Gümrüklerde KDV’si Eksik Alınan Mala İlişkin Daha Sonradan KDV Tarhiyatı Yapılabilir mi? 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nda “her türlü mal ve hizmet ithalatı”nın katma değer vergisine tabi olduğu ifade edilmiştir.
I- GİRİŞ
Buna göre yurt dışından ithal edilen mallara ilişkin olarak, söz konusu malların katma değer vergisine tabi olacağı ve söz konusu verginin, malın ithalatı anında gümrük idaresine malın ithalini gerçekleştiren mükellef tarafından beyan edilen matrahlar dahilinde gümrük idaresince tarh ve tahsil edileceği esastır.
Malın ithalatı esnasında gümrük idaresine beyan edilen matrahın daha sonradan gerçeği yansıtmadığının yapılan denetimler ve kontroller sırasında tespit edilmesi durumunda, ek tarhiyatın yapılıp yapılmayacağı, yapılacaksa kim tarafından yapılacağı bu çalışmamızın konusunu teşkil etmektedir.
II- MAL İTHALATI ve BUNA İLİŞKİN KDV KANUNU’NDA YER ALAN YASAL MEVZUAT
3065 sayılı KDV Kanunu’nun 1. maddesinde:
“Her türlü mal ve hizmet İthalatı”nın katma değer vergisine tabi olacağı hüküm altına alınmış olup, yine aynı Kanun’un 10. maddesinde ise:
“İthalatta, Gümrük Vergisi Kanunu’na göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili” ile vergiyi doğuran olayın meydana geldiği hüküm altına alınmıştır.
Her ne kadar ithalatta KDV mükellefiyetinin, Gümrük Vergisi Kanunu’na göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başladığı anda doğduğu ifade edilse de, burada asıl ifade edilmek istenen husus malın ithaline esas alınan gümrük beyannamesinin Gümrük İdaresince tescil edildiği andır.
Yine 3065 sayılı KDV Kanunu’nun 21. maddesinde ise verginin tarhına esas teşkil eden matrahın hangi unsurlardan oluştuğu hüküm altına alınmıştır. Buna göre İthalatta matrah:
a) İthal edilen malın gümrük vergisi tarhına esas olan kıymeti, gümrük vergisinin kıymet esasına göre alınmaması veya malın gümrük vergisinden muaf olması halinde sigorta ve navlun bedelleri dahil (CIF) değeri, bunun belli olmadığı hallerde malın gümrükçe tespit edilecek değeri,
b) İthalat sırasında ödenen her türlü vergi, resim, harç ve paylar,
c) Gümrük beyannamesinin tescil tarihine kadar yapılan diğer giderler ve ödemelerden vergilendirilmeyenler ile mal bedeli üzerinden hesaplanan fiyat farkı, kur parkı gibi ödemeler
den oluşmaktadır. Katma değer vergisinin hesaplanmasına esas teşkil eden ve yukarıda sayılan unsurlar, mükelleflerce KDV Kanunu’nun 40/4. maddesi uyarınca gümrük idaresine beyan edilmek suretiyle, söz konusu Katma Değer Vergisi tarhiyatı beyan edilen matrah üzerinden ilgili gümrük idaresince yapılmaktadır. Yapılan tarhiyata ilişkin ödenecek olan KDV ise KDV Kanunu’nun 47. maddesi uyarınca gümrük makbuzunda ayrıca gösteri ve ilgili gümrük idaresince tahsil edilir.
Mükelleflerin ilgili gümrük idaresine bildirdiği ve KDV Kanunu’nun 21. maddesinde belirtilen unsurlardan oluşan KDV matrahına ilişkin olarak, sonradan tespit edilen ve matraha dahil edilmesi gerektiği tespit edilen tutarların matraha dahil edilmemesi durumunda eksik KDV tarhiyatının yapıldığı esastır. Bu durumda söz konusu ek tarhiyat her ne kadar KDV yönünden yapılacak olsa da, söz konusu tarhiyat KDV Kanunu’nun 48. maddesi uyarınca Gümrük Kanunu’na göre yapılması gerekmektedir. www.ozdogrular.com
III- GÜMRÜK KANUNU’NDA YER ALAN DÜZENLEMELER
4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 234. maddesinde düzenlenen “Vergi Kaybına Neden Olan İşlemlere Uygulanacak Cezalar” başlıklı maddesinde konuyla ilgili olarak yasal düzenlemelere yer verilmiş olup, ilgili maddede:
“1. Serbest dolaşıma giriş rejimi veya kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan eşyaya ilişkin olarak, yapılan beyan ile muayene ve denetleme veya teslimden sonra kontrol sonucunda;
a) 15. maddede belirtilen Gümrük Tarifesini oluşturan unsurlarda veya vergilendirmeye esas olan sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde aykırılık görüldüğü ve beyana göre hesaplanan gümrük vergisi ile muayene sonuçlarına göre alınması gereken gümrük vergisi arasındaki fark %5’i aştığı takdirde, gümrük vergisinden ayrı olarak bu farkın üç katı para cezası alınır.
b) Kıymeti üzerinden gümrük vergisine tabi eşyanın beyan edilen kıymeti, 23 ila 31. maddelerde yer alan hükümler çerçevesinde belirlenen kıymete göre noksan bulunduğu takdirde, bu noksanlığa ait gümrük vergisinden başka vergi farkının üç katı para cezası alınır.
c) Satış birimine göre miktar itibarıyla %5’i geçmeyen bir fark ile maddi hesap hatasından doğan noksan kıymet beyanlarında, bu farklara ait gümrük vergisinden başka vergi farkının yarısı tutarında para cezası alınır.”
hükmü yer almaktadır.
Buradan hareketle malın ithali sırasında gümrük vergisi tarhına esas alınan matrahla ilgili olarak, daha sonradan yapılan denetimler yada kontroller sonucunda matrahın eksik beyan edilmesinden doğan vergi kaybının % 5 i aşması durumunda, eksik tarh edilen verginin tarh edilmesi ve buna olarak tarh edilen fark gümrük vergisinin 3 katı tutarında cezanın ilgili gümrük idaresince mükellef adına tarh edilmesi gerekmektedir.
Konu ile ilgili olarak Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü’nün 2008/21 sayılı Genelge’sinde özetle:
“KDV matrahına dahil edilmesi gereken bir unsurun (örneğin; ithalat sırasında ödenmesi ve KDV Kanunu madde 21/b kapsamında matraha dahil edilmesi gereken vergi, resim, harç ve paylar), BİLGE Sistemi tarafından hesaplanmaması nedeniyle matraha dahil edilmemesi sonucunda eksik tahsil edilen KDV ile ilgili olarak, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 40/4. ve Gümrük Kanunu’nun 61/3. maddesi hükmü uyarınca ve anılan KDV Kanunu’nun 51. maddesi delaletiyle Gümrük Kanunu’nun 234. maddesi uygulanacaktır.” ifadesi yer almaktadır. www.ozdogrular.com
IV- DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
Yurt dışından ithal edilen mallarla ilgili olarak gümrük idaresince malı ithal eden mükellefin ilgili gümrük idaresine beyan etmiş olduğu matrah üzerinden, ilgili gümrük idaresince tarh edilen KDV ile ilgili olarak;
Söz konusu verginin tarhına esas alınan matrahın eksik beyan edildiğinin tespit edilmesi ve söz konusu vergi kaybının % 5’i aşması durumunda, ek vergi tarhiyatının ve bu vergiye bağlı olarak 3 kat cezanın gümrük idaresince tarh edilmesi gerekmektedir. www.ozdogrular.com
İlhan ÇETİN*
E-Yaklaşım
