Madencilerin Emekliliğinde Önemli Noktalar
Soru: İlk olarak SSK'lılığa girişim 1997 yılı Eylül ayındadır. 2007 yılı Ocak ayından itibaren kömür madeninde çalışmaya başladım. 4 bin günüm dolunca yaş şartı aranmaksızın emekli olabilir miyim? Göksel HAN
Cevap: 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce 506 sayılı Kanunun mülga hükümlerine göre sigortalı sayılanlardan, 01.10.2008 tarihinden önce maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışmaya başlayan sigortalıların, 01.10.2008 tarihinden önce veya sonra bu işlerde geçen çalışmalarının en az 1800 gün olması halinde, bu çalışmalarının dörtte biri toplam prim ödeme gün sayılarına ilave edilmesi gerekiyor. Öncelikle madencilik günlerinizin en az bin 800 gün olması gerekiyor. Bir de bu hizmetlerinizin Yer altı maden işlerinde sürekli olarak mı münavebeli olarak mı çalıştığınız da önem taşıyor. Bunları belirtmediğinizden cevabınızı genelleştirerek verebiliyorum.
Şöyle ki;
01.10.2008 tarihinden önce yer altı maden işyerlerinde çalışmaya başlayanlardan olarak emeklilik haklarınız bu tarihten sonra yer altı maden işyerinde çalışmaya başlayanlardan farklıdır.
Buna göre;
En az 2027 yılına kadar Bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı işyerlerinde sürekli çalışır ve bu işlerde en az 5 bin gün prim öderseniz yazılı talebiniz halinde yaş şartı aranmaksızın emekli olabilirsiniz.
Bahse konu işyerlerinin yeraltı münavebeli işlerinde en az 25 yıldan beri çalışan ve bu işlerde en az 4 bin gün prim ödeyen sigortalılara da yaş şartı aranmaksızın yaşlılık aylığı bağlanabilmektedir.
50 yaşını dolduran ve malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tâbi çalışmalarının en az bin 800 gününü bakanlıkça tespit edilen maden işyerlerinin yeraltı islerinde geçirmiş olan sigortalılara da sigortalılık başlangıcı 08.09.1999’dan önce olanlara 5 bin gün veya 15 yıllık sigortalılık süresi ve en az 3 bin 600 gün, sigorta başlangıcı 08.09.1999’dan sonra olanlara ise 7 bin gün veya 25 yıllık sigortalılık süresi ve en az 4 bin 500 prim gün sayısı koşullarının yerine gelmesi halinde yaşlılık aylığı bağlanabilecektir.
Soru: 31.05.1963 doğumluyum. Emekli olabilmem için değerli görüşlerinize ihtiyacım var. 01.06.1995 tarihinde başlayan isteğe bağlı sigorta kapsamında (4a) ödenmiş 390 gün prim gün sayım var. 1984 ve 1982 yıllarında iki doğum yaptım. Emekliliğe hak kazanabilmem için hangi şartlara sahip olmam gerekiyor? Ayşen Hanım
Cevap: Sizin durumunuza göre en uygun emeklilik yöntemi 3 bin 600 günle SSK’lılıktan emekliliktir. Sigorta başlangıcından önce olduğu için doğum borçlanması yapamıyorsunuz. İş bulamazsanız 690 gün isteğe bağlı sigortalı olmanızda bir sakınca yok. Devamında önemli olan, geri kalan 2 bin 520 günün çoğunluğunu bilfiil SSK’lı statüde çalışmak koşuluyla tamamlamanızdır. Bu takdirde en az bin 260 gün çalışmanız halinde 31.05.2021’de emekli olabilirsiniz. Toplamda 3 bin 210 günü tamamlamak için vaktiniz kalmamış. Bu nedenle artık zaman kaybetmeden isteğe bağlı olsun çalışarak olsun her günü primli geçirmenizde yarar var.
Şevket TEZEL