Kıdeminiz eksik hesaplanmış
Soru: Sadettin Bey, 11.09.2006 tarihinde başlamış olduğum iş yerim, 14.04.2012 tarihinde kapandı.
Yıllık brüt maaşım 1328 lira görünüyor. İş yerim ise 6900 lira tazminat veriyor. Tazminatım doğru hesaplanmış mı? Yanlışsa ne yapmam gerekir? Hasan Ç.Cevap: Hasan Bey, eğer çalıştığınız dönemde ücretsiz izin ve benzeri sebeplerle ara vermediyseniz, 5 yıl 7 ay 4 günlük kıdeminiz var. Buna göre damga vergisi düşüldükten sonra net 7380 TL kıdem tazminatına hak kazanıyorsunuz. Sadece verdiğiniz bilgilere göre söyleyecek olursak, işvereniniz tazminatınızı 480 TL eksik hesaplamış. Aradaki farkı PTT'den göndereceğiniz iadeli taahhütlü postayla talep edebilir, ödenmemesi durumunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na şikayet dilekçesi verebilirsiniz.
Vergi indirim belgesi gerekiyor
Soru: Sadettin Bey, ben iş kazası sonucu malulen emekli oldum. Sakatlık oranım %21 idi. Şu an 200 TL civarında maaş almaktayım. Sigortalı bir işte çalışıyorum ve akciğerlerimden rahatsızım. 3000 pirim günüm doldu. Önceki sakatlık oranım ve hastalığım nedeniyle şimdi %40 özrüm var. Tam olarak ne zaman emekli olabilirim? Ödenen primlerin emekli maaşıma etkisi ne kadar olur? Murat G.
Cevap: Değerli okurum, şu an almakta olduğunuz 200 lira, malullük aylığı değil sürekli iş göremezlik geliridir. İş kazası sonucu özür oranınız %10'un üzerinde olduğu için bu geliri alıyorsunuz. 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanların, sakatlık oranıyla erken emekli olabilmeleri için öncelikle vergi indirim belgesi almaları gerekiyor. En yakın vergi dairesine başvurarak bu belgeyi alabilirsiniz. Özür oranınız Maliye Bakanlığı tarafından da %40'ın üzerinde kabul edilir ve vergi indirim belgesi alabilirseniz, yaş şartı olmaksızın erken emekli olabilirsiniz. Emekli olunca şu an almakta olduğunuz gelirin yarısını, emekli aylığınızın tamamını alabilirsiniz. Ödenen primlerin emekli aylığınızı ne ölçüde etkileyeceği, brüt kazançlarınıza ve primlerinizin ödendiği döneme göre değişir. Asgari ücret üzerinden prim ödendiyse 750 lira aylık alırsınız.
Türk vatandaşı olmanız lazım
Soru: Sadettin Bey, ben 17.08.1970 doğumluyum ve ilk SSK girişim 01.10.1987 tarihidir. Toplam 1245 gün prim ödedim. 1995'te Almanya´ya geldim. 01.03.1997 yılından itibaren öğrenci statüsünde çalışarak Alman Emeklilik Kurumu'na prim ödemeye başladım. 01.07.2001'de Türk vatandaşlığından izinle çıkarak Alman vatandaşlığına geçtim. Şu an yalnızca Alman vatandaşlığım mevcut. Almanya'dan emekli olabilmem için 67 yaşımı doldurmam gerekiyor. Engelli olduğum için iki yıl erken emekli olabiliyorum. Almanya'daki emeklilik haklarım saklı kalmak şartıyla Türkiye'den nasıl emekli olabilirim? Ercan T.
Cevap: Değerli okurum, Almanya'daki çalışmalarınızı Türkiye'de yurtdışı hizmet olarak borçlanabilir ve bu şekilde iki ülkeden de aylığa hak kazanabilirsiniz. Fakat yurtdışı borçlanma yapabilmeniz için Türk vatandaşı olmanız gerekiyor. Yani borçlanma başvurusu yaptığınız tarihte Türk vatandaşı olacaksınız ve borçlanmak istediğiniz tarih aralığında da Türk vatandaşı olarak çalışmış olacaksınız. Bugün için Türk vatandaşlığına geçtiğinizi varsayarsak, 01.03.1997-01.07.2001 tarihleri arasındaki çalışmalarınızla bundan sonra Türk vatandaşı olarak yapacağınız çalışmaları borçlanabilirsiniz. Aksi halde Türkiye'den emekli olmanız mümkün değil.
