Eski memurların emekli ikramiyesinde son durumMemurlar değişik sebeplerle memuriyetten ayrıldıktan sonra eski bağ-kurlu veya ssk’lı olarak emekli olmaları durumunda memuriyette geçen hizmet sürelerine karşılık gelen emekli ikramiyelerini alamıyorlardı. Bunun nedeni ise yapılan yasal düzenlemelerde son defa emekli sandığına tabi olarak çalışma koşulu aranıyordu. .
Anayasa Mahkemesi tarafından son defa emekli sandığına tabi olarak çalışma koşulu iptal edildi. Bunun üzerine bu alanda doğan boşluk 6270 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile giderildi. Bu kanun 26.01.2012 tarihinde Resmi Gazetede yayınlandı ve emeklilikle ilgili hükümleri yürürlüğ girdi. Bu düzenlemeye göre memurlarda son defa emekli sandığına tabi olarak çalışma koşulu aranmıyor; ancak memurların emekli ikramiyesine hak kazanmaları 1475 sayılı(Eski) İş Kanununu 14.maddesinde düzenlenen kıdem tazminatına hak kazanma koşulana bağlanıyor.
.
Buna göre eski memur emekli olduğunda emekli sandığına tabi hizmetlerinden dolayı emekli ikramiyesi alabilmesi için; “ Devlet memuru erkek ise askerlik sebebiyle memuriyetten ayrılması, “Kadın memurun evlilik sebebiyle evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde memuriyetten ayrılması, “Memurun yaş dışında sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı olarak emeklilik koşulunu yerine getirmiş olması gerekiyor.
.
Yukarıda sayılan koşullarından biri sebebiyle memuriyetten ayrılan memur, emekli olduğunda T.C. Emekli Sandığına tabi olarak geçen çalışma süreleri için emekli ikramiyesi alabilecek. İkramiyeler, emekli olunan tarihteki kat sayılar dikkate alınıp güncellenmek suretiyle hesap edilecek.
Okur sorularına cevaplar
Kapıcının elektrik, su ve ısınma gideri
SORU: 1998 yılından itibaren iki ayrı bloklu bir apartmanda kapıcılık yapmaktayım. 1998’den 2012 yılı ocak ayına kadar elektrik, su ve yakıt giderlerim apartman tarafından ödeniyordu. Bununla ilgili de 2000 yılında ‘’elektrik, su ve yakıt giderleri apartman sakinleri tarafından ödenecektir’’ kararı alınmıştır. 2011’in Aralık ayında yapılan toplantıda elektrik, su ve yakıt giderlerinin tarafımca karşılanması kararı alınmıştır. Benim sorum bu kararın yasal dayanağı var mıdır, ne yapabilirim? D.Keleş
CEVAP: Sayın Keleş, elektrik, su ve yakıt giderleriniz 2012 yılı ocak ayına kadar yaklaşık 13 yıl apartman yönetimi tarafından karşılanmıştır. Bu husus çalışma koşulu haline gelmiştir. Siz istemediğiniz takdirde apartman yönetimi sizin bu haklarınızı tek taraflı olarak ortadan kaldıramaz. Apartman yönetiminize bu durumu iletin. Kabul etmezlerse bu sebepten dolayı iş sözleşmenizi tek taraflı olarak sonlandırabilirsiniz. Bundan dolayı kıdem tazminatına da hak kazanırsınız.
Takım elbise ücret yerine geçer mi?
SORU : Bir konfeksiyon satış mağazasında çalışıyorum. Patronum aylık ücretin yerine geçmek üzere bana takım elbise vereceğini söyledi. Ben takım elbiseyi ücret yerine kabul etmek zorunda mıyım? N.Özden
.
CEVAP: Sayın Özden, ücretinizin para olarak ödenmesi gerekiyor. Ücretin paranın dışında senetle, takım elbise ile veya başka bir şekilde ödenmesi kanuna aykırı. Bu şekilde yapılmak istenen bir ücret ödeme şeklini kabul etmemeniz gerekiyor.
Fazla çalışma ücreti bankadan ödenir mi?
SORU: Bir işyerinde tezgahtar olarak çalışıyorum. İşyerinde 12 kişi çalışıyıoruz. Patron aylık ücretimizi bankadan ödüyor. Fazla çalışma ücretimizi elden ödüyor. Bunun nedenini sorduğumuzda muhasebecim fazla çalışma ücreti bankadan ödenmez dedi diyor. Patronumun yaptığı doğru mu? Fazla çalışma ücreti bordroda gösterilmek zorunda mı? M.Deniz
.
CEVAP:10 ve üzerinde işçi çalıştıran işverenlerin işçilerin her türlü ücretlerini banka aracılığı ile ödemeleri gerekiyor. Ödememenin idari para cezası var. Fazla çalışmaların ücret bordrolarında gösterilmesi gerekiyor. Fazla çalışma ücretleriniz işyeri kayıtlarında gösterilmiyor olabilir. Böyle bir durum varsa fazla çalışma ücretlerinize ilişkin sigorta priminiz yatırılmıyor olabilir. Buda emeklilikte daha düşük maaş almanızı yol açar. Sayın Deniz patronunuzun yaptığı uygulama doğru değil. Patronunuzu bu konularda uyarın. Aksi halde yasal yollara başvurabilirsiniz.
ARİF TEMİR / GÜNEŞ
