Veznelerinin Kapatılmasının Ardından SGK’ya Olan Prim Ve Diğer Borçların Bankalar Kanalıyla Ödenmesi1-Giriş
Sosyal Güvenlik Kurumunca yayımlanan 30/12/2011 tarihli ve 2011/71 sayılı Genelgede, sosyal güvenlik merkezlerinde kurulu bulunan veznelerin 1/2/2012 tarihi itibariyle kapatılacağı, veznelerin kapatılmasının ardından ödeme vadesi geçmiş prim ve diğer alacakların Merkezi Tahsilat Sistemi üzerinden bankalar kanalıyla tahsil edileceği ve bu tahsilatların Mali Otomasyon Sistemi Projesi (MOSİP) üzerinden muhasebeleştirileceği açıklanmıştır.
Hal böyle olmakla birlikte ödeme vadesi geçmiş prim ve diğer borçların bankalar kanalıyla tahsil edilmesi ile birlikte, gerek çeşitli kanunlarda öngörülen teşviklerden yararlanılması, gerek borcu yoktur yazılarının e-Sigorta kanalıyla alınması, gerekse menkul ve gayrimenkul mallar ile hak ve alacaklar üzerine tatbik edilmiş hacizlerin kaldırılması sırasında, bankalar kanalıyla tahsil edilen paraların işyeri dosyasına otomatik olarak aktarılamamış olmasından kaynaklanan bazı sorunlarla karşılaşılmaya başlanılmıştır.
Bu yazımızda, ödeme vadesi geçmiş prim ve idari para cezası borçlarının hangi bankalar kanalıyla ve ne şekilde ödenebileceği, Kuruma olan borçların bankalar kanalıyla ödenmesinin ardından herhangi bir sorun ile karşılaşılmaması amacıyla meslek mensuplarınca yapılması gereken işlemlere yer verilmiştir.
2- Geçmiş Dönem Prim Borçlarının Tahsili
Sosyal Güvenlik Kurumunca, geçmiş dönem prim borçları, “Merkezi Tahsilat Sistemi” ve “On-lıne Banka Tahsilat Sistemi” olmak üzere iki ayrı şekilde tahsil edilmekte olup,
-Merkezi Tahsilat Sistemi; T.C. Ziraat Bankası, T. Vakıflar Bankası T.A.Ş. ve T. Halk Bankası,
-On-lıne Banka Tahsilat Sistemi; Şekerbank T.A.Ş., Anadolubank T.A.Ş., Yapı ve Kredi Bankası A.Ş., Asya Katılım Bankası, tarafından kullanılmaktadır.
2.1- Ödeme vadesi geçmiş prim borçlarının Merkezi Tahsilat Sistemi vasıtasıyla ödenmesi halinde, yapılan ödemeler on-lıne olarak ilgili sosyal güvenlik merkezine aktarılsa da, bu sistem vasıtasıyla tahsil edilen paraların ilgili işyeri dosyasına on-lıne olarak aktarımı henüz gerçekleştirilememektedir.
Dolayısıyla ödeme vadesi geçmiş prim borçlarının T.C. Ziraat Bankası, T. Vakıflar Bankası T.A.Ş. ve T. Halk Bankası kanalıyla tahsil edilmesinin ardından ilgili işyeri dosyasına aktarılabilmesi için banka tarafından tahsilat işleminin yapılmasının ardından, sosyal güvenlik merkezindeki ilgili personel tarafından işyeri dosyasına yapılacak olan aktarma işlemlerinin manuel olarak gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Bu çerçevede, geçmiş dönem prim borçlarını T.C. Ziraat Bankası, T. Vakıflar Bankası T.A.Ş. ve T. Halk Bankası vasıtasıyla ödeyen meslek mensuplarınca, teşvikli aylık prim ve hizmet belgesi gönderilmek veya e-Borcu yoktur belgesi alınmak istenildiği durumlarda, yasal ödeme süresi geçmiş borçlarının bulunduğu gerekçesi ile aylık prim ve hizmet belgesinin e-Sigorta kanalıyla gönderilmesine sistem tarafından izin verilmemesi veya e-Borcu Yoktur belgesinin borçlu bulunduğu gerekçesi ile alınamaması halinde, yapılan ödemelerin işyeri dosyasına aktarılmamış olduğu dikkate alınarak, banka dekontu ile birlikte işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezine müracaat edilmesi gerekmektedir.
Yapılan müracaat üzerine, ilgili sosyal güvenlik merkezindeki personel tarafından Merkezi Tahsilat Sistemi üzerinden yapılan tahsilatın işyeri dosyasına aktarımının yapılması halinde, teşvikli aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde olmak kaydıyla e-Sigorta kanalıyla gönderilmesi veya e-Borcu Yoktur Belgesinin internet üzerinden alınması mümkün olacaktır.
