GSS borcundan kurtulma formülleri
Gazetemizin bir milyondan fazla gencin GSS prim borcu bulunduğuna dair haberi gündeme damgasını vurdu.
Tabii bu haber üzerine okurlarımızın soruları da yağmaya başladı. Borçlu okurlarımızı borçtan kurtaracak formülleri vermeden önce örnek bir soruya yer verelim. Ali Bey soruyor:
"Sadettin Bey, 2011 Haziran ayında dil eğitimi için yurtdışına gittim ve bu yılın haziran ayında döndüm. Fakat dönüşte sürpriz bir borç yazısıyla karşılaştım. SGK'dan gelen yazıda, 01.01.2012'den başlamak üzere GSS tescilimin yapıldığı ve bu yüzden işleyen prim borcumu ödemem gerektiği söyleniyor. Tebligat ulaşır ulaşmaz SGK birimine gittim ve yurtdışında bulunduğum için durumdan haberdar olmadığımı ve bir iki ay içinde yine yurtdışına çıkacağımı söyledim. Ancak bu borcu ödemem gerektiğini ifade ettiler. Gerçekten de ödemekten başka seçeneğim yok mudur?"
Şimdi hem Ali Bey için hem de bir milyondan fazla borçlu vatandaşımız için GSS borcundan kurtulma formüllerini sıralayalım.
1. Yurtdışındaysanız adresinizi güncelleyin
Eğer herhangi bir sebeple yurtdışında bulunduğunuz halde ikametiniz hâlâ Türkiye'de görünüyorsa, ilk fırsatta adresinizi güncelleyin. Böylece yurtdışında bulunduğunuz döneme ait GSS borcunuzdan kurtulmuş olursunuz. Zira SGK sizi GSS kapsamına alırken, resmi ikametinizi esas alıyor.
2. Gelir testinizi yaptırın
Esasında gelir testi yaptırdığı takdirde aylık geliri 313 liranın altında çıkması muhtemel binlerce vatandaşımız, test yaptırmadığı için GSS borcuna muhatap oldu. Çünkü gelir testine gitmeyen vatandaşın geliri 1.881 lira kabul ediliyor ve aylık 225 lira borç yazılıyor. Eğer teste gitmediğiniz için GSS borcu olanlardansanız, bir an önce teste başvurun. Aylık geliriniz 313 liranın altında çıkarsa bundan sonra ücretsiz/primsiz sağlık yardımı alabileceğiniz gibi geriye dönük çıkarılan borçtan da kurtulursunuz.
3. İsteğe bağlı sigortaya başvurun
1 Ocak 2012 itibariyle gelir testine gitmediniz veya gittiniz ama geliriniz yüksek çıktığı için GSS borcunuz birikti. Eğer bundan sonrası için borcun artmasını önlemek istiyorsanız, hemen en yakın SGK müdürlüğüne isteğe bağlı sigortaya giriş dilekçesi verebilirsiniz. Böylece dilekçe tarihini takip eden bir yıl içerisinde GSS primi işlemeyecektir. "Peki, bu bir yıllık sürede her ay 300 lira isteğe bağlı sigorta primi ödemem gerekir mi" diye sorarsanız, bu sizin tercihinize kalmış. İsterseniz ödersiniz, istemezseniz ödemezsiniz. Hiç prim ödemezseniz, bir yılın sonunda isteğe bağlı sigortalılık statünüz sona erer. Fakat bu bir yıllık sürede GSS borcunuz işlememiş olur.
Ceza değil, güvence...
Yukarıda saydığımız yöntemler, GSS borçlularının yararlanabileceği yasal yollardır. Ancak asıl olanın sosyal güvence kapsamında yaşamak olduğunu hatırlatalım. Zaten yasalar da insanımızı buna zorluyor. Bunun yanında basında kimi haberlerde, GSS kapsamına alınan vatandaşlar adına tahakkuk eden prim borçları için 'GSS cezası' veya 'SGK cezası' gibi tabirlerin kullanılması hiç hoş değil. Zira söz konusu primler, ödeme gücü olan vatandaşı sağlık güvencesine almak için kesiliyor, milleti cezalandırmak için değil. Kaldı ki ödeme gücü olmayan vatandaş zaten bunu gelir testiyle beyan ediyor ve ücretsiz olarak GSS kapsamına alınıyor.
