EMEKLİLİK MÜRACAATI NE ZAMAN YAPILMALI
Sosyal güvenlik mevzuatımıza göre emekli aylıkları, kişinin 4/b kapsamından kaynaklanan sigortalılığa dayalı borcu yok ise müracaatı takip eden ay başından geçerli olmak üzere bağlanır.Buna göre; özel sektör işyerlerinde çalışanlar açısından ayın üçünde, on beşinde, yirmi sekizinde ya da otuzunda emekli aylığı başvurunda bulunana ayın kaçında başvurduğuna bakılmaksızın takip eden ayın biri itibariyle maaş bağlanır.
Yaşlılık aylığı, tahsis müracaatını takip eden ay başından itibaren bağlanmakla birlikte 4/a kapsamında sigortalılık yanında vergi mükellefi, tarımsal faaliyet ya da ticaret şirketi ortaklığı nedeniyle 4/b kapsamında sigortalı olmak zorunda kalanlar açısından emeklilik müracaatında bir takım ince nüanslara dikkat etmek kaçınılmaz.
Zira, 4/a kapsamındaki sigortalılığın diğer bir ifade ile SSK sigortalılığının sona erdiği aynı gün içinde emeklilik müracaatını yapmamak takip eden gün için 4/b kapsamında sigortalı olma zorunluluğuna yol açar. Bunun doğal sonucu olarak 4/a kapsamında sigorta olarak çalıştığı işten çıkanlar aynı zamanda vergi mükellefi, tarımsal faaliyet ya da ticaret şirketi ortağı iseler 4/b kapsamında sigortalılık nedeniyle prim borçlarına halef olurlar.
Örneğin; 4/a kapsamında sigortalı olarak çalıştığı işyerinden 27 Haziran 2011 tarihinde ayrılan ve aynı zamanda şirket ortağı olan kişi 27 Haziran 2011 değil de 30 Haziran 2011 tarihinde emeklilik müracaatında bulunursa 28 Haziran 2011 ila 30 Haziran 2011 tarihleri arasında 3 gün için 4/b kapsamında sigortalılığa dayalı tahakkuk eden prim borcunu ödemek zorunda. Bu borcun 30 Haziran 2011 tarihinde ödenmemesi halinde sigortalıya, ödemenin yapıldığı güne kadar ilave prim borcu tahakkuk ettirildiği gibi aylığı da müracaatı takip eden aybaşı değil prim borcunun ödendiği ayı takip eden aybaşından itibaren bağlanır. Özetle, 4/b kapsamında sigortalı olması gerekenler açısından prim borcunun bulunması halinde emeklilik müracaatı sigortalılığı kesmez. Sigortalılık tüm borç ödenene kadar işlemeye devam eder.
Dolayısıyla; 4/a kapsamında sigortalı iken işten ayrılan ve işten ayrıldığı tarihte aynı zamanda vergi mükellefiyeti, Ltd. Şti. ortaklığı, A.Ş. yönetim kurulu üyeliği ya da tarımsal faaliyeti devam eden sigortalı, yaşlılık aylığı talebini mutlaka 4/a kapsamında işten ayrıldığı tarihte (aynı gün içinde) yapmalıdır. Sigortalı başvuruyu aynı gün değil de bir başka gün yapacak ise önce işten çıkış tarihi ile primi ödenecek tarih arasında geçen sürelere ilişkin 4/b kapsamındaki sigortalılığa dayalı borcunu ödemeli, 4/b kapsamında sigortalılık tescili yok ise bu kez önce tescili başlatmalı ve çıkacak borcu ödedikten sonra emekli aylığı başvurusu yapmalıdır.
Şerif AKCAN
Türkiye Gazetesi
twitter.com/vergivekanunlar
http://vergivekanunlar.blogspot.com/
