Denizli Organize Sanayi Bölgesi'nde faaliyet gösteren bir tekstil boyama ve yıkama fabrikasında 16 yaşındaki Emin Halastar, kolunu kurutma makinesine kaptırdı. Lise öğrencisi olan ve işyerinde sigortasız çalıştığı öne sürülen Emin Halastar, kaldırıldığı hastanede ölürken, savcılık soruşturma başlattı.
Bu haberlere aslında bir çoğumuz alışık olduğumuz için okuyup geçtik.
Ülkemizin sosyo-ekonomik gelişmişlik düzeyine baktığımızda ''Okul Çağında Olup Sanayi'de Genç İşçiler'' gerçeği ile yüzleşmemiz gerekiyor.
4857 sayılı İş Kanunun 71'inci Maddesine dayanılarak hazırlanmış olan Çocuk ve Genç İşçilerin Çalıştırma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik ile birlikte 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçiler bakımından yasak olan işler ile 15 yaşını tamamlamış, ancak 18 yaşını tamamlamamış genç işçilerin çalışmasına izin verilecek işler, 14 yaşını bitirmiş ve ilköğretimini tamamlamış çocukların çalıştırılabilecekleri hafif işler ve çalışma koşullarına ilişkin usul ve esasları kapsar denilmiştir.
Uygulamada denetim yetersizliğinden kaynaklı olsa gerek , yaz tatillerinde çalışan bir çok öğrenci kardeşlerimiz kayıtdışı çalıştırma statüsü ile karşı karşıya kalarak yaralanmalı ,uzuv kayıplı ,ölüme kadar giden iş kazası mağduru olmaktadır.
Oysa 4857/71'inci Maddesi hızla 6331 sayılı İSGKanunu içinde değerlendirilmelidir.
Uygulamada sadece İş Kanununa tabi işyerleri için bu düzenleme yapıldığından dolayı , iş kanunu hükümlerinden istisna tutulan işyerlerinde ise İlk Öğretim ve Lise'de okuyan öğrenciler yaz tatillerinde ,okul çıkış sürelerinde çalışmaları nedeni ile iş kazaları mağduru oluyorlar.
Denizli'de hayatını kaybeden öğrenci kardeşimiz ihmalkarlığın sonucu ölmüştür.
Herşeyden once 6331 sayılı İSG Kanunun emrediği maddeler ,yönetmeliği görmezden gelinmiştir.
İşyerinin sahibinin yanında ,İş Güvenliği Uzmanında sorumluluğu vardır.
KİMLER KUSURLU SORUSUNA CEVAP ARADIĞIMIZDA
a.)Milli Gelirdeki Dağılım Adaletsizliği,
b.)Aile Ekonomisinin Bozukluğu,
c.)İşverenlerin Ucuz İşgücü,
d.)Kanunların Uygulanmaması,
e.)Denetimde Çift Başlılık
Kısaca;
a.)İşveren
b.)Devlet
c.)Aile
d.)Sivil Toplum Kuruluşları
e.)Sendikalar
f.)Basın Kuruluşları
Tümümüz bu ölümden payımız oranınca sorumluyuz.
YÖNETMELİK BAKIN NE DİYOR?
Yaş kayıtlarına bağlı olarak müsaade edilen işlerden olsalar dahi hazırlama, tamamlama ve temizleme işlerinde, alkol, sigara ve bağımlılığa yol açan maddelerin üretimi ve toptan satış işlerinde, parlayıcı, patlayıcı, zararlı ve tehlikeli maddelerin toptan ve perakende satış işleri ile bu gibi maddelerin imali, işlenmesi, depolanması işleri ve bu maddelere maruz kalma ihtimali bulunan her türlü işlerde, gürültü ve/veya vibrasyonun yüksek olduğu ortamlarda yapılan işlerde, aşırı sıcak ve soğuk ortamda çalışma gerektiren işlerde, sağlığa zararlı ve meslek hastalığına yol açan maddeler ile yapılan işlerde, radyoaktif maddelere ve zararlı ışınlara maruz kalınması ihtimali olan işlerde, fazla dikkat isteyen ve aralıksız ayakta durmayı gerektiren işlerde, parça başı ve prim sistemi ile ücret ödenen işlerde, eğitim amaçlı işler hariç iş bitiminde evine veya ailesinin yanına dönmesine imkan sağlamayan işlerde, işyeri hekimi raporu ile fiziki ve psikolojik yeterliliklerinin üzerinde olan işlerde, eğitim, deney eksikliği, güvenlik konusunda dikkat eksikliği getirme ihtimali olan işlerde, para taşıma ve tahsilat işleri ile 4857 sayılı İş Kanununun 69 uncu maddesinin birinci fıkrasında belirtilen gece dönemine rastlayan sürelerde yapılan işlerde 18 yaşını doldurmayan işçiler çalıştırılamaz.
16 Yaşını Doldurmuş Fakat 18 Yaşını Bitirmemiş Genç İşçilerin Çalıştırılabilecekleri İşler
1. Toprağın pişirilmesi suretiyle imal olunan kiremit, tuğla, ateş tuğlası işleri ile boru, pota, künk ve benzeri inşaat ve mimari malzeme işleri.
2. Kurutma ve yapıştırma işleri, kontrplak, kontratabla, yonga ağaçtan mamul suni tahta ve PVC yüzey kaplamalı suni tahta imali işleri ile emprenye işleri.
3. Parafinden eşya imali işleri.
4. Kuş ve hayvan tüyü kıllarının temizlenmesi, didiklemesi, ayrılması ve bunlara benzer işler.
5. Plastik maddelerin şekillendirilmesi ve plastik eşya imali işleri. (PVC'nin imali ve PVC'den mamül eşyaların yapımı hariç)
6. Mensucattan hazır eşya imali işleri (Perde, ev tekstili, otomobil ürünleri ve benzerleri).
7. Kağıt ve odun hamuru üretimi işleri.
8. Selüloz üretimi işleri.
9. Kağıt ve kağıt ürünlerinden yapılan her türlü eşya ve malzemenin imali işleri.
10. Zahire depolarındaki işler ile un ve çeltik fabrikalarındaki işler.
11. Her türlü mürekkep ve mürekkep ihtiva eden malzeme imali işleri.
SORUŞTURMA SGK VE İŞ MÜFETTİŞİ TARAFINDAN YAPILACAKTIR
Ölen genç işçi kardeşimiz iş kazası mağduru olduğu için işverene ayrıca SGK soruşturma açacaktır.
Kayıtdışı işçi çalıştırmasından dolayı işveren teşviklerden 1 yıl boyunca yararlanmayacaktır.
İdari anlamda idari para cezası kesileceği gibi ,işverenin kusuru halinde tüm masrafları kendisinden tahsil edecektir.
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun muhalefetten dolayı İPC ile karşı karşıya kalacaktır.
Vefat eden gencin ailesi işverene dava açarak maddi ve manevi tazminat isteyecektir.
Şimdi soruyorum;
Tüm bunlar genç kardeşimizi geriye getirir mi?
Vicdanlar nasıl rahat olur?
Umarım TBMM vekiller torba yasa görüşmelerinde Genç İşçilerimizin vefatlarını dikkate alarak kanunlarda yeni düzenlemelere yer verirler.
