EVLİLİĞİN KORUNMASIMedeni Kanun’un Aile Hukuku ile ilgili maddeleri deyince aklımıza hemen boşanmayı düzenleyen maddeler gelir. Yine aynı şekilde ne zaman birine ağırlıklı olarak aile hukuku alanında çalışan bir avukat olduğumu söylesem, aldığım cevap “yani boşanma avukatısınız” olur. Halbuki Medeni Kanunumuzda evliliğin bitmesini düzenleyen maddeler dışında evlilik birliğinin korunmasına yönelik maddeler de bulunmaktadır.
Uygulamada yer almasa da hakime başvurulabiliyor
Evlilik birliğinin korunmasına yönelik maddelerden ilki, evlilik devam ederken eşlerden birinin evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya eşlerin evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşmesi halini düzenleyen maddedir. Bu durumda eşler ayrı ayrı veya birlikte hakimin müdahalesini isteyebilirler. Bu madde ile kanun koyucu, evlilik birliğinde yaşanan sorunları, evlilik boşanma noktasına gelmeden hakimin müdahalesi ile çözmeyi amaçlamaktadır. Ancak bizde nasıl ki bir hastalık ortaya çıkmadan doktora gidilmez, bir hukuki sorun yaşanmadan da avukata danışılmaz.
Evlilikte yaşanılan bir sorunun çözümü için hakime başvurmak uygulamada yer alan bir madde değildir. Kanunda hakimin bu gibi durumlarda uzman kişilerin yardımına başvuracağı düzenlenmektedir. Evlilik birliğine ilişkin önemli konu eşlerin yaşayacağı yer, çocuklara ilişkin verilecek kararlar veya benzeri herhangi bir konu olabilir. Hakim, durumun özelliğine göre eşleri yükümlülükleri konusunda uyarır, onları uzlaştırmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını isteyebilir. Hakim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen önlemleri alır.
“Uygulamada en çok yer alan maddelerden biri, eşlerin birlikte yaşamaya ara vermesi halinde alınacak tedbirleri düzenleyen maddedir.”
Yukarıda açıkladığımız ve uygulamada hemen hemen hiç yer almayan maddenin yanı sıra, kanunda, evlilik birliğinin korunmasına yönelik olarak düzenlenen ve uygulamasına çok sık rastladığımız maddeler vardır. Bunlardan ilki eşler birlikte yaşarken hakimin, eşlerden birinin istemi üzerine ailenin geçimi için her birinin yapacağı parasal katkıyı belirlemesidir. Katkı miktarı belirlenirken bir eşin ev işlerini görmesi, çocuklara bakması, diğer eşin işinde karşılıksız çalışması, dikkate alınır. Bu katkılar, geçmiş bir yıl ve gelecek yıllar için istenebilir.
Kanun maddeleri maddi ve manevi hakları koruyor
Uygulamada en çok yer alan maddelerden bir diğeri ise, eşlerin birlikte yaşamaya ara vermesi halinde alınacak tedbirleri düzenleyen maddedir. Kanunumuza göre ortak hayat sebebiyle eşlerden birinin kişiliği veya ekonomik güvenliği ya da ailenin huzuru ciddi biçimde tehlikeye düştüğü sürece eşler ayrı yaşama hakkına sahiptir. Birlikte yaşamaya ara verilmesi haklı bir sebebe dayanıyorsa hakim, eşlerden birinin istemi üzerine, birinin diğerine yapacağı parasal katkıya, konut ve ev eşyasından yararlanmaya ve eşlerin mallarının yönetimine ilişkin önlemleri alır. Eşlerden birinin haklı bir sebep olmaksızın diğeri ile birlikte yaşamaktan kaçınması veya ortak hayatın başka bir sebeple olanaksız hale gelmesi üzerine de aynı önlemler talep edilebilir. Eşlerin ergin olmayan çocukları varsa hakim, ana ve baba ile çocuklar arasındaki ilişkileri düzenleyen hükümlere göre gereken önlemleri alır. Yani çocukların kimin yanında kalacağı ve diğer eş ile kişisel ilişkilerinin nasıl olacağı konuları hakim tarafından düzenlenir.
Kanunda evlilik birliğini korumak amacıyla düzenlenen bir madde de borçlulara ait önlemlerdir. Buna göre eşlerden biri, birliğin giderlerine katılma yükümlülüğünü yerine getirmezse, hakim onun borçlularına, ödemeyi tamamen veya kısmen diğer eşe yapmalarını emredebilir.
