Haciz geldi diye işçi çıkarılamaz
SGK verilerine göre ülkemizde 12 milyon çalışanın (4/a sigortalısı) yaklaşık yarısı asgari ücretle çalışıyor.Bazı çalışanların biraz daha yüksek ücret aldıkları halde işveren tarafından asgari ücret üzerinden bildirildiğini biliyoruz. Yine de genel ortalamanın 700-800 lira civarında net ücretle çalıştıklarını söyleyebiliriz.Ayda 700-800 lira ücretlerle geçinmeye çalışan insanların bütçelerini her ay denkleştirmeleri zor. Hele bir de kredi kartı ve bireysel kredilerin cazibesine kapıldılarsa, ipin ucu tamamen kaçıyor. Bugün yüz binlerce çalışanın ücretinde haciz bulunduğu ve her ay dörtte bir oranında kesinti yapıldığı bilinen bir gerçek.
Yargıtay kabul etmiyor
Eğer işveren, sırf ücretine haciz konuldu diye çalışanı işten çıkarma yoluna gitmişse, Yargıtay bu tür fesihleri haklı fesih olarak kabul etmiyor. Yani genel kural, ücretine haciz konulan işçinin çalışmaya devam etmesidir. Ancak burada işçinin görevi ve borçlarının iş verimine etkisinin de göz önünde bulundurulması gerekiyor.
Örneğin muhasebe biriminde görevli bir çalışan, sürekli borç altında ve hacizlerle uğraşıyorsa, işveren tarafından bu durum risk olarak görülebilir ve haklı nedenle fesih gündeme gelebilir. Yine sürekli borç sarmalıyla uğraşan işçi, işyerindeki görev ve sorumluluklarını aksatıyorsa, iş akdinin tazminatsız feshiyle karşılaşabilecektir.
Çareyi emeklilikte buluyorlar
Diğer taraftan ücretine haciz konulan kişiler eğer emekliliği hak etmişlerse, çalışmaya devam etmek yerine hemen emekli oluyorlar. Böylece maaşlarından da kesinti yapılamıyor. Zira emekli aylıklarına haciz konulamayacağı yönündeki hüküm gereği, nafaka alacakları ile SGK alacakları haricinde, emekli aylıkları haczedilemiyor. Hal böyle olunca, borçlu çalışanlar -memurlar dahil- bir an önce emekliliği tercih ediyorlar.
12 yaşınızdaki sigorta geçerlidir
Soru: Sadettin Bey, benim SSK girişim 01/10/1992 tarihinde yapıldı. Şu an 5000 günüm var ve 01/09/1980 doğumluyum. Bilgi aldığım bazı kişiler 12 yaşında sigorta girişi olmaz, 16 yaşından sonrası geçerli sayılır diyorlar. Buna göre benim dört senem boşa mı gidiyor? Bana net bir cevap verirseniz çok sevinirim. Murteza G.
Cevap: Değerli okurum, 1992 yılında yani 12 yaşınızdayken başlayan sigortanız eğer çıraklık sigortasıysa, emeklilik için başlangıç sayılmaz. Fakat normal sigortalı olarak girişiniz yapıldıysa 12 yaşınızda da olsanız başlangıç olarak sayılır ve 5.600 günü doldurmak şartıyla 53 yaşınızda emekli olursunuz.
266 günü ödeyip emekli olabilirsiniz
Soru: Sadettin Bey, ben 1947 doğumluyum. 07/05/1969 tarihinde SSK'lı oldum. Toplamda 2.614 prim günüm var. 720 gün askerlik borçlanması ödeyeceğim. 3600 günden emekli olmak için kalan günlerimi isteğe bağlı olarak mı ödemeliyim yoksa bir işyerinden sigortalı olarak mı? Hangi durumda daha önce emekli olurum? Fikret K.