2.2- Ödeme vadesi geçmiş prim borçlarının On-lıne Banka Tahsilat Sistemi vasıtasıyla ödenmesi halinde ise yapılan ödemler, tahsilatı yapan banka tarafından mutabakat onayının verilmesinin ardından Sosyal Güvenlik Kurumuna aktarılmakta, Sosyal Güvenlik Kurumu da bu tahsilatları mutabakat onayının verildiği günü takip eden gün içinde işyeri dosyalarına yine on-lıne olarak aktarmaktadır.
On-lıne Banka Tahsilat Sistemi vasıtasıyla tahsil edilen paralara ilişkin mutabakat işlemleri, ilgili banka tarafından tahsilat işleminin gerçekleştirildiği tarihi izleyen gün içinde sonuçlandırıldığından, işverenlerce yapılan ödemeler de en geç ödemenin yapıldığı tarihi izleyen üçüncü gün içinde müfredat kartlarına aktarılmaktadır.
Bu çerçevede, ödeme vadesi geçmiş prim ve diğer borçların Şekerbank T.A.Ş., Anadolubank T.A.Ş., Yapı ve Kredi Bankası A.Ş., Asya Katılım Bankası kanalıyla ödenmesi halinde, meslek mensupları tarafından banka dekontunun sisteme işlenmesi amacıyla sosyal güvenlik merkezine müracaat edilmesine, başka bir ifade ile ilgili sosyal güvenlik merkezi personeli tarafından herhangi bir aktarım işlemi yapılmasına gerek bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, aylık prim ve hizmet belgelerinin gönderilmesi gereken yasal sürenin son gününün ayın 23’ü olduğu gözönüne alındığında, ödeme vadesi geçmiş prim ve diğer borçlarını On-lıne Banka Tahsilat Sistemi vasıtasıyla ayın 20’si veya öncesinde ödeyen işverenlerce yapılan ödemeler ayın 23’ü itibariyle müfredat kartına on-lıne olarak aktarılmış olacağından, teşvikli aylık prim ve hizmet belgelerinin ayın 23’ü itibariyle gönderilmesi de mümkün olacaktır.
Buna karşın, uygulamada kimi zaman banka tarafından mutabakat işlemlerinin tahsilatın yapıldığı tarihi izleyen gün içinde sonuçlandırılamadığı veya ödeme vadesi geçmiş prim borçlarının On-lıne Banka Tahsilat Sistemi vasıtasıyla ayın 20’sinden sonra ödenmesi nedeniyle, yapılan ödemelerin ayın 23’üne kadar ilgili işyeri dosyasına aktarılamadığı, haliyle teşvikli aylık prim ve hizmet belgesinin de yasal süresi içinde gönderilmesinin mümkün olmadığı durumlarla da karşılaşılabilmektedir.
Bu gibi durumlarda meslek mensuplarınca aylık prim ve hizmet belgelerinin kanun numarası seçilmeksizin düzenlenerek yasal süresi içinde Kuruma gönderilmesi, ödeme vadesi geçmiş dönemlere ilişkin yapılan ödemelerin işyeri müfredat kartına aktarılmasından sonra düzeltme amaçlı prim belgeleri ile birlikte (kanun numarası seçilmeksizin düzenlenmiş prim belgesi için iptal nitelikte, kanun numarası seçilmek suretiyle asıl nitelikte belge düzenlemek suretiyle) Kuruma müracaat edilerek gerekli düzeltme işlemlerinin yapılmasını talep etmek gerekecektir.
3- İdari Para Cezalarının Tahsili
İdari para cezalarına ilişkin borçlar da ödeme vadesi geçmiş prim borçlarında olduğu gibi “Merkezi Tahsilat Sistemi” ve “On-lıne Banka Tahsilat Sistemi” olmak üzere iki ayrı sistem üzerinden tahsil edilmektedir.
İdari para cezalarının,
-Merkezi Tahsilat Sistemi vasıtasıyla tahsilatı, T.C. Ziraat Bankası, T. Vakıflar Bankası T.A.Ş. ve T. Halk Bankası
-On-lıne Banka Tahsilat Sistemi vasıtasıyla tahsilatı, Akbank T.A.Ş., Garanti Bankası A.Ş., Fortis Bank, ING BANK A.Ş., Finansbank A.Ş., HSBC Bank A.Ş., Alternatif Bank, Anadolu Bank A.Ş., Kuveyt Türk Katılım Bankası A.Ş., Türkiye Finans Katılım Bankası A.Ş., Asya Katılım Bankası
tarafından gerçekleştirilmektedir.
Merkezi Tahsilat Sistemi üzerinden yapılmakta olan idari para cezası tahsilatları, işverenlerce beyan edilen tutar üzerinden gerçekleştirilmektedir Bu nedenle, idari para cezalarına ilişkin yapılacak ödemeler sırasında 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin ikinci veya beşinci fıkrasında öngörülen indirimden yararlanılabilmesi için indirim sonrası kalan tutarın; idari para cezalarının yasal ödeme süresi geçtikten sonra ödenecek olması halinde gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte ödenecek olan tutarın sosyal güvenlik merkezinden öğrenilmesi icap etmektedir.
