1. Giriş
Önümüzdeki birkaç yıllık bir süreçte yapılması beklenen vergi düzenlemeleri;
- Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Teknik Komiteler Eylem Planı
- 2010-2014 Türkiye Sanayi Strateji Belgesi
- 12 Haziran 2011 seçimlerinde hükümeti kuracak kadar milletvekili çıkartan Adalet ve Kalkınma Partisinin Seçim Bildirgesi
dokümanlarında yer alan bilgilerden hareketle aşağıda özetlenmiştir.
Önümüzdeki günlerde Hükümet Programının açıklanması sonrasında Bülten revize edilecektir.
2. Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) Teknik Komiteler Eylem Planında Yer Alan Eylemler
YOİKK Teknik Komiteleri tarafından yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik olarak 2011 yılında ve önümüzdeki dönemde gerçekleştirilecek eylemler, 5 Mart 2011 tarihinde düzenlenen 15. YOİKK toplantısında karara bağlanmıştır.
Vergi ve Teşvikler Teknik Komitesinin eylem planında 10 eylem bulunmaktadır. Bu eylemlerle ilgili özet bilgiler aşağıdaki tabloda yer almaktadır:
Konu | Eylemin Özeti | Öngörülen Takvim |
Gelir vergisi sistemi | Yeni Gelir Vergisi Kanunu’nun yürürlüğe konması | Haziran 2012 |
Yurt dışına hizmet verecek işletmelerin teşviki | Çağrı merkezi, muhasebe ve raporlama gibi hizmetleri sadece yurt dışına vermek üzere kurulacak işletmelere vergisel teşvikler getirilmesi | Haziran 2012 |
Vergi beyanname ve bildirimleri | Vergi uygulamalarında verilen beyanname ve bildirimlerden mümkün olanların birleştirilmesi | Haziran 2012 |
Damga vergisi ve harçlar | Yatırım maliyetlerinin ve kayıt dışılığın azaltılması bakış açısıyla damga vergisi ve harç mevzuatının gözden geçirilmesi | Haziran 2012 |
Transfer fiyatlandırması | İkincil mevzuatın tamamlanmasına dönük çalışmaların yapılması, İdari altyapının güçlendirilmesi | Aralık 2011 |
Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar | Ortaya çıkan ihtiyaçlar doğrultusunda yatırım teşvik sisteminin revizyonu | Mart 2011 |
Yatırım teşvikleriyle ilgili vergi uygulamaları | Yatırım teşviklerinde var olan belirsizliklerin giderilmesi | Nisan 2011 |
Vergide öngörülebilirliğin artırılması | Vergi denetiminde standardizasyon ve koordinasyon sağlanması, özelge sisteminin etkin hale getirilmesi | Aralık 2011 |
Ar-Ge vergi teşvikleri | Uygulamada ortaya çıkan belirsizliklerin giderilmesi, destek uygulamaları arasındaki uyumsuzlukların giderilmesi | Temmuz 2011 |
Mükellef cari hesabı | Mükellef cari hesabı oluşturularak, tahakkuk ve tahsilat hesaplarının bir arada görülmesi, izlenmesi, tahakkuk, tecil, terkin ve mahsup işlemlerinin sanal ortamda eşleştirilerek işlemlerin hızlandırılması | Mart 2012 |
Yukarıda özetlenen eylemlerden bir kısmında aksiyon alınmış ve bugün itibariyle bazı faaliyetler gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar’da önemli değişiklikler yapılmıştır. Eylem planının bu satırı tamamlanmış gözükmekle birlikte, önümüzdeki dönemde bu mevzuatta (başta bölgelerle ilgili harita olmak üzere) yeni değişikliklerin yapılmaya devam edileceği tahmin edilmektedir.
Öte yandan, bugün itibariyle bir eylemin takvime uygun olarak gerçekleştirilemediği görülmektedir. 2010 yılı kurumlar vergisi beyanname dönemin sonuna kadar gerçekleştirilmesi öngörülen, yatırım teşviklerindeki vergi belirsizliklerinin giderilmesi amacıyla yapılacak idari düzenleme yapılamamıştır.
