Çalınan malların gider niteliği /The expense character of the stolen goodsİşletmelerde çalınan ve kaybolan malların bedelleri gider yazılamaz. Ayrıca söz konusu kayıpların değeri düşen mal kapsamında değerlendirilmesi de mümkün değildir. Nitekim vergi idaresinin görüşü de bu yönde olup vermiş olduğu birçok özelgede bunu tekrarlamıştır.
Ayrıca uygulamada yazılı olarak ortaya çıkan görüşlerin tamamı vergi idaresinin görüşü yönündedir. Konuya ilişkin Danıştayın görüşü ise net değildir. Çeşitli tarihlerde verilen kararlarda farklı görüşler savunulmuştur.
Konuya ilişkin Maliye Bakanlığı’nın 30.12.1999 tarihli özelgesi aşağıdaki gibidir.
Özet : Çalınan emtia değerinin gider olarak dikkate alınması mümkün değildir. Çalınan emtia ile ilgili olarak sigortadan alınan tazminatın emtianın değerini aşan kısmının gelir olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Yazıda, İliniz Kordon Vergi Dairesi Başkanlığının .............. sicil numaralı mükellefi ................ Ticaret Ltd. Şti. tarafından Defterdarlığınıza verilen 16.12.1998 tarihli dilekçede, şirketin satış mağazasından çalınan emtia ve buna karşılık sigorta şirketinden alınan tazminatın ne şekilde vergilendirileceği sorulduğundan adı geçene verilecek cevaba esas olmak üzere konu hakkında Bakanlığımız görüşünün bildirilmesi istenilmektedir.
Bilindiği üzere, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 13. maddesinde;
“Kurumlar vergisi, birinci maddede yazılı mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanır.
Safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümleri uygulanır.”
denilmiştir.
Gelir Vergisi Kanununun bilanço esasında ticari kazancın tespiti ile ilgili 38. maddesinde de, “Bilanço esasına göre ticari kazanç teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet farktır. Bu dönem zarfından sahip ve sahiplerce;
- İşletmeye ilave olunan değerler bu farktan indirilir.
- İşletmeden çekilen değerler ise bu farka ilave olunur.
Ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında, Vergi Usul Kanununun değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40. ve 41. maddeleri hükümlerine uyulur.” hükmü yer almaktadır.
Adı geçen şirketin dilekçesinde, konak satış mağazasından 05.10.1998 tarihinde çalınan 42.350.263.400.- TL. kayıtlı değerli emtiaya ilişin olarak sigorta şirketinden 36.826.316.000 lira tazminat alındığı belirtilmektedir.
Bilindiği üzere Vergi Kanunlarında çalınan emtia bedellerinin zarar olarak yazılmasına veya bunlar için karşılık ayrılmasına imkan veren herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle çalınan emtia değerinin gider olarak dikkate alınması mümkün değildir. Çalınan emtia ile ilgili olarak sigortadan alınan tazminatın emtianın değerini aşan kısmının gelir olarak dikkate alınması gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.”
(Maliye Bakanlığı’nın 30.12.1999 Tarih ve 8.07.0.GEL.0.49/4913-62 Sayılı Özelgesi)
The expense character of the stolen goods
In enterprises, the costs of goods that are stolen or lost are not recorded as expense. Moreover, the treatment of such items as goods whose values have declined, are also out of question. In fact, the tax administration has confirmed this opinion in numerous rulings that it has issued. Moreover, in practice all of the opinions regarding this subject matter represent the opinions of the tax administration. The opinion of the Council of State regarding this subject matter is not definite. It was noted that different opinions were stated in the resolutions that were passed at different dates.
The Ruling of the Ministry of Finance regarding this subject matter dated30.12.1999, reads as follows:
Summary: The treatment of the value of the merchandise that is stolen as expense, is not possible. The portion of the indemnity received from the insurance firm regarding the stolen merchandise rgat exceeds the value of the merchandise, should be treated as income.
In your mail, we were informed that in the petition filed by …………… Ticaret Ltd. Şti., who is a taxpayer registered under registration number ……….. of the Kordon Tax Office in your province, dated 16.12.1998, the said company inquired about the method of taxation to be applied on the insurance indemnity that was paid by the insurance firm due to the merchandise that was stolen from the sales store of your company; and our Ministry is requested to provide an opinion to be submitted to the concerned firm
As it is known, in Article 13 of the Corporation Tax Code No. 5422, the following provision is stated:
“The Corporation Tax shall be calculated on the basis of the net corporate earnings acquired during a single accounting period by the taxpayers specified in Article 1.
In the determination of net corporate earnings, the provisions of Income Tax Law concerning commercial earnings shall apply.”
Meanwhile, in Article 38 of the Income Tax Code, regulating the calculation of commercial earnings on balance sheet basis, it is stated that “Commercial earnings based on a balance sheet shall be the positive difference between the values of the enterprise's equity at the end of the accounting period and those at the beginning. During this period, values:
1. added by their owners or owners to the enterprise shall be deducted from this difference, and
2. withdrawn by their owner or owners from the enterprise shall be added to this difference.
During the determination of commercial earnings in this fashion, the provisions concerning appraisal of the Tax Procedures Code as well as those of Articles 40 and 41 of this Act shall be applied.
In the petition submitted by the said company, it is indicated that in return for the merchandise worth 42,350,263,400 TL, that was stolen on 05.10.1998, the insurance firm had paid an indemnity amounting to 36,826,316,000 TL.
As it is known, the Turkish Tax Legislation does not contain any provisions that allows the costs of the stolen merchandise to be recorded as loss, or that allows the setting aside of provisions for stolen merchandise. Therefore, the value of the stolen merchandise cannot be treated as expense. The portion of the indemnity received from the insurance firm which e-exceeds the value of the stolen merchandise, should be treated as income
Kindly Be Informed.
(Ruling of the Ministry of Finance dated 30.12.1999, and numbered 8.07.0.GEL.0.49/4913-62 )
HASAN YALÇIN
YMM
http://www.muhasebevergi.com/content.aspx?id=529
