Tam 66 ayrı yasayı değiştiren çuval niteliğindeki 6552 sayılı Torba Kanun Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunuyor.
Öncesinde bir kısım basın tarafından pompalana beklentilere bakarsanız bunca hacmine rağmen beklenenlere karşılık çıkanlar devede kulak. Zaten Hükümet çevrelerinden yeni bir Torba Yasa hazırlığı olduğu da duyurulduğuna göre uzunca bir süre de "Torba, Torba" diye oyalanmanın devam edeceği açık bulunuyor.
Sigortalı lehine getirilen maddelere bakıldığında bu getirilerin hep sigortalıların yargı yoluna gittiğinde hemen hepsini kazandıkları konularda olduğunu görüyoruz. Örneğin doğumdan önce SSK'lı değil de Bağ-Kur'lu veya Emekli Sandığı iştirakçisi olduğu gerekçesiyle kabul edilmeyen doğum borçlanması hakkı, mavi kartlıların yurtdışı borçlanmasından yararlanma hakkının iadesi kayıtta mevzuat aykırılık gerekçesiyle primi ödenmiş olsa bile silinen Bağ-Kur dönemlerinin artık silinmeyecek olması gibi.
Bu noktada uğradıkları açık haksızlıklar karşısında dava açma hakkını kullanan vatandaşlara, haksızlığa uğrasa bile devlete dava açılmasını ayıp sayan anlayışa sahip vatandaşlarımızın bir teşekkür borcu olduğunu ifade etmeden geçemeyeceğiz.
60 madde ile TBMM'ye sevk edilen Torba Kanun 148 madde olarak yasalaştı ama bu eklemelerin çoğu Hükümetin özellikle kendi istediği düzenlemeler.
Bugün de okurlarımın yoğun soruları bazında Torba Kanun sorularını cevaplayacağım.
Yapılandırma İhyayı İçeriyor
Okurum H.Çıtak 1960 doğumlu annesinin 1993-1994 yılları arasında 10 ay 5 gün Bağ-Kur sigortalısı olduğunu, 2006-2010 yılları arasında da toplam 3 yıl 11 ay 20 gün Bağ-Kur sigortalısı olduğunu belirterek bu süreleri borçlanıp satın alıp alamayacaklarını, bu arada da annesinin iki çocuğu olduğunu bu doğumları da emekli olması için kullanıp kullanamayacaklarını soruyor.
Daha önce 01.05.2008 tarihine kadar beş yıl ve daha fazla Bağ-Kur prim borcu olanlara uygulanan sigortalılık süresi durdurma yahut silme hakkı kullanarak sildirdiğiniz süreleri 6552 sayılı Torba Kanundaki yapılandırma hakkı kapsamında ihya edip primlerini asıllarıyla birlikte enflasyon farkını ödeyerek gecikme ceza ve faizi ödemeksizin Bağ-Kur sigortalılığınıza saydırabilirsiniz. 1996-2006 yılları arasındaki süreyi ödedikten sonra ayrıca aynı dönem için doğum borçlanması yapamazsınız. Zira doğum borçlanması doğumdan sonraki iki yılla çevrili olarak sadece sigorta kapsamında olmayan günlerin ödenebildiği bir haktır.
1996-2006 arasındaki Bağ-Kur sürelerini canlandırırsanız anneniz 2016 yılında Bağ-Kur'dan yaştan emekli olabilir.
Geriye Dönük Bağ-Kur Tescili Var mı?
Ayrıca yine H.Kılınç adlı okurum 1987-1997 yılları arasında esnaflık yapan babasının o dönemde hiç Bağ-Kur kaydı olmadığını, esnaf odasına kaydı dolayısıyla primleri borçlanarak ödeyip emekli olup olamayacağını soruyor.
