Okurlarımdan gelen birçok sorudan biri de malul çocukları olan annelerin ne zaman ve hangi koşullarda emekli olurum diye soruyorlar.
Bu yazımızda genel olarak bu konuyu kısaca anlatırsak soru sahiplerine de ortak olarak cevap vermiş olacağız.
5510 sayılı SS ve GSS Kanunu ile yeni bir düzenleme olup, yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, Kanunun yürürlüğe girdiği 1.10.2008 tarihinten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, emeklilik yaş hadlerinden indirilir.
Yaş Hadlerinden İndirilecek Sürenin Tespit Yöntemi:1.)Kadın sigortalının sigortalılık başlangıcının 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra olmasına,
2.)Çocuğun doğum tarihine,
3.)Ölmesi halinde ölüm tarihine,
4.)Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malül durumda olma halinin başlangıç ve bitiş tarihine,
5.)Çocuğun evli olup olmadığına,
6.)Kadın sigortalı boşanmış ise velayetin kadın sigortalıda olup olmadığına,
7.)Çocuğun, kadın sigortalı tarafından evlat edinilip edinilmediğine,
8.)Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğun birden fazla olmasına,
9.)2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu hükümlerine göre korunma, bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden ücretli veya ücretsiz sürekli ve yatılı olarak faydalanıp faydalanmadığına,göre belirlenir.
Emeklilik Yaş Hadlerinden İndirilecek Sürenin Hesabında Uygulanan Yöntem:1.)Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerine tabi olarak 2008 yılı Ekim ayı başından sonra geçen,
2.)2008 yılı Ekim ayı başından sonra isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödenen,
3.)1/10/2008 tarihinden önce 2925 sayılı Kanuna tabi olup, bu tarihten itibaren Kanunun 4 (a) bendine tabi geçen,
4.)2008 yılı Ekim ayı başından sonra geçen ve 5510 sayılı Kanun ile 3201 sayılı Kanun kapsamında borçlandırılan,süreler dikkate alınır.
İlave İndirim Yapılmayacak Süreler:5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun 28 inci maddesine göre prim ödeme gün sayılarının dörtte biri yaş hadlerinden indirilecek kadın sigortalıların bu durumu değerlendirilirken,
1.)5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi uyarınca hesaplanan fiili hizmet süresi zammı,
2.)5510 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi uyarınca hesaplanan itibari hizmet süresi,
3.)Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul birden fazla çocuğu olanlardan ikinci ve diğer çocukları,için ilave olarak yaş hadlerinden indirim yapılmaz.
Boşanma ve Velayet Durumunda İndirim Kavramı:Kadın sigortalının boşanması durumunda başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğunun velayetinin,
1.)Çalışmaya başladığı tarihten önce başka birisine verilmesi halinde çalışmaya başladığı,
2.)Çalışmaya başladığı tarihten sonra başka birisine verilmesi halinde velayetin verildiği,tarihten itibaren geçen çalışmalarından dolayı ilave olarak emeklilik yaş hadlerinden indirim yapılmaz.
Sonuç olarak;5510 sayılı Kanunun 28. maddesinin sekizinci fıkrasında, emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte birinin, prim ödeme gün sayıları toplamına ekleneceği ve eklenen bu sürelerin emeklilik yaş hadlerinden de indirileceği öngörülmüştür.
Bununla ilgili öncelikle Sağlık Raporu alınması süreci vardır.
Evlatlık edinilen engelli çocuklara bakan annlere de bu hak verilmiştir.
Bu konuda detaylı bilgiler 2009/73 sayılı Genelge de yer verilmiştir.
Vedat İLKİ
Sorularınız için e-mail adresi:vedat.uzman@gmail.com
.alitezel.com/