Doğru ve Ücretli Bilgiyi mi, Bedava Ama Yanlış Bilgiyi mi Tercih Edersiniz?
Hemen doğru ve bedavası yok mu onu tercih ederiz dediğinizi duyar gibiyim. Ama maalesef bu henüz gerçekleştirilebilmiş bir olasılık değil sosyal güvenlik alanında, aslında hiçbir alanda mevcut değil, özellikle de gelişmiş ülkelerde bilgi en değerli unsurlardan biri günlük hayatta. SGK'nın Alo 170 servisi en çarpıcı örneği teşkil ederken salt bedava olsun ilkesiyle davranmak zarardan başka bir şeyi ifade etmiyor. SGK ücretli danışma hizmeti verecek haberleri bana günlük mesleki hayatımda yaşadığım çarpıcı örnekler karşısında ne ifade ediyor, bugün bunu sizinle paylaşayım istedim.
Hemen doğru ve bedavası yok mu onu tercih ederiz dediğinizi duyar gibiyim. Ama maalesef bu henüz gerçekleştirilebilmiş bir olasılık değil sosyal güvenlik alanında, aslında hiçbir alanda mevcut değil, özellikle de gelişmiş ülkelerde bilgi en değerli unsurlardan biri günlük hayatta. SGK'nın Alo 170 servisi en çarpıcı örneği teşkil ederken salt bedava olsun ilkesiyle davranmak zarardan başka bir şeyi ifade etmiyor. SGK ücretli danışma hizmeti verecek haberleri bana günlük mesleki hayatımda yaşadığım çarpıcı örnekler karşısında ne ifade ediyor, bugün bunu sizinle paylaşayım istedim.
Geç gelen soru
Daha önce buradan birçok örnek paylaştım, bu da henüz iki gün önce yaşadığım bir canlı örnekten hareketle analizimizi gerçekleştirelim istiyorum. Müşterim üç yıl gecikmeyle bize gelmişti. Önce telefonla ücreti öğrenip, sonra da ofisimize randevu saatinde geldi ve anlatmaya başladı. Üç yıl önce de gelmeye niyetlendiğini ve öncesinde SGK'ya gitmeyi SGK'ya gidince de biz soracağı sorusunu önce onlara sormayı düşünmüş olduğunu söyledi. SGK birimine gidip "Ben işsiz ve bekâr bir kadın olarak babamdan dolayı özel bir banka sandığından 460 TL yetim aylığı alıyorum. 1978'de başladığım SSK sigortalılığında 1990 yılına kadar 2983 günlük SGK primim var. 1991 doğumlu bir çocuğum var. Doğum borçlanması yapsam emekli olabilir miyim?" biçiminde sorusunu soruyor.
Yanlış cevap
Memur, "Evet emekli olursun ama 3600 günle alacağın emekli maaşı da yetim aylığın kadar bir şey olur" diyor. Kadıncağız da bize gelmekten vazgeçerek evine dönüyor. Üç yıl sonra aynı soru tekrar aklında depreşmiş ki bu defa bize gelmeye karar veriyor.
Doğru cevap
Ben hesaplayarak bağlanacak emekli aylığının aldığı yetim aylığının iki katı kadar 1230 TL olacağını, bunun için 7 bin 500 TL'lik doğum borçlanması yapması gerektiğini, şu an 600 TL civarında olan yetim aylığının kesilmesi gerekeceğini, buna karşın ödediği borçlanma miktarını 1 yılda aylık farkı ile amorti edeceğini belirttiğimde hem gözlerinin içi güldü hem de hayıflanmadan edemedi. Evet üç yılda bedava ve yanlış cevap ile kaybı yaklaşık 15 bin TL idi. Danışmanlığı bedava alarak danışmanlık için vereceği 300-350 TL ücreti cebinde kalmıştı belki ama 15 bin TL'yi kaybetmişti.
Zarar Gizli Kalıyor
Elbette ki kaybettiği paranın farkında değildi müşterim bize gelmeden. Sosyal güvenlikte bedava ve yanlış bilgi kaybettirirken doğru bilgi kazandırıyor, ha bunu insanlar ta ki bir gün doğru bilgiye ulaşıncaya kadar fark etmiyor, o ayrı. Bu müşterim de kaybettiğinin farkına bize geldikten sonra vardı. Aynı zamanda bundan sonra kaybın devamı gibi önemli bir kazanıma da ulaşmış oldu.
SGK'nın Danışmanlığı
Söz buraya gelmiş iken SGK'nın ücretli danışmanlık vermesine gelelim. İki nedenden dolayı bunun başarıya ulaşacağını beklemiyoruz. Birincisi hem Emekli Sandığı hem SSK hem Bağ-Kur hem özel banka sandığı, hem Tarım SSK hem Tarım Bağ-Kur hem özelleştirme kanunu sonucu ortaya çıkan özel emeklilik hak ve sorunlarına hepsine birden hakim gerçek bir "Sosyal Güvenlik Müşaviri" olmanın kolay olmamasından. İkincisi ise tutun ki bu kadar yetişkin eleman bulunsa dahi sigortalılarla çoğu zaman hukuki olarak ihtilaflı olan bir kurumun elemanı birçok konuda bilse de Kurumunun menfaatlerini koruma zorunluluğunun zorlayıcı etkisinde doğru cevap veremeyecek olmasındandır.
Ha, hayata geçerse fena mı olur? Halkı bilemem ama bizim için hiç de fena olmaz, her durumda doğru cevap vermesi mümkün olmayan bir rakip biz "Sosyal Güvenlik Müşavirlerinin" önemini daha da cilalayacak, farkımızı daha bir ortaya çıkaracaktır.
ŞEVKET TEZEL/alitezel.com