Soru: Yol denetiminde kesilen cezalara yapılacak itirazlarda hukuki gerekçeler nelerdir?
Cevap: 213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Yoklama fişi” başlıklı 131 inci maddesinde; “Yoklama neticeleri tutanak mahiyetinde olan “yoklama fişine” geçirilir.
Bu fişler yoklama yerinde iki nüsha tanzim olunarak tarihlenir, bulunursa nezdinde yoklama yapılana veya yetkili adamına imza ettirilir; bunlar bulunmaz veya imzadan çekinirlerse keyfiyet fişe yazılır ve yoklama fişi polis, jandarma, muhtar ve ihtiyar meclisi üyelerinden birine imzalatılır.” hükmü yer almaktadır.
Anılan Kanunun “Maksat ve yetki” başlıklı 127 nci maddesinde ise; “Yoklamadan maksat, mükellefleri ve mükellefiyetle ilgili maddi olayları, kayıtları ve mevzuları araştırmak ve tespit etmektir. Yoklamaya yetkili memurlar, ayrıca vergi kanunlarının uygulanması ile ilgili olarak:
…
d) Nakil vasıtalarını, Maliye Bakanlığının belirleyeceği özel işaretle durdurmak ve taşıtta bulundurulması icap eden taşıt pulu, yolcu listesi, fatura veya sevk irsaliyesi, yolcu bileti ile taşıma irsaliyelerinin muhtevası ile taşınan yolcu ve malların miktar ve mahiyetlerini ölçmek, tartmak, saymak suretiyle tespit etmek,
…
Yetkisini haizdirler.” hükmüne yer verilmiştir.
Yine aynı Kanunun 353 üncü maddesinin (10) numaralı bendinde; Maliye Bakanlığının özel işaretli görevlisinin ikazına rağmen durmayan aracın sahibi adına özel usulsüzlük cezası kesileceği hüküm altına alınmıştır.
Yukarıda yer verilen hükümlerden de anlaşılacağı üzere; yoklama sonuçları yoklama fişi ile tespit edilmekte ve yoklama fişleri aynı zamanda tutanak hükmünü haiz olmaktadır. Bu fişler, yoklama yerinde ve iki örnek olarak düzenlenmekte, yoklama muhatabı, orada ise imzası alınmakta, muhatabın bulunmaması halinde ise yoklama fişi yetkili adamına imzalattırılmaktadır. Hem muhatabın, hem de yetkili adamının bulunmadığı veya imzadan imtina edildiği hallerde ise durumun fişe yazılması ve yoklama fişinin polis, jandarma, muhtar ve ihtiyar heyeti üyelerinden birine imzalattırılması gerekmektedir. Dolayısıyla, muhatabına, yetkili adamına veya polis, jandarma, muhtar veya ihtiyar heyeti üyelerinden birine imzalattırılmayan ya da üçüncü şahıslara imzalattırılan yahut sadece yoklama memurlarının imzasını taşıyan yoklama fişlerinin hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.
Bu nedenle, yol denetimleri sırasında “Dur İkazı”na uymayan araçlar hakkında düzenlenen tutanakların sadece yoklama memurları tarafından imzalanması durumunda, söz konusu tutanaklara istinaden ceza kesilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Zira sadece yoklama memurunun imzasını taşıyan tutanakların hiçbir hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.
Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com
http://www.muhasebetr.com/sorucevap/haber_oku.php?haber_id=699
twitter.com/vergivekanunla
http://vergikanunhaberleri.blogspot.com/
