsaların da Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne olan aidat borçlarına benzer şartlarda ödeme kolaylığı getirildi. İşi bırakma veya re'sen terk nedeniyle vergi mükellefiyeti sona erdiği hâlde oda/borsa kayıtları devam eden üyelerin vergi mükellefiyetinin sona erdiği tarihe kadar ödenmeyen borçları da aynı şekilde yapılandırılabilecek. Vergi mükellefiyetinin sona erdiği tarihten sonra tahakkuk etmiş aidat borçlarının asılları ile birlikte ferî borçlarının tamamı da silinecek.
6- Meslek mensuplarının aidat borçları
3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu hükümlerine göre meslek mensuplarının odalara olan aidat borçları ile odaların Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği'ne olan birlik payı borçlarının asıllarının tamamını; bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ay başından başlamak üzere birer aylık dönemler hâlinde dokuz eşit taksitte ödemeleri durumunda bu alacaklara uygulanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların, alacak asıllarının bu kanunun yayımlandığı tarihten önce kısmen veya tamamen ödenmiş olması hâlinde ödenmiş borç asıllarına isabet eden faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi ferî alacakların tahsilinden vazgeçilir. Bu madde hükmünden yararlanmak isteyenlerin eylül ayı sonuna kadar alacaklı birime başvurmaları gerekiyor.
YUSUF KELEŞ / ZAMAN