6552 sayılı Torba Kanunda döneminde zorunlu Bağ-Kur sigortalısı olması gerekmesine rağmen Bağ-Kur'a kayıt olmadığı için tescil edilemeyen vergi mükellefiyet ve meslek odası veyahut esnaf sicil kaydı ile şimdi geriye dönük tescil ve prim ödenmesine ilişkin bir hüküm bulunmuyor. Torba Kanunda esnaf sicil veya meslek odası sürelerine dayanarak Bağ-Kur sigortalısı olunmuş fakat sonradan bu kayıtların mevzuata aykırı olarak yapıldığından bahisle silinmiş sürelerle ilgili olumlu bir hüküm var. Yine yargıya intikal ettiğinde kaydın mevzuata aykırı olduğu kabul edilse bile sigortalı olma kastı ve bilincinin vurgulanarak kabul ettirilen bu sigortalılıkla ilgili de sürekli kaybedilen davalar nedeniyle yapılan bir düzeltme anlamına gelen bir kanun bu.
GSS Borçlularına Torbada Ne Var?
Yine okurum E.Gür 2012 Mayıs ayında askerden döndüğünü, 5-6 ay sonra çalışmaya başlayarak bugüne kadar çalıştığını, o altı aylık döneme ait GSS prim borcum çıktığını, yeni Torba Yasa ile geriye dönük gelir testi yaptırmayı ve işsiz olduğu dönemdeki borcunun silinip silinmeyeceğini soruyor.
Bu okurum vesilesiyle belirtiyorum ki GSS prim borçlarına da tamamen af diye bir şey yok. Sadece zamanında gelir testi yaptırmadığı için azami orandan hesaplanan GSS prim borçlarını gerçek gelir düzeyinden ödemek için geriye dönük bir gelir testi yaptırılabilecek. Gelir etsti sonucu 2012 Temmuz – Ekim dönemi için ayda 225,72 TL olarak uygulanan aylık GSS primi belki 112,86 TL'ye belki de 37,62 TL'ye düşecek. Çıkacak yeni skala rakamına göre gecikme zammı veya faiz değil enflasyon farkı eklenecek.
Yaş ve Sigortalılık Süresini Dolduranlara Borçlanma Hakkı Yok
Bir başka okurum U.Girgiç 20.08.1963 doğumlu 01.01.1986 sigorta girişli babasının 2 bin 300 gün sigorta primi bulunduğunu, Torba Yasa kapsamında geriye dönük borçlanma yapara eksik günlerini ödeyip emekli olup olamayacağını soruyor. Torba Yasadan beklentilerden birini de yaş ve sigortalılık süresi şartlarını doldurup günleri eksik olanlara borçlanma hakkı tanınması biçimindeydi. İktidarın sözcüsü misyonundaki basın organlarında bu konuda çok sayıda "Müjde" okumuştuk. Ancak birçok beklenti gibi bu beklenti de 6552 sayılı Torba Yasada karşılanmadı. Şayet askerliğini de borçlanmışsa ve yurtdışı çalışma süresi yok ise okurumun babasına da çalışarak prim ödeme dışında en fazla 3 yıl 5 ay olmak üzere isteğe bağlı Bağ-Kur primi ödeyerek günlerini ay be ay ödeyerek tamamlama dışında çözüm gözükmüyor.
Elbette Torba yasa sosyal güvenlikten ibaret değil, Torba yasanın memurlar, iş kanunu yönlerinden getiri-götürülerden ileriki yazılarımızda bahsetmeye devam edeceğiz.
Bir birbuçuk yıldır estirilen beklentilere göre dağın fare doğurmasına, hele de bu Torba Yasa yayınlanır yayınlanmaz "Ufukta Yeni Torba Yasa gözüktü" açıklamalarına bakınca Hükümet 6552 sayılı Torba yasa ile 66 kanunu birden değiştirmesine karşın onların lehine pek bir şey vermemeyi başararak sigortalı ve emeklileri 66'ya bağlamış gözüküyor dememek elde değil.
ŞEVKET TEZEL / alitezel.com
