Ölüm Tazminatından Çalışanların Haberi Bile Yok
6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu 01/Temmuz/2012 tarihinde yürürlüğe girdi.
Bu kanun yürürlüğe girdiğinde siz okurlarımızla önemli hususlarını anlatmıştık.
Son yıllarda Soma dahil olmak üzere bir çok işçi ölmüştür.
Özellikle çalışırken ölen işçilere 01/07/2012 tarihinden itibaren yeni bir tazminat isteme hakkı doğmasına rağmen , çokça işlenmediği için hukukçular arasında görüş birliği olmadığı ,yeni bir uygulama olacağından konu ile ilgili henüz davalar açılmadığından uzmanlar da bir fikir birliği oluşmamıştır.
6098 sayılı Borçlar Kanunu 440 Maddesine Dikkat Çekiyoruz.
İşçinin ölümü
MADDE 440- Sözleşme, işçinin ölümüyle kendiliğinden sona erer. İşveren, işçinin sağ kalan eşine ve ergin olmayan çocuklarına, yoksa bakmakla yükümlü olduğu kişilere, ölüm gününden başlayarak bir aylık; hizmet ilişkisi beş yıldan uzun bir süre devam etmişse, iki aylık ücret tutarında bir ödeme yapmakla yükümlüdür.
Kısaca madde ile;
- Taraflar arasında düzenlenen iş sözleşmesi işçinin ölümüyle kendiliğinden sona ermesi(Bu ölüm iş akdi sürerken olacak ,ecelle yada iş kazası ile diye ayrıma gidilmemiştir.)
- Ölüm durumunda işveren işçinin sağ kalan eşine ,ergin olmayan çocuklarına(18 yaş altı/Medeni Hukuka göre ergin sayılmayan haller )
- Bekar olması halinde bakmakla yükümlü olduğu kişilere(anne,baba,kardeş)
- İşçinin hizmet süresi 5 yıldan az ise bir aylık ,beş yıldan fazla ise iki aylık ücret tutarında ödeme yapılır.(Bu ücret brüt aylık ücreti olacaktır.)
Ölüm tazminatına hak kazanılmasında iş akdinin belirli /belirsiz süreli ya da kısmi süreli olması herhangi bir farklılığa neden olmuyor.
Ölüm tazminatının hesabında dikkate alınacak ücret işçinin son çıplak (temel) ücretidir. Kanundaki hüküm nispi emredici nitelikte olduğundan tazminat miktarı sözleşmelerle artırılabilir.
Ölüm tazminatı öncelikte işçinin eşi ve ergin olmayan çocuklarına ödenecektir.
Ergin çocukların bedensel, ruhsal, sosyal ve ekonomik durumları ne olursa olsun ölüm tazminatı almaları mevcut düzenleme karşısında mümkün değildir .
Bu madde ile ödenmesi gereken tazminata''ÖLÜM TAZMİNATI'' denilmektedir.
Ölüm Tazminatı 5953 sayılı Basın İş Hukukunda yer almıştır.
4857 İş Kanunu ve 854 sayılı Deniz İş Hukukunda Ölüm Tazminatına yer verilmemiştir.
İş Kazalarında doktrinde ayrıca bunun dışında tazminatlara yer verildiğinden bu tazminat ile diğer tazminatlar birbirine karıştırılmamalıdır.
ÖLÜM TAZMİNATI İLE KIDEM TAZMİNATI FARKLARI
| Kıdem Tazminatı | Ölüm Tazminatı |
| İşçinin ölümü halinde mirasçılarına ödenir. | İşçinin ölümü halinde mirasçılarının yanı sıra bakmakla yükümlü olduğu kişilere de ödenir. |
| Dava yoluyla talep edilmesi halinde mevduata uygulanan en yüksek faiz uygulanır. | Dava yoluyla talep edilmesi halinde yasal faiz uygulanır. |
| Zamanaşımı 10 yıldır | Zamanaşımı 10 yıldır |
Günümüzde hukuksal sorun olarak tartışılsa da Borçlar Hukukuna tabi çalışanlar bu tazminatı alır görüşü denilse bile , İş Hukuku ,Deniz İş Hukuku ,Basın İş Hukukunda çalışan ve işveren arasında oluşacak sorunlarda açıklayıcı madde olmadığında 6098 sayılı Borçlar Hukuku devreye girecektir.
Özellikle işçinin ölümü ile iş sözleşmesi sona erdiğinde Kıdem Tazminatı ile ilişki kurmadan Borçlar Kanunun 440 Maddesi gözü ile bakılarak ölüm tazminatı alma yolunu hak sahipleri araştırması gerekmektedir.
Vedat İlki
Kaynak : AliTezel.Com
