Çalışan Emeklinin Destek Primi Kimden Kesilir?
Soru: 2000 yılında emekli oldum. İlk kez bu yıl Ekim ayında bir kolejde öğretmenliğe başladım. Şimdi destek primi emekli maaşımdan mı kesilecek işverenden mi? R.ÇAĞLA
Cevap: Sizin gibi 2008 öncesi sigortalı olanların 4/1-(a) sigortalılığı (SSK) kapsamında çalışmaya başlayanların prime esas kazançları üzerinden % 30 oranına kısa vadeli sigorta kolları prim oranı eklenmek suretiyle sosyal güvenlik destek primi uygulanır. % 30 oranının dörtte biri sigortalı, dörtte üçü işveren hissesidir. Bu kapsamda sayılan kişilerden sosyal güvenlik destek primine tabi olanların prim ödeme yükümlüsü bunların işverenleridir. Sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan sigortalının iş kazası geçirmesi veya meslek hastalığına tutulması halinde, bu sigorta kollarından gerekli yardımlar yapılır. Emeklilerin bağımsız çalışan olarak 4/1-(b) sigortalılığı (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlaması halinde ise maaşlarından yüzde 15 kesinti yapılır. Siz hizmet akdine tabi çalışan olduğunuz için emekli maaşınızdan kesinti yapılmayacak.
Soru: 2008 yılından önce emekli olanlar çalışırken emekli maaşlarını da alabiliyorlarmış diye duydum. Ben de 1998 yılından beri vefat eden SSK’lı babamdan engelim nedeniyle yetim maaşı alıyorum. SSK’lı olarak çalışmaya başlarsam yetim maaşım kesilir mi? Yoksa çalışırken yetim maaşını almaya devam eder miyim? B.AKSAZ
Cevap: 01.05.2008 tarihinden sonra sigortalılığa başlayanlar emekli olduklarında yeniden çalışmaya başlarlarsa aylıkları kesilecek. 01.05.2008’den önce sigortalılığa başlamış olanlar ise emekli olduktan sonra da destek primi ödeyerek çalışabiliyorlar. Fakat siz emekli aylığı alan konumunda değilsiniz, yetim aylığı alıyorsunuz. SSK sigortalılığından bağlanan yetim aylığı çalışmaya başlama halinde yasal düzenleme doğrultusunda kesiliyor.
Soru: 01.05.1967 doğumlu kadın sigortalıyım. 1989-1993 yılları arasında 1065 gün SSK’lı olarak, 1994-2011 yılları arasında da mecburi Bağ-Kur’lu olarak çalıştım. Toplam 17 yıl 1 ay ve en son 14.basamaktan Bağ-Kur primim var. 01.06.2011’den beri aynı zamanda SSK sigortalısıyım. SSK’ya geçmiş olmam benim için daha mı avantajlı? SSK şartlarına göre ne zaman emekli olabilirim? G. MUTLU
Cevap: Sizin hizmet geçmişinize göre SSK veya Bağ-Kur’dan emekli olmak arasında 180 TL kadar önemli bir fark olur. Zira günlerinizin çoğu 2000 yılından önce ve bu süredeki primlerin düşük basamaklı Bağ-Kur primi olsa bile taban göstergeden az sonuç vermeyeceğinden dolayı ortaya çıkan prim verimliliği nedeniyle bu fark doğar. SSK’lılıktan emeklilik bakımından gün şartını tamamlamışsınız. Yaş ve gün şartları sizi etkilemiyor ama SSK’lılıktan emekli olmak istiyorsanız 4/a sigortalılığı (SSK) kapsamındaki çalışmanızı 30.11.2014 tarihine kadar devam ettirmek zorundasınız. Buna karşın 01.05.2014’te 47 yaşını doldurup Bağ-Kur’luluktan emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’dan daha erken emekli olabilecek iseniz de meydana gelen 6 aylık kaybı 2 yıl 4 ay gibi bir sürede emekli maaşları arasındaki farktan telafi edebileceksiniz. Tercih sizin.
Şevket Tezel