Uygulamada yer almasa da hakime başvurulabiliyor
Evlilik birliğinin korunmasına yönelik maddelerden ilki, evlilik devam ederken eşlerden birinin evlilik birliğinden doğan yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya eşlerin evlilik birliğine ilişkin önemli bir konuda uyuşmazlığa düşmesi halini düzenleyen maddedir. Bu durumda eşler ayrı ayrı veya birlikte hakimin müdahalesini isteyebilirler. Bu madde ile kanun koyucu, evlilik birliğinde yaşanan sorunları, evlilik boşanma noktasına gelmeden hakimin müdahalesi ile çözmeyi amaçlamaktadır. Ancak bizde nasıl ki bir hastalık ortaya çıkmadan doktora gidilmez, bir hukuki sorun yaşanmadan da avukata danışılmaz.
Evlilikte yaşanılan bir sorunun çözümü için hakime başvurmak uygulamada yer alan bir madde değildir. Kanunda hakimin bu gibi durumlarda uzman kişilerin yardımına başvuracağı düzenlenmektedir. Evlilik birliğine ilişkin önemli konu eşlerin yaşayacağı yer, çocuklara ilişkin verilecek kararlar veya benzeri herhangi bir konu olabilir. Hakim, durumun özelliğine göre eşleri yükümlülükleri konusunda uyarır, onları uzlaştırmaya çalışır ve eşlerin ortak rızası ile uzman kişilerin yardımını isteyebilir. Hakim, gerektiği takdirde eşlerden birinin istemi üzerine kanunda öngörülen önlemleri alır.
“Uygulamada en çok yer alan maddelerden biri, eşlerin birlikte yaşamaya ara vermesi halinde alınacak tedbirleri düzenleyen maddedir.”
Yukarıda açıkladığımız ve uygulamada hemen hemen hiç yer almayan maddenin yanı sıra, kanunda, evlilik birliğinin korunmasına yönelik olarak düzenlenen ve uygulamasına çok sık rastladığımız maddeler vardır. Bunlardan ilki eşler birlikte yaşarken hakimin, eşlerden birinin istemi üzerine ailenin geçimi için her birinin yapacağı parasal katkıyı belirlemesidir. Katkı miktarı belirlenirken bir eşin ev işlerini görmesi, çocuklara bakması, diğer eşin işinde karşılıksız çalışması, dikkate alınır. Bu katkılar, geçmiş bir yıl ve gelecek yıllar için istenebilir.
Kanun maddeleri maddi ve manevi hakları koruyor
Uygulamada en çok yer alan maddelerden bir diğeri ise, eşlerin birlikte yaşamaya ara vermesi halinde alınacak tedbirleri düzenleyen maddedir. Kanunumuza göre ortak hayat sebebiyle eşlerden birinin kişiliği veya ekonomik güvenliği ya da ailenin huzuru ciddi biçimde tehlikeye düştüğü sürece eşler ayrı yaşama hakkına sahiptir. Birlikte yaşamaya ara verilmesi haklı bir sebebe dayanıyorsa hakim, eşlerden birinin istemi üzerine, birinin diğerine yapacağı parasal katkıya, konut ve ev eşyasından yararlanmaya ve eşlerin mallarının yönetimine ilişkin önlemleri alır. Eşlerden birinin haklı bir sebep olmaksızın diğeri ile birlikte yaşamaktan kaçınması veya ortak hayatın başka bir sebeple olanaksız hale gelmesi üzerine de aynı önlemler talep edilebilir. Eşlerin ergin olmayan çocukları varsa hakim, ana ve baba ile çocuklar arasındaki ilişkileri düzenleyen hükümlere göre gereken önlemleri alır. Yani çocukların kimin yanında kalacağı ve diğer eş ile kişisel ilişkilerinin nasıl olacağı konuları hakim tarafından düzenlenir.
Kanunda evlilik birliğini korumak amacıyla düzenlenen bir madde de borçlulara ait önlemlerdir. Buna göre eşlerden biri, birliğin giderlerine katılma yükümlülüğünü yerine getirmezse, hakim onun borçlularına, ödemeyi tamamen veya kısmen diğer eşe yapmalarını emredebilir.
Ayça Özdoğan
Avukat
avukat@aycaozdogan.av.tr
(20.10.2011)
Avukat
avukat@aycaozdogan.av.tr
(20.10.2011)
