Burada özellikle son dönemlerde büyük bir özveriyle yabancı çalışma izinlerinde yaşanan sorunları ortadan kaldıran Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Yabancıların Çalışma İzinleri Daire Başkanlığı personelini ve yöneticilerini tebrik etmek istiyorum. Yabancıların Türkiye'deki çalışmalarının izne bağlanması ve bu yabancılara verilecek çalışma izinlerinin düzenlenmesi ile ilgili usul ve esaslar 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve yönetmelikleri ile düzenlenmiştir. Çalışma izni alınabilmesi için öncelikle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na başvuruların internet üzerinden elektronik ortamda online olarak yapılması ve istenilen evrakların da kağıt ortamında imzalanarak, belirlenen diğer belgelerle birlikte başvuruyu takip eden altı işgünü içerisinde şahsen veya posta ile Bakanlığa ulaştırılması gerekmektedir.
Başvuru yurtdışından yapılacaksa, başvuru çalışma izni alacak kişi tarafından uyruğunda bulunduğu veya daimi ikamet ettiği ülkedeki Türkiye Cumhuriyeti temsilciliklerine yapılır. Temsilcilikler, çalışma izin talebine ilişkin olabilecek değerlendirmeleri ile birlikte bu başvuruları doğrudan bakanlığa iletirler. Başvuru sırasında istenilen belgeler, yabancının temsilciliğe başvuru tarihinde veya takip eden on işgünü içerisinde işverenince Bakanlığa intikal ettirilir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, ülke içinden istihdam yerine yabancı istihdamı için yapacağı değerlendirmede, başvuru sırasında istenecek belgelerin yanı sıra, yabancının istihdamını haklı kılacak, işin özel niteliğini gösterir bilgiler ile yabancının eğitim durumu, çalışacağı işyerinin ulusal ekonomiye katkısı ve bu niteliklere uygun ücret düzeyi ile istihdam durumunu da dikkate alarak kararını verilmektedir. Yapacakları işe göre yabancı uyruklu çalışanlara verilmesi gereken ücretler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından aşağıdaki tutarlar dikkate alınarak izin verilmektedir;
Başvuru tarihi itibariyle yürürlükte bulunan asgari ücret tutarı dikkate alınmak suretiyle yabancıya ödenecek ücretin en az;
a) Üst düzey yöneticiler, pilotlar ve ön izin talebinde bulunan mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 6,5 katı,
b) Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katı,
c) Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar, öğretmenler ile psikolog, fizyoterapist, müzisyen ve sahne sanatçısı unvanlarında çalışacak yabancılar için asgari ücretin 3 katı,
d) Ev hizmetlerinde çalıştırılacak yabancılar için en az asgari ücret, yukarıda sayılanlar dışındaki diğer mesleklerde (Satış elemanı, pazarlama-ihracat görevlisi gibi görevler) çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1.5 katı,
e) Turizm-Animasyon organizasyon firmalarında akrobat ve benzeri unvanlarda çalışacak yabancılar ile masör, masöz ve SPA terapisti gibi işlerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 2 katı, olmalıdır.
b) Birim veya şube müdürleri ile mühendis ve mimarlar için asgari ücretin 4 katı,
c) Uzmanlık ve ustalık gerektiren işlerde çalışacaklar, öğretmenler ile psikolog, fizyoterapist, müzisyen ve sahne sanatçısı unvanlarında çalışacak yabancılar için asgari ücretin 3 katı,
d) Ev hizmetlerinde çalıştırılacak yabancılar için en az asgari ücret, yukarıda sayılanlar dışındaki diğer mesleklerde (Satış elemanı, pazarlama-ihracat görevlisi gibi görevler) çalışacak yabancılar için asgari ücretin 1.5 katı,
e) Turizm-Animasyon organizasyon firmalarında akrobat ve benzeri unvanlarda çalışacak yabancılar ile masör, masöz ve SPA terapisti gibi işlerde çalışacak yabancılar için asgari ücretin 2 katı, olmalıdır.
Bu ücretlendirme düzenlemesi de göstermektedir ki, yabancı uyruklu istihdamında sözleşme serbestisi ilkelerine kamu müdahalesi söz konusudur, tarafl ar ücret düzeyini belirlerken belli sınırların altına düşürememektedir.
Özellikle yabancı işçi çalıştıran kurumların bu ücret tutarlarına dikkat etmesi önem taşımaktadır. Aksi halde hem SGK tarafından yapılan çapraz kontrollerde ek belge verilmesi ve buna bağlı idari para cezası ve prim ödenmesi riski ortaya çıkacak hem de çalışma izninin yenilenmemesi riski doğabilecektir.
RESUL KURT / DÜNYA
