Tapu İdaresinden geçersiz işleme izin
Miras bırakanın ölümü üzerine, mirası doğrudan doğruya bir bütün olarak mirasçılarına intikal eder.
Mirasçılar, mirası kanun gereğince kazandığından, bir başka hukuksal işlem gerekmemektedir. Birden fazla mirasçı varsa, mirasçılar terekeye elbirliğiyle sahip olurlar.
Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygın bulunmaktadır.
Bu tür mülkiyetin tüzel kişiliği olmadığı gibi, eşya üzerinde ortaklardan her birinin doğrudan doğruya bir hakkı da yoktur.
Mülkiyet, bir bütün olarak ortaklardan tümüne aittir.
Bir başka anlatımla; ortaklık tasfiye oluncaya kadar ortaklardan birinin ayrı mal ya da hak sahipliği bulunmayıp, hak sahibi ortaklıktır. ( TMK m.640 -701 vd.) ( 1.HD., 05.02.2009, E. 2008/12381, K.2009/1413)
Elbirliği mülkiyetinde ortaklar tarafından bir pay üzerinde tasarrufta bulunulamaz. (TMK m.702)
Kanunda veya sözleşmede aksine bir hüküm bulunmadıkça, tasarruf işlemleri için ortakların oybirliği ile karar vermeleri gerekir.
Bu durumda, elbirliği mülkiyetine tabi taşınmazda bir mirasçının mirasçı olmayan üçüncü kişilere yaptıkları satış geçersiz kabul edilir.
Zira, kanunun emredici hükümlerine aykırı olan sözleşmeler kesin olarak hükümsüzdür. (BKm.20)
Geçerli bir hukuksal nedene dayanmayan tescil de, TMKnin 1025inci maddesi gereğince yoksuz tescil olması nedeniyle sahibine mülkiyet hakkı kazandırmaz.
Bununla beraber, uygulamada bu şekilde yapılan geçersiz hukuki işlemlerin tapu idarelerinde işleme girdiği ve tapu siciline işlendiği görülmektedir.
Sonrasında, diğer mirasçılar tarafından, devir sözleşmelerinin hükümsüz sayılması ve tapudaki kaydın silinmesi davası açılmaktadır.
Bu şekilde emek, zaman ve para kayıpları olmakta ve mahkemelerde gereksiz dava dosyalarında artışlar gözlenmektedir.
Oysa böylesi durumlarda, tapu idaresince geçersiz işlemlere izin verilmezse, davalar açılmayacak ve değerlerimiz zarar görmeyecektir.
Ümit ederiz bu yaklaşım, ilgili idare tarafından izlemeye alınır ve değerlendirilir.
Saygılarımla
Yazar : Dr. Mevci Ergün
Eko Haber