AVRUPALI Türklerin yoğunlukta yaşadığı Almanya’dan emekli olan veya olacakların ikametlerini ülkemize taşımaları halinde emekli aylıklarını nasıl transfer edeceklerini ve nelere dikkat etmeleri gerektiğini gündeminize taşımak istedik.
EMEKLİ AYLIKLARININ GERÇEKLEŞME ŞEKLİ
EMEKLİ aylığı iki şekilde gerçekleşmekte: Birincisi Almanya çalışmalarınız karşılığı veya çalışmış gibi sayılan eş değer süre yerine geçen bakım sigortası, çocuk yetiştirme, isteğe bağlı ve benzeri prim ödenerek yeterli prim koşulu ve süre ile yaş şartının yerine gelmesi sonucu olmakta.
Diğer bir yöntem de, hem Türkiye’de hem de Almanya’da çalışmalarınız varsa her iki ülke akit ülke sigorta günlerini sınırlamaya tabi tutmadan birleştirerek Almanya ve Türkiye kendilerine ödenmiş prim gün sayısına bağlı olarak aylık bağlamakta. Burada da temel koşul her iki ülke mevzuatında öngörülen aylık bağlanma koşulunu yerine getirmenizden geçmekte. Diğer önemli bir husus ise ülkemizde geçen SSK hizmeti değil BAG-KUR, Emekli Sandığı, Banka Sandığı, askerlik borçlanması gibi prim ödemeleriniz iki ülke sözleşmesi kapsamında ve buna göre aylık bağlanmaktadır. Sözleme aylıklarında akit ülkeye verilen emekli aylık dilekçeniz karşı ülkeye de aynı anda vermiş gibi işleme tabi tutulur. Burada unutulmaması gereken önemli bir konu sadece çalışan kişilere değil aylık alır iken veya yeterli çalışmasından sonra vefat eden Avrupalı Türklerin eş, çocuk ve bazı durumlarda anne ve babalarına da hak sahibi olarak aylık bağlanır. Son olarak iş kazası veya meslek hastalığı sonucu olarak gelir bağlanmış olabilir.
AYLIK VE GELİRLERDE İZLENEN YOL
EMEKLİ aylığı alma koşulunuz tek taraflı veya iki taraflı hizmetleriniz karşılığı olarak yerine geldi ve aylık bağlama işleminiz Almanya Emeklilik Kurumu’nca gerçekleştirildi. Bu arada ülkemize yani Türkiye’ye dönmek istiyorsunuz.
İki ülke arasında yapılan başta sosyal güvenlik sözleşmesi ve buna bağlı protokol uyarınca aylıklarınız hiçbir kesintiye uğramadan SGK Kurumu üzerinden gönderilir. Bazı durumlarda sağlık primi kesintisi ve benzeri kesintiler ülkemize gitmeniz nedeniyle kesilmeyeceğinde aylıklarınızda artış da gözlenebilir. Aylık transferi uygulaması sadece Almanya’dan ülkemize dönenler için değil önceden ülkemize dönmüş ve yıllar sonra aylık başvurusu yapacak olanlar için de geçerlidir. Özetle; Türkiye’de ikamet eden ve Türk-Alman Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin ilgili hükümlerine göre Almanya’daki hizmetliler sigortası (LVA-DRV) tarafından sigortalı ve hak sahiplerine bağlanan malullük, yaşlılık ve ölüm aylıkları ile Alman kaza sigortası tarafınca bağlanan iş kazası ve meslek hastalığı gelirleri, SGK Kurumu aracılığı ile ödenmek üzere Türkiye’ye transfer edilmektedir.
AYLIK ALIRKEN NELER BİLİNMELİ?
AYLIK veya gelir alanlar ister kendileri veya geride kalan dul ve yetimler aylık veya gelir ödenmesinde rol oynayan şahsi durumlarınızdaki değişiklikleri bunlar ikamet yerinin nakli, dul erkek/kadının tekrar evlenmesi, bir çocuğun evlenmesi veya ölümü, sigortalının, dulun veya çocuklardan birinin doğum tarihinin değişikliği, başka bir ülkenin vatandaşlığına geçme, aylık alanın çalışmaya başlaması, vs. gibi konularda sizin için yetkili olan emekli sigorta kurumuna bildirmek zorundasınız. Şayet bu bilgilendirmeyi yapmamanızdan dolayı haksız ve yersiz almış olduğunuz bir aylık söz konusu ise aylıklarınızın geri ödenmesi gerekir.
YOKLAMA BELGESİ GÖNDERMEK ZORUNLU
ALMAN Posta İdaresi, Türkiye’de oturan hak sahiplerine genellikle her yılın Temmuz ayında yeni bir aylık bildirimi ve bunun ekinde bir yoklama belgesini size gönderir.
Hak sahibi olarak sizler bu yoklama belgesini tasdik ettirdikten sonra “Postrentendienstzentrum, D70143 Stuttgart” adresine geri göndermenizde fayda bulunmaktadır.
Yoklama belgesi üzerinde yazılı olan ve sizlere verilmiş olan zaman diliminde Posta İdaresi’ne belirtilen zamanda göndermemişseniz, hak sahibi olarak sizlere genel olarak her yılın Eylül ayında üzerinde yeni bir süre yazılı olan bir yoklama belgesi daha gönderilir. Bu yoklama belgesini de gerekli onaylar yapıldıktan Posta İdaresi’ne ikinci defa geri göndermemeniz halinde aylık-gelir ödemeniz geçici olarak durdurulur. Bu nedenledir ki aylık transferinde sorunla karşılaşmamak için kişisel bilgi değişikliğinizi ve yılda bir defa gönderilen yoklama belgesini zamanında bildirmekten geçmekte. Diğer tüm işlemler ücretsiz olarak her iki ülke sigorta kurumlarınca sizler adına gerçekleştirilir.
Hasan KARAHALİLOĞLU
Sabah AVRUPA