İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YASASI
6331 SAYILI YENİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YASASI İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin hususlar daha önce İş Kanunu içinde düzenlenmişti. 20-06-2012 tarihinde kabul edilen, 30-06-2012 tarihli, 28339 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile ayrıca bir düzenleme getirilmiştir. İş Kanunu’nda bulunan iş sağlığı ve güvenliği hükümleri daha az sayıda işyerini ve işçiyi kapsamakta iken, 6331 sayılı yasa ile bu kapsam çok genişlemiştir. YÜRÜRLÜK TARİHİ: 30-06-2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Kanunu 30-12-2012 tarihinden başlayarak kademeli olarak yürürlüğe girecektir. Buna göre, 1. Kamu kurumları ile 50'den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren iki yıl sonra, ( 30-06-2014 tarihinde) 2. 50'den az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için yayımı tarihinden itibaren bir yıl sonra,( 30-06-2013 tarihinde) 3. Diğer işyerleri için yayımı tarihinden itibaren altı ay sonra,( 30-12-2012 tarihinde) yürürlüğe girecektir. Bu durumda 50 ve üzerinde işçi çalıştıran işyerleri için 30 Aralık 2012 tarihinde yürürlükte olacaktır. KANUNUN KAPSADIĞI İŞYERLERİ: Bu Kanun; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dahil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır. Ancak aşağıda belirtilen faaliyetler ve kişiler bu kanunun kapsamında değildir: 1- Fabrika, bakım merkezi, dikimevi ve benzeri işyerlerindekiler hariç Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığının faaliyetleri. 2- Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetleri. 3- Ev hizmetleri. 4- Çalışan istihdam etmeksizin kendi nam ve hesabına mal ve hizmet üretimi yapanlar. 5- Hükümlü ve tutuklulara yönelik infaz hizmetleri sırasında, iyileştirme kapsamında yapılan işyurdu, eğitim, güvenlik ve meslek edindirme faaliyetleri İŞYERİ HEKİMİ VE İŞ GÜVENLİĞİ UZMANI İLE SAĞLIK PERSONELİ ÇALIŞTIRMA ZORUNLULUĞU(6.md) Kanunun 6. Maddesi uyarınca işveren, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sunulması için, Çalışanları arasından iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve diğer sağlık personeli görevlendirir. Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması halinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını ortak sağlık ve güvenlik birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması halinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi üstlenebilir. Tam süreli işyeri hekimi görevlendirilen işyerlerinde, diğer sağlık personeli görevlendirilmesi zorunlu değildir. Anlaşılacağı üzere işveren, bu maddede belirtilen kişileri istihdam edebileceği gibi, isterse bakanlıkça yetki verilmiş ortak sağlık ve güvenlik biriminden hizmet satın alabilir. Bu maddede belirtilen yükümlülük işçi sayısına bakılmadan tüm işyerlerini kapsamaktadır. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KURULU OLUŞTURMA ZORUNLULUĞU(22.md) Elli ve daha fazla çalışanın bulunduğu ve altı aydan fazla süren sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde işveren, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili çalışmalarda bulunmak üzere kurul oluşturur. İşveren, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun kurul kararlarını uygular. Yasa ile 50 ve üzerinde işçi çalıştıran tüm işyerlerine iş sağlığı ve güvenliği kurulu oluşturma zorunluluğu getirilmiştir. Bu yasadan önce, İş Kanunu 80. Madde uyarınca sadece sanayiden sayılan işyerlerinde zorunluluk vardı. İş veren bu kurulu işyerinde kurmak zorundadır. Bununla ilgili dışarıdan hizmet alarak bu kurulu oluşturma yükümlülüğünden kurtulamaz. Yasada böyle bir olanak tanınmamıştır. Dışarıdan hizmet alma olanağı, yukarıda bahsettiğimiz 6. Maddede düzenlenen, işyeri hekimi,iş güvenliği uzmanı ve sağlık personeli bulundurma zorunluluğu ile ilgili olarak tanınmıştır. Bu kurulun nasıl oluşturulacağı ve çalışma esasları ile sair ayrıntılarla ilgili olarak Yasa’nın 30. Maddesi gereği, Bakanlıkça yönetmelik çıkarılması gerekmekle birlikte ,henüz bu konuda yeni bir yönetmelik yayımlanmamıştır. Bu nedenle Kanunun Geçici 2. Maddesi’ ne dayanarak, daha önceden İş Kanunu’na dayanarak çıkarılan yönetmelik uygulanmaya devam edilecektir. Yeni yönetmelik çıkana kadar uygulanmak zorunda olan İş Sağlığı Ve Güvenliği Kurulları Hakkında Yönetmelik(Resmi Gazete Tarihi: 07.04.2004 Resmi Gazete Sayısı: 25426) uyarınca oluşturulacak kurulda şu kişiler bulunmalıdır: a) İşveren veya işveren vekili, b) İş Kanununun 82 nci maddesi uyarınca iş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanı,( Yeni 6331 Sayılı yasa gereği, İş güvenliği uzmanlarının görev alabilmeleri için; çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde (A) sınıfı, tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde en az (B) sınıfı, az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde ise en az (C) sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olmaları şartı aranır.) c) İş Kanununun 81 inci maddesi uyarınca görevlendirilen işyeri hekimi, d) İnsan kaynakları, personel, sosyal işler veya idari ve mali işleri yürütmekle görevli bir kişi, e) Varsa sivil savunma uzmanı, f) İşyerinde görevli formen, ustabaşı veya usta, g) 2821 sayılı Sendikalar Kanununun değişik 34 üncü maddesi hükmü uyarınca işyerinde bulunan sendika temsilcilerinin kendi aralarında seçecekleri kişi, işyerinde sendika temsilcisi yoksa o işyerindeki işçilerin yarıdan fazlasının katılacağı toplantıda açık oyla seçilecek işçi, h) Sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi. Mevcut yönetmeliğin 4/2 maddesi uyarınca, İşverene bağlı, fabrika, müessese, işletme veya işletmeler grubu gibi birden çok işyeri bulunduğu hallerde elliden fazla işçi çalıştıran her bir işyerinde ayrı ayrı birer iş sağlığı ve güvenliği kurulu kurulur. İşveren, kendisine ait birden çok işyerinin her birinde kurulacak iş sağlığı ve güvenliği kurullarının çalışma usullerini düzenlemek, iş ve görüş birliğini sağlamak amacıyla bu işyerlerine ait iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili raporları, en az altı ayda bir, ilgili teknik eleman ve uzmanlarını toplayarak inceler. Bu raporları göz önünde tutarak alınması gereken tedbirleri tespit eder ve uygulanmasını sağlar.( Yönetmelik 9.md) 30-12-2012 TARİHİNE KADAR UYGULANACAK HÜKÜMLER: 6331 Sayılı İş Sağlığı Ve Güvenliği Yasası 37. Maddesi ile İş Kanunu’nda bulunan iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hükümler yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak 37. Madde 30-12 2012 tarihinde yürürlüğe gireceği için, bu tarihe kadar İş Kanunu’nun ilgili hükümleri uygulanmaya devam edilecektir. Bu nedenle şu anda 50 ve üzerinde işçi çalıştırılan işyerlerinde iş yeri hekimi ve gerektiğinde diğer sağlık personeli görevlendirilmesi gereklidir.( Sanayiden sayılan işlerde farklı yükümlülükler de vardır) Av. Esma Gülbenk kaynak : http://gulbenkmusavirlik.com/YaziDetay.aspx?id=55 |