On-lıne Banka Tahsilat Sistemi üzerinden yapılmakta olan idari para cezası tahsilatları ise Sosyal Güvenlik Kurumunun sistemine bağlanmak suretiyle yapılmaktadır. İdari para cezalarına ilişkin On-lıne Banka Tahsilat Sistemi ile yapılacak ödemeler sırasında, idari para cezasının indirim kapsamına girmesi halinde gerekli indirim yapılmak suretiyle; idari para cezasının yasal ödeme süresinin geçmiş olması halinde gecikme cezası ve gecikme zammı dahil edilmek suretiyle tahsilat gerçekleştirilmektedir.
Dolayısıyla, peşin ödeme indiriminden yararlanılacak olan idari para cezaları için veya yasal ödeme süresi geçtikten sonra ödenecek idari para cezaları için, On-lıne Banka Tahsilat Sistemi üzerinden ödeme yapılmak istenildiğinde, Sosyal Güvenlik Kurumunun sistemine bağlanılarak ödenecek tutar banka ekranına yansıtılacağından, ayrıca sosyal güvenlik merkezine müracaat edilerek ödenecek tutarın belirlenmesine gerek bulunmamaktadır.
Hal böyle olmakla birlikte, 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinin ikinci fıkrasında öngörülen 3/4 tutarındaki indirimle ilgili düzenlemeler henüz On-lıne Banka Tahsilat Sistemine yansıtılmadığından, bu konuda yapılacak indirimin sosyal güvenlik merkezinden hesaplatılarak, ödemenin Merkezi Tahsilat Sistemi üzerinden yapılması mümkün bulunmaktadır.
4- İcraya İntikal Etmiş Borçların Tahsili
İcraya intikal etmiş borçların tahsili yalnızca Merkezi Tahsilat Sistemi üzerinden T.C. Ziraat Bankası, T. Vakıflar Bankası T.A.Ş. ve T. Halk Bankası tarafından yapılmaktadır.
İcraya intikal etmiş borçlara ilişkin olarak, adı geçen bankalar tarafından Merkezi Tahsilat Sistemi üzerinden tahsilat gerçekleştirildikten sonra, sözkonusu ödemeler on-lıne olarak ilgili sosyal güvenlik merkezine aktarılmaktadır. Ancak bu ödemelerin icra takip dosyasına aktarımına ilişkin işlemler, ilgili sosyal güvenlik merkezindeki personel tarafından yapılmaktadır.
Dolayısıyla, Kuruma olan borçları dolayısıyla menkul ve gayrimenkul malları ile hak ve alacakları üzerine haciz konulmuş olan borçlularca, icraya konu olan borçlarını Merkezi Tahsilat Sistemi üzerinden ödemelerinin ardından, haciz işlemlerinin kaldırılması amacıyla ödeme dekontu ile birlikte işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik merkezine müracaat etmeleri gerekmektedir.
5- Sonuç
1 Şubat 2012 tarihinden itibaren sosyal güvenlik merkezlerindeki veznelerin kapatılması ile birlikte, Sosyal Güvenlik Kurumunca cari döneme ilişkin alacaklarının yanı sıra ödeme vadesi geçmiş prim ve diğer alacaklar da bankalar üzerinden tahsil edilmeye başlanılmıştır.
Sosyal güvenlik merkezlerinde kurulu olan vezneler kanalıyla yapılan ödemeler ilgili işyeri dosyasına, tahsilat işlemi gerçekleşir gerçekleşmez on-lıne olarak anında aktarılmakta iken, Bankalar kanalıyla yapılan tahsilatların ilgili işyeri dosyasına aktarımı,
-Merkezi Tahsilat Sistemi vasıtasıyla yapılmış ise sosyal güvenlik merkezindeki personel tarafından manuel olarak
- On-lıne Banka Tahsilat Sistemi vasıtasıyla yapılmış ise en erken ödemenin yapıldığı tarihi izleyen üçüncü günde on-lıne olarak
Aktarılabilmektedir.
Bu bağlamda, ödeme vadesi geçmiş dönemlere ilişkin bankalar yapılan yapılan ödemeler işyeri müfredat kartına aktarılmadığı takdirde, teşvikli aylık prim ve hizmet belgesinin gönderilmesine sistem tarafından izin verilmediği hususu gözönüne alınarak, ödeme vadesi geçmiş prim borçlarının;
-Ayın 20’sinden önce ödenecek olması halinde On-lıne Banka Tahsilat Sistemi vasıtasıyla ödenmesinin,
-Ayın 20’si ila 23’ü arasında ödenecek olması halinde Merkezi Tahsilat Sistemi vasıtasıyla ödenerek, banka dekontu ile birlikte ilgili sosyal güvenlik merkezine müracaat edilmesi ve yapılan ödemenin işyeri dosyasına aktarılmasının talep edilmesinin,
meslek mensuplarının iş ve işlemlerini kolaylaştıracağı değerlendirilmektedir.
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır .)
