Stok YönetimiI.STOK
İşletme Sermayesi denildiğinde aklımıza gelen en önemli kavramlar dan biri de ‘Stok’ kavramıdır. Konuya ilişkin olmak üzere İşletme sahip ve yöneticilerinden Meslek mensuplarına kadar her kesimi ilgilendirmektedir.
Stok nedir? Türk Dil Kurumu na göre;
stok İng. stock
a. 1. Yığılım.
2. ekon. ve tic. Yığımlık.
Güncel Türkçe Sözlük
stok İng. stock
Firmaların üretim ya da satışlarındaki beklenmedik dalgalanmaları karşılayabilmek için tuttukları veya satamadığı mamul, yarı mamul ve hammadde.
BSTS / İktisat Terimleri Sözlüğü 2004
Genel olarak bakıldığında ise, paraya dönüşme açısından en zayıf kavramdır. İşletmelerin faaliyet’leri ile doğrudan ilgili olup, bu faaliyetlere göre değişmektedirler.
Ayrıca rekabet yoğun ortamlarda ise stok yönetimi oldukça önemlidir. Bazı işletmelerin muhasebe sistemlerinde stoklara yer verilmemesi ya da ihtiyaç duyulmaması kesinlikle kabul edilemez. Mamullere ilişkin olmasa bile girdilerin varlığı bu yönde oldukça önemlidir. Örneğin Elektrik üretimi vb.
II.6111 SAYILI KANUNLA İHDAS EDİLEN STOK AFFI VE KAYIT DÜZELTMELERİ
İşletmeler de mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan (faturasız olarak satın alınan) makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların, Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan (faturasız olarak satılan) emtiaların, Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklardan net alacakların beyan edilmek suretiyle yasal kayıtların gerçeğe uygun hale getirilmesi imkanı sağlanmaktadır.(1)Gelir İdaresi Başkanlığı
III.YENİ TÜRK TİCARET KANUNU
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu 13/01/2011 tarihinde kabul edilmiş ve 14/02/2011 tarihli ve 27846 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
01/07/2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan yeni Türk Ticaret Kanunu, ülkemiz ticari hayatı için önemli bir değişim sürecini başlatacak olması yanında, yönetim ve denetim alanlarında ciddi sonuçları da olacaktır.
Ortaklar ile yönetim kurulu üyeleri ve yakınlarının şirkete borçlanmalarının yasaklanması gibi yeni müesseseler getirilmektedir.
Borçlanma yasağına ilişkin düzenlemeler ile sermaye taahhüdü dahil, birçok iş ve işlemde ortaklarca şirket kasasının kullanımı, kişisel harcamaların bu kanaldan yapılması ve şirketten para çekilmesi engellenmektedir. Bu işlemlerin gerçekleştirilmesi cezai yaptırıma da bağlanmış bulunmaktadır. (Madde 358, 395 ve 562)
İşletmelere, ticari defterlerini tutarken ve finansal tablolarını düzenlerken Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına (TMS/TFRS) uymak ve uygulamak zorunluluğu getirilmektedir.
Gerçek ve tüzel kişiler gerek ticari defterlerini tutarken gerekse bireysel ve konsolide finansal raporlarını düzenlerken Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) ve standart yorumlarına (TFRSY) uymak ve uygulamak zorunda olacaklardır.
İşletmeler 01/01/2013 tarihli açılış bilançolarını Yeni Türk Ticaret Kanununa göre düzenlemek zorundadırlar.
Tacirler, 31/12/2012 tarihinde hazırlayacakları bilançolarını, TMS/TFRS’ye göre düzeltmek ve düzeltilmiş bilançolarını 01/01/2013 tarihinde açılış bilançosu olarak ticari defterlerine ve finansal tablolarına geçirmek zorundadırlar.
Bağımsız denetim hususunda önemli düzenlemeler getirmektedir.
“Denetçilik (murakıplık) organı” zorunlu olmaktan çıkarılmıştır. Yeni sistemde anonim ortaklıkların finansal denetimi, dış denetçiler tarafından gerçekleştirilecektir. Denetimden geçmemiş finansal tablolar ile yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu düzenlenmemiş sayılacaktır.
Bununla birlikte, 6111 sayılı kanun ile stok affından Kimler Yararlandı?
Bütün gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri uygulamadan yararlanabilecektir. Serbest meslek erbabı, ferdi ticari işletmeler, adi ortaklıklar, kollektif şirketler, adi komandit şirketler ile sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri, dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler ve iş ortaklıkları bu düzenlemeden yararlananlardır.
IV. SONUÇ
Stok çeşitleri işletmelerin faaliyetlerine göre değişir. Hizmet işletmeleri , üretim işletmelerinin Stok yapıları, birbirinden ve kendi iç yapılarına , farklılıklarına göre değişiklikler gösterecek dir.
İşletmeler stoklarının uygun seviyede olmasını arzu eder ve stok düzeyini buna göre oluşturur. Maliyetlerin düzeyleri stok seviyeleri ile yakın ilişki içerir.
İşletme biliminde bilinir ki, stokların fiyatı, tedarik maliyeti, stokların bulundurma maliyeti önem arz eder ve bunlar matematiksel olarak formüle edilirler.
Bilindiği üzere, Stok yönetiminin amacı toplam stok maliyetinin düşük olması ve karlılıkla beraber stok düzeyinin korunmasıdır.
Kadir DODİ
Mali Müşavir-Denetçi
İşletme Yönetimi Bilim Uzm.
muhasebenet.net/
