Staj ve iş arasındaki dönem için kadına borçlanma hakkı
Staj süresi emeklilik hesabına dahil edilmiyor. Ancak burada kadınlar için bir istisna var… Stajla işe başlama süresi arasında doğum yapan kadın çalışanlar, bu süreyi emeklilik hesabına dahil edebiliyor.
STAJ süresince stajyerler için yalnızca kısa vadeli sigorta kolları primi ödenir. Yani stajyer öğrenci adına sadece iş kazası meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortasına prim yatırılır. Stajda iş kazası geçiren biri sürekli iş göremezlik geliri alabilir. İş kazası sonucu yaşanan ölümler nedeniyle geride kalan hak sahipleri ölüm geliri bağlanabilir.
GİRİŞ OLARAK SAYILMIYOR
Fakat stajyer öğrenci adına uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenmediği için staj girişi emeklilik hesabında giriş olarak değerlendirilmez. Örneğin, 1990'da staj yapan, fakat ilk kez 2005'te bir işe giren kişinin emeklilik hesabı 2005'ten itibaren başlar. Diğer yandan pek çok sigortalı, staj girişi nedeniyle aldığı sigorta numarası üzerinden sigortalılığı devam ettiği için emeklilik koşullarında da bu tarihin esas alındığı yanılgısına düşüyor. Fakat durum ne yazık ki böyle değil.
BU YÖNDE ÇALIŞMALAR VAR
Torba yasada bu yönde bir düzenleme yapılmadı. Böyle olunca da kendilerini "staj mağdurları" olarak ifade eden grubun beklentileri boşa çıktı. Çalışma Bakanı Faruk Çelik bu durumdaki kişiler için bir çalışma içerisinde olduklarını söyledi. Fakat henüz netleşmiş bir durum yok.
DOĞUMDA DEĞİŞİR
Staj süresini emeklilik açısından değerlendirmenin kadın sigortalılar için bir yolu var. Örneğin, 2000 yılında staj yapan, 2010 yılında ilk kez uzun vadeli sigorta kollarına prim ödenecek şekilde işe giren bir kadın sigortalı, bu sürede yaptığı doğumları borçlanma hakkına sahip.
3 çocuğa 6 yıl erken emeklilik
BORÇLANMA hakkı ile örneğin 10 yılda 3 çocuk doğuran bir kadın sigortalı her doğum için 2 yıl borçlanarak 2010 yılındaki sigorta girişini toplamda 6 yıl geriye çekebilir. Bu sayede hem sigorta girişini geriye çekmiş olur, hem sigortalılık süresini uzatır hem de prim ödeme gün sayısını artırır.
Ne kadar ödeme yapılır?
2014 yılının ikinci altı ayı itibarıyla her doğum için eğer 2 yıllık süre borçlanılacaksa en düşük miktardan ödeme yapıldığında 8 bin 709 TL, en yüksek miktardan ödeme yapıldığında 56 bin 609 TL ödenmesi gerekiyor.
2 SORU 2 CEVAP
Emeklilik koşullarını tamamlamışsınız
SORU: 9 Ekim 1966 doğumlu, 1 Aralık 1983 SSK girişliyim. 6 bin gün pirim yatmışlığım var. Ne zaman emekli olabilirim? (Ahmet Yaşar)
CEVAP: 25 yıl / 48 yaş ve 5225 prim günü şartları ile emekli olabilirsiniz. Primleriniz tamamlanmış 775 gün fazlanız var. 9 Ekim 2014 tarihi itibarıyla emekli olabiliyorsunuz.
'Alo 170'e ihbar edin ya da dava açın
SORU: SGK primlerimizi net ücretimizi brüt gösterip yatırıyorlar. Bütün her şeyi öyle bir ayarlamışlar ki net ücretimizi ispatlayamıyoruz. İşverenle aramızda sözleşme yok. Her ay 60 saat mesai yapıyoruz, mesai ücretimizde yok. Ne yapabiliriz? (İsim Gizli)
CEVAP: Yapacağınız tek şey Bakanlık denetim elemanlarına şikâyet, en son çare de yeterli kanıtlarla beraber iş mahkemesine dava açabilirsiniz.
OKAN GÜRAY BÜLBÜL
ogbulbul@hotmail.com
http://www.aksam.com.tr/yazarlar/-okan-guray-bulbul/staj-ve-is-arasindaki-donem-icin-kadina-borclanma-hakki/haber-346200
