Torba Yasa'dan yararlananlar dikkat!
TORBA YASADAN YARARLANANLAR DİKKAT, BUNDAN SONRA DOĞACAK BORÇLARINIZI DA ZAMANINDA ÖDEYİNİZ!
Değerli okurlarımız, ülkemizde özellikle af niteliğinde ya da ödeme kolaylığı sayılabilecek düzenlemeler yapılırken beklentiler yüksek oluyor ve ya düzenlemeler yeterince anlaşılamıyor ya da af geldi diye insanlar düzenlemelerin sorun yaratabilecek kısmını görmek istemiyor. Aynı durum 6552 sayılı Kanunun değişik düzenlemelerinde de mevcut. Bugünkü yazımızda 6552 sayılı Yasanın 73'nci maddesinde yer alan ve ödemenin ihlal edilmesi halinde Kanun hükümlerinden yararlanmayı engelleyen düzenleme ele alınacaktır.
6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesinin yedinci fıkrasında
"(7) Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan amme alacaklarından yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için bu madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükellefler, taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden bu vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri hâlinde belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler. İl özel idareleri, belediyeler ve bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşlar hakkında bu hüküm uygulanmaz." hükmü yer almaktadır.
Konuya ilişkin olarak Tebliğ'de de açıklamalara yer verilmiştir. Tebliğ açıklamalarına göre, madde hükmünden yararlanmak üzere,
-yıllık gelir veya kurumlar vergileri,
-gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi,
-katma değer vergisi ve
-özel tüketim vergisi
için başvuruda bulunan mükelleflerin maddede öngörülen diğer şartların yanı sıra; fıkrada belirtilen bu vergi türlerinden, taksit ödeme süresince beyan üzerine ilk taksit ödeme süresinin başlangıç tarihinden mükellef tarafından seçilen son taksit ödeme süresinin sonuna kadar, erken ödeme halinde borcun tamamen ödendiği tarihe kadar, tahakkuk edenleri vadesinde ödemeleri şarttır.
Dolayısıyla bu hüküm, maddeye göre ödenecek taksitlerin süresinde ödenmemesi halinde uygulanacak hükümler ile ilişkili olmayıp taksit ödeme süresince mükelleflerin beyanı üzerine tahakkuk edecek vergilerin zamanında ödenmesi ile ilgilidir.
Örneğin, gelir vergisi mükellefi olan bir borçlu, maddeden bu vergi türü için 18 eşit taksitte ödeme seçeneği ile yararlanması durumunda, ilk taksit ödeme süresinin başladığı 1/12/2014 tarihinden 18 eşit taksitin sona erdiği 31/10/2017 tarihine kadar beyanı üzerine tahakkuk eden, gelir vergisini, katma değer vergisini, gelir (stopaj) vergisini ve mükellefiyeti bulunması halinde özel tüketim vergisini ödemesi gerekmektedir. Ancak, bu vergilerle birlikte tahakkuk eden damga vergisinin vadesinde ödenmemesi halinde yapılandırma ihlal edilmiş sayılmayacaktır.
Taksit ödeme süresince beyan üzerine tahakkuk eden vergilerin vadesinde ödenmesi şartı, bir takvim yılında her bir vergi türü için en fazla iki defa ihlal edilebilecektir. Böyle bir durumda borçlular madde hükümlerinden yararlanma haklarını kaybetmeyecektir.
Ancak, bir vergi türünün bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde mükellefler üçüncü ihlale konu verginin vadesinin rastladığı ayın sonuna kadar (bu tarih dahil) ödedikleri taksitler için madde hükmünden yararlanacak, bu tarihten sonra ise madde kapsamında ödeme haklarını kaybedeceklerdir.
Diğer taraftan, mükelleflerin çok zor durumda bulunmaları nedeniyle borçlarını vadesinde ödeyememeleri hali maddenin ihlal nedeni sayılmamıştır.
Çok zor durum hali, 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde geçen "çok zor durum" halini ifade etmektedir.
Bu itibarla, 6183 sayılı Kanuna göre vadesinde ya da vadesinden önce yapılan müracaatlara istinaden borçları tecil edilen mükelleflerin çok zor durumda bulundukları kabul edilecektir. Tecil talebi çok zor durum hali dışındaki nedenlerle (Örneğin, katma değer vergisi gibi taksitlendirilmesi uygun görülmeyen vergiler veya diğer nedenler) uygun görülmeyen mükellefler için tecil yapılmamakla birlikte, çok zor durum halinin varlığı tespit edilmişse madde hükmü ihlal edilmiş sayılmayacaktır.
6111 sayılı Kanunda da benzer bir düzenlemeye yer verilmişti. 6111/3-9 maddesinde de benzer bir düzenlemeye yer verilmişti. Bu düzenleme de, "Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan amme alacaklarından yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için bu madde ile 2 nci madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükellefler, taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybederler" şeklinde idi.
Af ya da yapılandırma niteliğindeki kanunlardan özellikle zor durumda olanlar yararlanmaktadır. Finansal açıdan zor durumda olmayanlar zaten zamanında borçlarını ödemektedirler. Geçmişe yönelik borçlarını yapılandırıp ödeyenlere yapılandırma süresince doğacak borçları da zamanında ödemezsen yapılandırmanı kabul etmem demek kanunun çıkarılış amacına uygun değildir.
6552 sayılı Kanunun 73'üncü maddesi düzenlemelerinden yararlanarak borçlarını yapılandıranlar bu hükme de dikkat etmelidir. Sadece yapılandırılan borçların değil, doğacak olan borçların da ödenmemesi halinde şartların ihlal edilebileceği gözden kaçırılmamalıdır.
www.dkrdenetim.com
Ekrem Öncü
