Kısmi Süreli Çalışanların Genel Sağlık Sigortası
.
Ülkemizde 01.01.2012 tarihinde hayata geçirilen Zorunlu Genel Sağlık Sigortası uygulamasında, çalışma hayatında büyük bir kesmi kapsayan Kısmi süreli 30 günden az çalışan ve sigorta primleri eksik yatan kişilerin bu uygulama karşılamasındaki durumu ve yapması gerekenler makalemizin konusunu oluşturmaktadır. Makalemizin devam eden bölümlerinde kısmi süreli çalışmanın tanımları ve ilgili kanunlardaki yeri hakkında bilgi verilecektir.
.
II- KISMİ SÜRELİ ÇALIŞMA ŞEKİL VE TÜRLERİ
4857 sayılı iş kanununda kısmi çalışma türleri ve tanımları
Kanunun 13. Maddesinde geçen kısmî süreli iş sözleşmesi ile ayın içerisinde 30 günden az süreli yapılan çalışmaya Kısmi süreli çalışma, aynı kanunun 14. Maddesinde geçen işçinin yapmayı üstlendiği işle ilgili olarak kendisine ihtiyaç duyulması halinde çağrılması ile yapmış olduğu çalışmaya Çağrı üzerine çalışma denir.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun da kısmi çalışma
Kanunun 88. Maddesi dördüncü fıkrasında geçen kanun 4-a sigorta türünde ev hizmetlerinde (Temizlik, Bahçıvanlık vb.) ay içinde 30 günden az çalışan sigortalılarda kısmi çalışanlar olarak ifade edilmiştir. 88.maddenin aynı fıkrasında kısmi çalışanlar tanımlanırken 4857 sayı kanunun 13. Ve 14. Maddeleri de anlatılmıştır.
.
III- KISMİ SÜRELİ ÇALIŞANLARDAN KİMLER ZORUNLU GSS YAPITMAK ZORUNDA?
Sosyal Güvenlik Kurumunca başlatılan Zorunlu Genel Sağlık Sigortası uygulamasında; Ay içerisinde 30 günden az çalışıp eksik kalan günlerini 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 4. maddesi birinci fıkranın a bendi kapsamın da İsteğe Bağlı sigorta primi ödeyenler hariç, İkinci bölümde tanımları yapılan 4857 Sayılı iş kanunun 13. Maddesinde geçen Kısmi süreli çalışanlar, 14. Maddede geçen Çağrı üzerine çalışanlar ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanunun 88.maddesi dördüncü fıkrasında geçen Ev hizmetlerinde 30 günden az çalışanlar Zorunlu Genel Sağlık Sigortası Kapsamında olup eksik kalan günlerini 30 güne tamamlaması gereklidir.
.
IV-TESCİL İŞLEMİ
Zorunlu Genel Sağlık Sigortası uygulamasının başlangıcı olan 01.01.2012 tarihinden önce işe giren ve Kısmi süreli çalışmaya devam edenler için; 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 88. Maddesi dördüncü fıkrasında geçen çalışanların işverenlerince Aylık prim hizmet belgesinde eksik gün nedenini 06-Kısmi İstihdam veya 17- Ev hizmetinde çalışan seçenlere bir defaya mahsus kurum sistemi üzerinden sorularak yapılacaktır. İşverenler bu şekilde bildirim yapmazsa kurum tarafından resen tescil işlemi yapılacaktır.
.
01.01.2012 tarihinden itibaren bu şekilde 30 günden az çalışan kişiler için İşverenler tarafından tescili yapılmadığı zaman tescil işlemi kurum tarafından 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 60. Maddesi g bendi kapsamında aylık prime esas kazanç alt sınırı üzerinden resen yapılır.
.
01.01.2012 tarihinden itibaren işe giren ve işe giriş bildirgesinde işverence 4857 sayılı kanunun 13.,14. Maddesi ve ev hizmetinde çalışan seçeneği ile 30 günden az çalışanlar için bildirgede eksik çalıştığın Evet/Hayır işaretlenmesi halinde Genel Sağlık Sigortası Resen tescil edilecektir. Bu maddeler kapsamında kısmi süreli çalışma seçeneği işaretlenmeden puantaj sistemi ile çalıştırılanlar için 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 60. Maddesi g bendi kapsamında tescil yapılmayacaktır.
.
V- SONUÇ
Makalemizin konusunu oluşturan Kısmi süreli çalışan kişilerin eksik günlerinin Zorunlu Genel Sağlık Sigortası primi ödeyerek tamamlaması uygulaması; ülke gündemin de geniş yer bulmuştur. Kısmi Süreli çalışıp ta primi 30 günden eksik olan kişiler uygulama öncesi sağlık hizmetleri sisteminden faydalanamayan vatandaşlarımızın bu uygulama sonrası sağlık hizmetlerinden sorunsuz faydalanacağı bir gerçektir.
Sosyal Güvenlik mevzuatında yapılan değişiklikle, hastaneye giderek tedavi olacak vatandaşlarımızın müstahak olup olmadığına bakılmaksızın hastane kapılarından geri çevrilmemesi ve borç çıkarılmamasının olumlu bir gelişme olduğu kanısındayız.
.
*Sosyal Güvenlik Denetmeni, Pendik Sosyal Güvenlik Merkezi Müdür Yardımcısı
.
(1)5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası kanunu
(2)4857 sayılı İş Kanunu
.
Mehmet DEMİRCİ / Pendik Sosyal Güvenlik Merkezi Müdür Yrd.
Bilgili Bağımsız Denetim ve YMM A.Ş.
