Öğrenim kredisi borcu olanlar aftan yararlanabilir
Uzun süre konuşulan ve çok geniş kitleleri ilgilendirdiğini söylediğimiz vergi affı torba kanununda üniversite tahsili sırasında öğrenim ve katkı kredisi kullanan ve bu borçlarını ödeyemeyen kişilere de af getirildi.
Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından verilen ve süresinde ödenmeyen bu yüzden de takibatının yapılması amacıyla vergi dairelerine intikal ettirilen öğrenim ve katkı kredisi borçlarından 11 Eylül itibarıyla kesinleşmiş olanlar bu imkândan faydalanabilecek. Taksit ödeme süresi 11 Eylül ve sonrası olanlar ve vergi dairelerine takip için intikal ettirilmemiş bulunan öğrenim ve katkı kredisi taksitleri ise af kapsamı dışında. Yapılandırma kapsamındaki öğrenim ve katkı kredilerinin asıllarının tamamı ile bu alacaklara uygulanacak güncelleme oranı sonrasında bulunacak tutarı ödeyenlerden ayrıca gecikme zammı istenmeyecek. Bu imkândan faydalanmak için borçluların bu borçlara ilişkin olarak herhangi bir dava açmamış, açılan davalardan da vazgeçmiş olmaları gerekiyor. 31 Aralık 2007 tarihinden öncesine ait olan ve toplam tutarı 50 TL ve altında olan borçlar ise başvuru şartı olmadan silinecek.
Bu yapılandırma imkânından faydalanmak isteyen borçluların 1 Aralık 2014 tarihinden önce başvuru yapmaları gerekiyor. Başvurular Gelir İdaresi Başkanlığı'nın internet sitesinden yapılabileceği gibi bağlı bulunulan vergi dairelerine de bizzat veya posta yoluyla dilekçe verilerek de yapılabilir. Yapılandırılan borçlar peşin veya taksitle ödenebilecek. Taksitli ödemelerde vadeye göre katsayılar uygulanacak. Peşin yapılan ödemeler için ekstradan bir katsayı uygulanmayacak. Bu durumda son ödeme tarihi 31 Aralık olacak. Kredi kartıyla da ödeme yapılabilir. Taksitle ödemede ilk taksit aralık ayı sonuna kadar ödenmek şartıyla her taksit iki ayda bir ödenecek şekilde belirlenecek. Daha önceki af kanunlarından faydalanarak borçlarını yapılandıran ve bu yapılandırmaların şartlarını yerine getirmediği için yapılandırmaları bozulanlar bu aftan faydalanabilecek.
İnternet üzerinden satışlarda vergileme
İnternet üzerinden yapılan satışlarda vergilemenin olup olmayacağı, olacak ise nasıl yapılacağı konusunda mevzuatımızda yeterince düzenleme yapılmamıştır. Uygulamalar genel hükümler ve bu hükümlerden çıkarılan müktezalar çerçevesinde yapılmaktadır. İnternet mecrasında, vergileme hukukundaki gibi ulusal sınırlar ve fiili mal alım satımı olmadığı için her bir ko nunun ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir.
Genel bir portal üzerinden verilen ilan ve reklamlar kapsamında yapılan satışlarda vergileme ve belge düzeni klasik ticari kazanç usullerine göre yapılmalıdır. Buradaki faaliyet süreklilik arz ettiği için satıcı, ticari kazanç sahibi olacağından vergi dairesinde mükellefiyet açtırması ve defter tasdik ettirip fatura/irsaliye bastırması gerekmektedir. Satılan mal ve hizmetler, internet sitesini işleten firma tarafından teslim ediliyorsa faturanın doğrudan internet sitesini işleten kişi veya kurum tarafından düzenlemesi gerekir. Buna mukabil tedarikçi firma da internet sitesini işleten mükellefe fatura düzenleyecektir. Sözkonusu mükellef dönemler itibariyle elde ettiği gelirlere ilişkin beyannamelerini vergi dairesine verecektir.
İnternet üzerinden yapılan satışların ve vergilemede sorun yaşanan faaliyetlerin ekserisi, aracı şirketler vasıtasıyla yapılan satışlardır. Şöyle ki çoğunluğu sanal ürünlerden oluşan internet siteleri; ürün sahibi ve alıcıyı buluşturmaktadır. Bu mecrada ürününü satmak isteyenler ürün ile ilgili bilgi ve görselleri sözkonusu internet sitelerinde yayınlar. Bazen üye alınarak bazen de üye olmadan yapılan bu işlemlerde asıl mal satıcıları yayımladıkları reklamlarla müşteri bulmaktadır. Satışı gerçekleştirilen ürünler ürün sahibi tarafından alıcıya gönderilir. İnternet siteleri ise yaptıkları bu hizmete ilişkin olarak ürün sahibinden komisyon bedeli almaktadır.
Bu tür sanal ticarette satışı gerçekleştirilen ürüne ilişkin fatura, ürünün asıl sahibi tarafından satış bedeli üzerinden müşteri adına düzenlenmelidir. İnternet sitelerine sahip mükellefler satılan ürüne yönelik olarak ürün sahibine verdikleri tanıtım hizmeti için komisyon alacağından bu komisyon bedeline ait bir faturanın ürün sahibi adına düzenlenmesi gerekir. Mal satan ürün sahipleri, bu ticari faaliyette bu ve buna benzer şekilde farklı isimler altında ödedikleri komisyon ve harcamaları gider olarak gösterebilirler. Mesela ürün satıcılarının internet sitesine üye olma karşılığında herhangi bir bedel ödemeleri halinde, bu bedel için de internet sitesi sahipleri tarafından fatura düzenlenmesi gerekir.
YUSUF KELEŞ / ZAMAN
