Bağımsız denetim
ENGİN MALAY / YENİGÜN
Geçtiğimiz iki hafta sonu Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi'nin, Kamu Gözetimi Kurumu'ndan aldığı yetki ile düzenlemiş olduğu; "Bağımsız Denetçi Eğitimi"ne gittim. Bu iki haftada da Dokuz Eylül Üniversitesi öğretim üyesi Doç. Dr. Yusuf Gümüş tarafından hem eğitildik hem de imtihan edildik. Böylece eğitimin birinci aşaması bitmiş oldu.
660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) bağımsız denetim ve bağımsız denetimle ilgili konuları düzenlemektedir.
Bu Kanun Hükmünde Kararname'de amaç ve kapsam;
1-Uluslararası standartlarla uyumlu Türkiye Muhasebe Standartlarını oluşturmak ve yayımlamak,
2-Bağımsız denetimde uygulama birliğini, gerekli güveni ve kaliteyi sağlamak,
3-Denetim standartlarını belirlemek,
4-Bağımsız denetçi ve bağımsız denetim kuruluşlarını yetkilendirmek ve bunların faaliyetlerini denetlemek,
5-Bağımsız denetim alanında kamu gözetimi yapmak yetkisini haiz Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunun kuruluş, teşkilat, görev, yetki ve sorumluluklarına ilişkin usul ve esasları düzenlemek." olarak açıklanmış (Md.1)
Söz konusu Kararname'de bağımsız denetim; "Finansal tablo ve diğer finansal bilgilerin, finansal raporlama standartlarına uygunluğu ve doğruluğu hususunda, makul güvence sağlayacak yeterli ve uygun bağımsız denetim kanıtlarının elde edilmesi amacıyla, denetim standartlarında öngörülen gerekli bağımsız denetim tekniklerinin uygulanarak defter, kayıt ve belgeler üzerinden denetlenmesi ve değerlendirilerek rapora bağlanması" olarak tarif etmektedir. (Md.4/b)
Aynı Kararname'de bağımsız denetçi: "Bağımsız denetim yapmak üzere, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre yeminli mali müşavirlik ya da serbest muhasebeci mali müşavirlik ruhsatını almış meslek mensupları arasından Kurum tarafından yetkilendirilen kişiler." olarak tanımlanmaktadır. (Md.4/a)
Kamu Gözetimi Kurumu internet sitesinin incelenmesinde bugüne kadar, Türkiye'de 124 tane yetki almış bağımsız denetim şirketi olduğu görülecektir.
Bunlardan 73 tanesi İstanbul'da, 27 tanesi Ankara'da, 8 tanesi İzmir'de, 4 tanesi Antalya'da, 2 tanesi Bursa'da, 2 tanesi Samsun'da, diğerler birer tane olmak üzere; Adana, Çanakkale, Denizli, Elazığ, Gaziantep, Sakarya, Sivas ve Kayseri'de bulunuyor.
Buna karşılık Kamu Gözetimi Kurumu, Bağımsız Denetçi Resmi Sicili'ne kayıtlı bağımsız denetçi sayısını, 8524 kişi olarak görüyoruz. Bağımsız denetçilik eğitimini tamamlayıp sınavlarda başarı göstermiş ancak tescil süreci devam edenlerin sayısı ise 976 kişi. Böylece ülkemizde Bağımsız Denetçi Resmi Sicili'ne kayıtlı ve kaydedilmeyi bekleyenlerle birlikte 9500 kişi bağımsız denetçi bulunuyor.
Yukarıda saydığımız illerin bugün itibariyle bağımsız denetçi sayıları ise şöyledir: İstanbul'da 3513, Ankara'da 1282, İzmir'de 495, Antalya'da 298, Bursa'da 401, Samsun'da 112, Adana'da 211, Çanakkale'de 25, Denizli'de 79, Elazığ 24, Gaziantep'te 181, Sakarya'da 79, Sivas'ta 53 ve Kayseri'de 204 kişidir. Bu istatistiki bilgilerin içinde ilginç olan iki hususu da sizlerle paylaşmak istiyorum: Birincisi; Kilis, Siirt, Tunceli ve Batman'da sadece birer kişi bağımsız denetçi belgesini almış. İkincisi Bayburt Muş illerinde ise hiçbir meslek mensubu bağımsız denetçi belgesi almamış.
Kamu Gözetimi Kurumu'nun; "Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği'nin 14 Mart 2014 tarih ve 2014/4 sayılı duyurusunda; En büyük şirketlerden başlamak üzere 2013 Yılında 2500 civarında şirket bağımsız denetime tabi olmuş olup, 2014 yılında ise yeni Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca 3500 civarında şirketin bağımsız denetime tabi olacağı tahmin edilmektedir." açıklamasına yer verilmiş.ENGİN MALAY / YENİGÜN