Cevap: Fikret Bey, askerlik borçlanmasını da ödedikten sonra 3.600 günü doldurmak için geriye 266 gün eksiğiniz kalıyor. Bu süreyi ister isteğe bağlı isterseniz bir işyerinde çalışarak ödeyin fark etmez. Her iki durumda da 3.600 günü doldurduğunuz tarihte emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.
Fakat çalışan için belki daha ağırı, işverenin "Ben hacizli işçiyi çalıştıramam, işine tazminatsız son veriyorum" cümlesi olsa gerek. Zaten borç batağına giren işçi, bir de işinden ve tazminatlarından olunca bunalım günleri başlıyor.
Yargıtay kabul etmiyor
Eğer işveren, sırf ücretine haciz konuldu diye çalışanı işten çıkarma yoluna gitmişse, Yargıtay bu tür fesihleri haklı fesih olarak kabul etmiyor. Yani genel kural, ücretine haciz konulan işçinin çalışmaya devam etmesidir. Ancak burada işçinin görevi ve borçlarının iş verimine etkisinin de göz önünde bulundurulması gerekiyor.
Örneğin muhasebe biriminde görevli bir çalışan, sürekli borç altında ve hacizlerle uğraşıyorsa, işveren tarafından bu durum risk olarak görülebilir ve haklı nedenle fesih gündeme gelebilir. Yine sürekli borç sarmalıyla uğraşan işçi, işyerindeki görev ve sorumluluklarını aksatıyorsa, iş akdinin tazminatsız feshiyle karşılaşabilecektir.
Çareyi emeklilikte buluyorlar
Diğer taraftan ücretine haciz konulan kişiler eğer emekliliği hak etmişlerse, çalışmaya devam etmek yerine hemen emekli oluyorlar. Böylece maaşlarından da kesinti yapılamıyor. Zira emekli aylıklarına haciz konulamayacağı yönündeki hüküm gereği, nafaka alacakları ile SGK alacakları haricinde, emekli aylıkları haczedilemiyor. Hal böyle olunca, borçlu çalışanlar -memurlar dahil- bir an önce emekliliği tercih ediyorlar.
12 yaşınızdaki sigorta geçerlidir
Soru: Sadettin Bey, benim SSK girişim 01/10/1992 tarihinde yapıldı. Şu an 5000 günüm var ve 01/09/1980 doğumluyum. Bilgi aldığım bazı kişiler 12 yaşında sigorta girişi olmaz, 16 yaşından sonrası geçerli sayılır diyorlar. Buna göre benim dört senem boşa mı gidiyor? Bana net bir cevap verirseniz çok sevinirim. Murteza G.
Cevap: Değerli okurum, 1992 yılında yani 12 yaşınızdayken başlayan sigortanız eğer çıraklık sigortasıysa, emeklilik için başlangıç sayılmaz. Fakat normal sigortalı olarak girişiniz yapıldıysa 12 yaşınızda da olsanız başlangıç olarak sayılır ve 5.600 günü doldurmak şartıyla 53 yaşınızda emekli olursunuz.
266 günü ödeyip emekli olabilirsiniz
Soru: Sadettin Bey, ben 1947 doğumluyum. 07/05/1969 tarihinde SSK'lı oldum. Toplamda 2.614 prim günüm var. 720 gün askerlik borçlanması ödeyeceğim. 3600 günden emekli olmak için kalan günlerimi isteğe bağlı olarak mı ödemeliyim yoksa bir işyerinden sigortalı olarak mı? Hangi durumda daha önce emekli olurum? Fikret K.
Cevap: Fikret Bey, askerlik borçlanmasını da ödedikten sonra 3.600 günü doldurmak için geriye 266 gün eksiğiniz kalıyor. Bu süreyi ister isteğe bağlı isterseniz bir işyerinde çalışarak ödeyin fark etmez. Her iki durumda da 3.600 günü doldurduğunuz tarihte emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.
Sadettin ORHAN
http://ekonomi.bugun.com.tr/haciz-geldi-diye-isci-cikarilamaz-yazisi-206265
