SGK' ya göre Evlenen kadının hakları
Çalışırken evlenen kadının ayrı hakları var, yetim aylığı alırken evlenen kadının ayrı hakları ve evlenme sebebiyle oluşan başka hakları var.
İŞÇİ KADIN EVLENİRSE
İşçi olarak çalışan kadın, evlenirse öncelikle 4857/46 gereğince üç gün evlilik izni hakkını kullanabilir. Evlilik izni yasal olarak ücreti ödenmesi gereken izinlerden değildir, ama işveren dilerse bu üç günün ücretini ödeyebilir. Kadının çalıştığı işyerinde sendika ve toplu sözleşme varsa ve toplu sözleşmede evlilik ikramiyesi ödenmesi öngörülmüşse bu ikramiyeyi de alabilir.
Ayrıca, 1475 sayılı (eski) İş Kanunu'nun 14. maddesi gereğince dilerse evlilik (nikâh) tarihinden itibaren bir yıl içinde işini evlenme sebebiyle sona erdirip işyerinde birikmiş kıdem tazminatını alabilir.
YETİM AYLIĞI ALAN KADIN
SGK' dan (SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı) yetim aylığı alan kadın evlenirse, SSK ve Bağ-Kur' dan yetim aylığı alıyorsa aldığı aylığın 24 katını, TC Emekli Sandığı'ndan yetim aylığı alıyorsa 12 katını çeyiz parası (evlenme ödeneği) olarak alabilir. Evlilik, çeyiz parası aldığı süreler daha dolmadan son bulursa çeyiz parası aldığı süreden sonra kendisine yeniden (başvurusu halinde) yetim aylığı bağlanır.
ANA-BABA AYLIĞI ALANLAR SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı'ndan vefat etmiş evlatları üzerinden ana-baba aylığı alanlardan evlenen olursa, SSK ve Bağ-Kur' dan aylık alanlara verilmez ama TC Emekli Sandığı'ndan aylık alanlara 12 aylık tutarında çeyiz parası ödenir.
DUL AYLIĞI ALAN KADINLAR SSK'dan, Bağ-Kur' dan veya TC Emekli Sandığı'ndan dul aylığı alan kadın evlenirse, aldığı dul aylığı kesilir. SSK ve Bağ-Kur' dan dul aylığı alanlara verilmez ama TC Emekli Sandığı'ndan dul aylığı alan kadınlara 12 aylık tutarında evlenme ikramiyesi, çeyiz parası ödenir.
Nikâh ile hayatımızda neleri değiştiririz?
En basit benzetmeyle evlenince, eşinizle yüzde 50 ortaklı limited şirket kurmuş olursunuz. Nikâh memuru önüne oturup "evet" dediğimizde;
1- Ben ölürsem eşim mirasçımdır, 2- Ben ölürsem emekli aylığımın sahibi eşimdir, 3- Boşanırsak evlilik süresince elde ettiğimiz malların yarısı eşimindir, 4- Babamdan ve annemden yetim aylığı alma hakkım artık yok, demiş olursunuz.
Gördüğünüz gibi, evlenerek ana babamızdan gelecek yetim aylığı hakkından vazgeçeriz ama eşimiz ölünce ondan gelecek dul aylığı hakkımız olur.
BOŞANINCA DA BAZI HAKLAR DEĞİŞİR
Evlenmeye biz karar veririz ama boşanmaya sadece "devlet" karar verebilir. Nasıl biz "evet" diyerek evlendiysek şimdi "hayır" diyerek boşanamayız. Mutlaka bir aile mahkemesine başvurup "Bizi boşandırın" demeniz gerekir. Mahkemeye sunacağınız delil durumuna göre hâkim evliliğin bittiğine de karar verebilir, "Hayır daha evlilik bitmemiş, boşanma talebinizi reddettim" de diyebilir. Şayet mahkeme boşanmamıza karar vermişse bu durumda yine bazı haklar alır, bazı haklar kaybederiz:
1- Eski eşim artık mirasçım değildir. 2- Eski eşim ben ölürsem emekli aylığımın sahibi değildir. 3- Artık evli değilim, ana-babamdan yetim aylığı alabilirim.
Ali Tezel/alitezel.com