Biraz müsaade...
Kıdem tazminatından sendikalar yasasına kadar çok yoğun bir gündem yaz sonunda bizi bekliyor. Bu yoğun gündemin altından kalkabilmek için biraz dinlenmem gerekiyor. Sizlerden iki hafta müsaade istiyorum, tekrar görüşmek üzere...
Vergi indirim belgesi gerekiyor
Soru: Sadettin Bey, ben iş kazası sonucu malulen emekli oldum. Sakatlık oranım %21 idi. Şu an 200 TL civarında maaş almaktayım. Sigortalı bir işte çalışıyorum ve akciğerlerimden rahatsızım. 3000 pirim günüm doldu. Önceki sakatlık oranım ve hastalığım nedeniyle şimdi %40 özrüm var. Tam olarak ne zaman emekli olabilirim? Ödenen primlerin emekli maaşıma etkisi ne kadar olur? Murat G.
Cevap: Değerli okurum, şu an almakta olduğunuz 200 lira, malullük aylığı değil sürekli iş göremezlik geliridir. İş kazası sonucu özür oranınız %10'un üzerinde olduğu için bu geliri alıyorsunuz. 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanların, sakatlık oranıyla erken emekli olabilmeleri için öncelikle vergi indirim belgesi almaları gerekiyor. En yakın vergi dairesine başvurarak bu belgeyi alabilirsiniz. Özür oranınız Maliye Bakanlığı tarafından da %40'ın üzerinde kabul edilir ve vergi indirim belgesi alabilirseniz, yaş şartı olmaksızın erken emekli olabilirsiniz. Emekli olunca şu an almakta olduğunuz gelirin yarısını, emekli aylığınızın tamamını alabilirsiniz. Ödenen primlerin emekli aylığınızı ne ölçüde etkileyeceği, brüt kazançlarınıza ve primlerinizin ödendiği döneme göre değişir. Asgari ücret üzerinden prim ödendiyse 750 lira aylık alırsınız.
Türk vatandaşı olmanız lazım
Soru: Sadettin Bey, ben 17.08.1970 doğumluyum ve ilk SSK girişim 01.10.1987 tarihidir. Toplam 1245 gün prim ödedim. 1995'te Almanya´ya geldim. 01.03.1997 yılından itibaren öğrenci statüsünde çalışarak Alman Emeklilik Kurumu'na prim ödemeye başladım. 01.07.2001'de Türk vatandaşlığından izinle çıkarak Alman vatandaşlığına geçtim. Şu an yalnızca Alman vatandaşlığım mevcut. Almanya'dan emekli olabilmem için 67 yaşımı doldurmam gerekiyor. Engelli olduğum için iki yıl erken emekli olabiliyorum. Almanya'daki emeklilik haklarım saklı kalmak şartıyla Türkiye'den nasıl emekli olabilirim? Ercan T.
Cevap: Değerli okurum, Almanya'daki çalışmalarınızı Türkiye'de yurtdışı hizmet olarak borçlanabilir ve bu şekilde iki ülkeden de aylığa hak kazanabilirsiniz. Fakat yurtdışı borçlanma yapabilmeniz için Türk vatandaşı olmanız gerekiyor. Yani borçlanma başvurusu yaptığınız tarihte Türk vatandaşı olacaksınız ve borçlanmak istediğiniz tarih aralığında da Türk vatandaşı olarak çalışmış olacaksınız. Bugün için Türk vatandaşlığına geçtiğinizi varsayarsak, 01.03.1997-01.07.2001 tarihleri arasındaki çalışmalarınızla bundan sonra Türk vatandaşı olarak yapacağınız çalışmaları borçlanabilirsiniz. Aksi halde Türkiye'den emekli olmanız mümkün değil.
Biraz müsaade...
Kıdem tazminatından sendikalar yasasına kadar çok yoğun bir gündem yaz sonunda bizi bekliyor. Bu yoğun gündemin altından kalkabilmek için biraz dinlenmem gerekiyor. Sizlerden iki hafta müsaade istiyorum, tekrar görüşmek üzere...
Sadettin ORHAN
