Fazladan ödenen verginin düzeltilmesi ve iade işlemi
Soru: Fazla veya yersiz ödenen vergini iade süreci nasıl gerçekleşir?
Cevap: 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 116'inci maddesinde vergi hatası vergiye müteallik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olduğu, aynı Kanunun "Vergilendirme hataları" başlıklı 118. maddenin 3. bendinde de, Mevzuda hata: Açık olarak vergi mevzuuna girmiyen veya vergiden müstesna bulunan gelir, servet, madde, kıymet, evrak ve işlemler üzerinden vergi istenmesi veya alınması olduğu hükme bağlanmıştır.
252 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği'nin 3. bölümünde;
"3.Gelir ve Kurumlar Vergisi ile İlgili Vergi Hatalarından Kaynaklanan İade İşlemleri 3.1.Yasal Düzenlemeler
Vergi Usul Kanununun 120. maddesinde, 5035 sayılı Kanunla yapılan düzenleme uyarınca, nakden veya mahsuben tahsil edilen ancak fazla veya yersiz olarak tahsil edildiği anlaşılan vergilerin iade ve mahsup işlemlerinde, düzeltmeye dayanak teşkil edecek belgeler ile bu işlemlere ait usul ve esasları belirleme konusunda Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştır.
Yapılan bu düzenleme çerçevesinde, gelir ve kurumlar vergisi ile ilgili vergi hataları nedeniyle fazla tahsil edilen vergilerin diğer vergi borçlarına mahsup ve iadesi aşağıdaki şekilde yapılacaktır.
3.2.Diğer Vergi Borçlarına Mahsup veya Nakden İade
Fazla veya yersiz olarak vergi tahakkuk ettirilmesine neden olan vergi hatasının düzeltilmesi halinde, vergi hatası nedeniyle fazla olarak tahakkuk ettirilmiş verginin ödenmiş olması şartıyla, verginin mükellefe iadesi gerekmektedir...." denilmektedir.
Vergi sorumlusunun üstlendiği maddi ödevleri ilke olarak yükümlü adına yerine getirmesi ve mameleki sonuçlarının yükümlü üzerinde doğması, bu süreçteki vergilendirme işlemlerindeki hataların düzeltilmesini engellememeli, özellikle yükümlünün, kusur sorumluluğu hata düzeltme talebinde bulunabileceği kabul edilmelidir.
Vergi sorumlusu düzeltme talebinde bulunur ve talebi kabul edilir ise iadenin hak sahibine yapılması gerekir.
Örnek verecek olursak; İşçiden tevkif yoluyla fazla vergi kesen işveren, vergiyi yatırdıktan sonra vergi hatası olduğunu fark edip, düzeltme talebinde bulunduğunda, hata düzeltilirse, iade sorumluya değil kendilerinden kesinti yapılan işçilere yapılacaktır.
Bu açıklamaya göre; fazla veya yersiz olarak tahakkuk ettirilen gelir vergisi tevkifatının , nakden veya hesaben iade talebinin ister sorumlu sıfatı ile kesintiyi yapan mükellef tarafından yapılması, ister kesinti yapılan ücretli tarafından talep edilmesi halinde iadenin kendilerinden kesinti yapılan mükellefe yapılması gerekmektedir.
Koray ATEŞ
SMMM-E. Öğretim Görevlisi
Akdeniz Denetim YMM Ltd.Şti.
Fax:0224 224 53 54
korayates@muhasebetr.com
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak gösterilse dahi, makale aktif link verilerek yayınlanabilir. Kaynak göstermeden ve aktif link vermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır.)