"Sadettin Bey, 2011 Haziran ayında dil eğitimi için yurtdışına gittim ve bu yılın haziran ayında döndüm. Fakat dönüşte sürpriz bir borç yazısıyla karşılaştım. SGK'dan gelen yazıda, 01.01.2012'den başlamak üzere GSS tescilimin yapıldığı ve bu yüzden işleyen prim borcumu ödemem gerektiği söyleniyor. Tebligat ulaşır ulaşmaz SGK birimine gittim ve yurtdışında bulunduğum için durumdan haberdar olmadığımı ve bir iki ay içinde yine yurtdışına çıkacağımı söyledim. Ancak bu borcu ödemem gerektiğini ifade ettiler. Gerçekten de ödemekten başka seçeneğim yok mudur?"
Şimdi hem Ali Bey için hem de bir milyondan fazla borçlu vatandaşımız için GSS borcundan kurtulma formüllerini sıralayalım.
1. Yurtdışındaysanız adresinizi güncelleyin
Eğer herhangi bir sebeple yurtdışında bulunduğunuz halde ikametiniz hâlâ Türkiye'de görünüyorsa, ilk fırsatta adresinizi güncelleyin. Böylece yurtdışında bulunduğunuz döneme ait GSS borcunuzdan kurtulmuş olursunuz. Zira SGK sizi GSS kapsamına alırken, resmi ikametinizi esas alıyor.
2. Gelir testinizi yaptırın
Esasında gelir testi yaptırdığı takdirde aylık geliri 313 liranın altında çıkması muhtemel binlerce vatandaşımız, test yaptırmadığı için GSS borcuna muhatap oldu. Çünkü gelir testine gitmeyen vatandaşın geliri 1.881 lira kabul ediliyor ve aylık 225 lira borç yazılıyor. Eğer teste gitmediğiniz için GSS borcu olanlardansanız, bir an önce teste başvurun. Aylık geliriniz 313 liranın altında çıkarsa bundan sonra ücretsiz/primsiz sağlık yardımı alabileceğiniz gibi geriye dönük çıkarılan borçtan da kurtulursunuz.
3. İsteğe bağlı sigortaya başvurun
1 Ocak 2012 itibariyle gelir testine gitmediniz veya gittiniz ama geliriniz yüksek çıktığı için GSS borcunuz birikti. Eğer bundan sonrası için borcun artmasını önlemek istiyorsanız, hemen en yakın SGK müdürlüğüne isteğe bağlı sigortaya giriş dilekçesi verebilirsiniz. Böylece dilekçe tarihini takip eden bir yıl içerisinde GSS primi işlemeyecektir. "Peki, bu bir yıllık sürede her ay 300 lira isteğe bağlı sigorta primi ödemem gerekir mi" diye sorarsanız, bu sizin tercihinize kalmış. İsterseniz ödersiniz, istemezseniz ödemezsiniz. Hiç prim ödemezseniz, bir yılın sonunda isteğe bağlı sigortalılık statünüz sona erer. Fakat bu bir yıllık sürede GSS borcunuz işlememiş olur.
Ceza değil, güvence...
Yukarıda saydığımız yöntemler, GSS borçlularının yararlanabileceği yasal yollardır. Ancak asıl olanın sosyal güvence kapsamında yaşamak olduğunu hatırlatalım. Zaten yasalar da insanımızı buna zorluyor. Bunun yanında basında kimi haberlerde, GSS kapsamına alınan vatandaşlar adına tahakkuk eden prim borçları için 'GSS cezası' veya 'SGK cezası' gibi tabirlerin kullanılması hiç hoş değil. Zira söz konusu primler, ödeme gücü olan vatandaşı sağlık güvencesine almak için kesiliyor, milleti cezalandırmak için değil. Kaldı ki ödeme gücü olmayan vatandaş zaten bunu gelir testiyle beyan ediyor ve ücretsiz olarak GSS kapsamına alınıyor.
Sadettin ORHAN