3. 2010-2014 Türkiye Sanayi Strateji Belgesinde Yer Alan Eylemler
2010-2014 dönemi Sanayi Strateji Belgesi toplam 72 eylemden oluşmakta olup dördü vergi uygulamaları ile ilgilidir. Bu eylemlerle ilgili özet bilgi aşağıdaki tabloda yer almaktadır:
Konu | Eylemin Özeti | Öngörülen Takvim |
Gelir vergisi sistemi | Gelir vergisinin yeniden düzenlenmesi | 2012 |
Vergi beyanname, bildirim ve formları | Vergi uygulamalarında verilen beyanname ve bildirimlerden yeniden gözden geçirilmesi | 2011 – 2014 |
Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu | Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanun taslağının TBMM’ye sevki | 2011 – 2014 |
Ar-Ge teşvikleri | Özel sektör tarafından yürütülen Ar-Ge projelerine verilen desteklerin artırılması | 2011 – 2014 |
Teknoloji geliştirme Bölgeleri Kanunu’nda 2010 yılında değişiklik yapılmıştır. Bu eylemin tamamlandığı düşünülmektedir.
Ar-Ge teşvikleri ile ilgili eylem planının ayrıntısında vergi teşviklerinin bulunup bulunmadığı bilinmemekle birlikte, vergi teşviklerinin de bu kapsamda olduğu tahmin edilmektedir.
4. Adalet ve Kalkınma Partisinin Seçim Bildirgesine Göre Yapılacak Düzenlemeler
Adalet ve Kalkınma Partisinin Seçim Beyannamesinin “Gelir Politikası” bölümünde, yapılan vergi düzenlemeleri özetlenmiş, “Gelir Politikasında 2023 Hedeflerimiz” başlığı altında ise uzun vadede hedefler açıklanmıştır.
Yıllar itibariyle bir ayırıma gidilmemesi ve kısa/orta/uzun vadede yapılacakların ayrımının yapılması olanaklı olmamakla birlikte, önümüzdeki süreçte yapılması öngörülen dikkat çekici faaliyetler şu şekilde özetlenebilir:
- Vergi politikasının, ekonomik büyümeyi, yatırımı ve istihdamı destekleyecek ve kayıt dışılığın azaltılmasını sağlayacak şekilde gözden geçirilmesi.
- Vergi gelirlerinin oransal dağılımının dolaysız vergiler lehine değiştirilmesi.
- Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesine, istihdamın artırılmasına ve bölgelerarası gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına yönelik yaklaşıma devam edilmesi.
- Vergi sisteminin sadeleştirilmesi.
- Etkin bir tahsilat sistemi oluşturulması.
- Vergiye gönüllü uyumun artırılması ve vergi tabanının genişletilmesine yönelik çalışmaların sürdürülmesi.
Öte yandan, Seçim Bildirgesinin “Ar-Ge ve İnovasyonda 2023 hedeflerimiz” başlıklı bölümünde;
- 2023’te Ar-Ge harcamalarının GSYH’nın % 3’üne çıkarılması
- Ar-Ge harcamalarının üçte ikisinin özel sektör tarafından yapılması
- TZE Ar-Ge araştırmacısı sayısının 300 bine çıkartılması
- Ar-Ge istihdamını teşvik edecek ihtiyaç odaklı yaklaşımların hayata geçirilmesi
- Araştırma sonuçlarının ticari ürün ve hizmete dönüşümüne öncelik verilmesi
- Devlet bütçesinden Ar-Ge’ye ayrılan kaynakların artırılması
- Daha çok KOBİ’nin Ar-Ge ve yenilik yapmasının sağlanması
hedeflerine yer verilmiştir. Bu hedefler yeni olmamakla birlikte, özellikle vurgulanması ve Bildirgede önemli bir yer tutması, Ar-Ge faaliyetleriyle uğraşan işletmelere önemli bir mesaj vermektedir.
Saygılarımızla,
Recep Bıyık
Mevzuat Eğitim ve Araştırma Başkanı, YMM vergiportali
twitter.com/vergivekanunla
http://vergikanunhaberleri.blogspot.com/