.
.
.
TAHSİS İŞLEMLERİNDE MALULLÜK SİGORTASI (Yazı Dizisi -4)
.
.
.
.
Malullük Aylığı Başvurusu ve İstenecek Belgeler:
Malullük aylığı bağlanabilmesi için;
1.)4 -1(a) sigortalılarının çalıştığı işten ayrıldıktan,
2.)4 -1(b) sigortalılarının ise iş yerini kapattıktan veya devrettikten,
sonra kendisinin veya varsa vekilinin Tahsis Talep ve Beyan Taahhüt Belgesi ile SGK’nun ilgili ünitesine başvurması şarttır.
Tahsis talep dilekçesine, sigortalının bir adet belgelik fotoğrafı ile 4 -1(a) sigortalılarından ilgili döneme ait aylık prim ve hizmet belgesi henüz SGK’na verilmemiş olanlar için sigortalı işten ayrılış bildirgesinin verilmesi beklenir ve işveren tarafından bu belge SGK’na e-sigorta yoluyla gönderildikten sonra aylık bağlama işlemi sonuçlandırılır.
Hesap Fişi Kaldırılmıştır:
Sigortalı ile hak sahiplerinden kesinlikle hesap fişi istenmeyecektir.
Müracaat Şekli:
Sigortalılarca adi posta yolu veya kargo ile veya SGK’na doğrudan yapılan yazılı başvurularda, tahsis talep tarihi olarak dilekçenin SGK’u kayıtlarına intikal ettiği tarih, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi ile gönderilen tahsis taleplerinde ise dilekçenin postaya verildiği tarih, SGK’na intikal tarihi olarak kabul edilecektir.
Ayın Son Günü Resmi yada Hafta Sonu Tatili Olması Halinde:
Sigortalıların aylığa hak kazandığı tarihin ayın son günü resmi tatil gününe veya hafta sonu tatiline rastlaması nedeniyle taleplerini SGK’na veremeyen sigortalıların, bu resmi tatil gününü takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar SGK’na verilen, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi ile gönderilen talepleri, önceki ayın son günü verilmiş gibi kabul edilecektir.
Malullük Aylığının Durdurulması ve Yeniden Başlatılması:
5510 sayılı Kanunun malullük aylığının kesilmesine ilişkin 27. maddesinde, malullük aylığının sigortalının;
1.)Bu Kanuna göre veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlamaları,
2.)Kontrol muayenesi sonucu malullük durumunun ortadan kalkması,hallerinde kesileceği, öngörülmüştür.
5510 sayılı Kanununa Eklenen Geçici Madde İle;
Geçici 1. maddesinde, Kanunun yürürlük tarihinden önce 1479 ve 2926 sayılı kanunların mülga hükümlerine göre aylık bağlananlar ile Kanunun yürürlük tarihinden önce sevk talebinde bulunanların aylıklarının kesilmesi ve yeniden bağlanmasında Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanacağı,
Geçici 14. maddesinde ise, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce sigortalı olanlar ile malullük aylığı bağlananlar hakkında sosyal güvenlik destek primine tabi olma bakımından bu Kanunla yürürlükten kaldırılan ilgili kanun hükümlerinin uygulanmasına devam edileceği,öngörülmüştür.
Kanuna göre malullük aylığı bağlanıp Kanuna tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlardan,
01.10.2008 tarihinden önce sigortalı olanların aylıklarının kesilmesi veya sosyal güvenlik destek primi uygulaması Kanunun 27 ve geçici 14. maddelerine,
01.10.2008 tarihinden sonra sigortalı olanların aylıklarının kesilmesi ise 27. madde hükümlerine,göre yapılacaktır.
O halde;
01.10.2008 tarihinden önce sigortalı olanlar:
5510 sayılı Kanunun 26. maddesine göre malullük aylığı bağlanmış olan;
4-1(b)(Bağ-Kur) sigortalısı; 4-1(a)(SSK) kapsamında sigortalı olursa prime esas kazançlarından geçici 14. madde gereği sosyal güvenlik destek primi, 4-1(b)(Bağ-Kur) veya 4-1(c)(ES) kapsamında sigortalı olursa 27. madde gereği aylığı kesilecektir.
4-1(a)(SSK) sigortalısı; 4-1(b)(Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olursa geçici 14. madde gereği aylığından sosyal güvenlik destek primi, 4-1(a)(SSK) veya 4-1(c)(ES) kapsamında sigortalı olursa 27. madde gereği aylığı kesilecektir.
01.10.2008 tarihinden sonra sigortalı olanlar:
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra sigortalı olup, Kanunun 26. maddesine göre tarafına malullük aylığı bağlanmış olan; 4-1(a) ve 4-1(b) sigortalıları; 4-1(a), 4-1(b) ve 4-1(c) kapsamında çalışırsa bunlar hakkında Kanunda sosyal güvenlik destek primi uygulaması olmadığından aylıkları 27. madde gereği kesilecektir.
.
Çalışmaya başlamaları nedeniyle aylıkları çalışmaya başladığı tarihi takip eden ödeme döneminden itibaren kesilenlerden, çalıştıkları süre zarfında Kanunun 80. maddesine göre belirlenen prime esas kazançları üzerinden 81. maddesi gereğince kısa ve uzun vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortasına ait prim alınacaktır. Bunlardan işten ayrılarak yeniden malullük aylığı bağlanması için yazılı istekte bulunanlara; kontrol muayenesine tabi tutulmak ve ilk aylığına esas malullüğünün devam ettiği anlaşılmak kaydıyla, istek tarihlerini takip eden ödeme döneminden itibaren yeniden malullük aylığı hesaplanarak bağlanacaktır.
Kanunun 4 -1(a) ve 4-1(b) bendi kapsamındaki sigortalılara yeniden bağlanacak aylıkların hesabında; ilk bağlanan malullük aylığına esas prim ödeme gün sayısı dikkate alınarak Kanunun 27. maddesinin dördüncü fıkrasının (a) ve (b) bentlerindeki hükümler uygulanacaktır.
Malullük Aylığı Almakta İken Çalışması Nedeniyle Aylığı Kesilenlerin Aylığa Hak Kazanma Koşulları:
5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce malullük aylığı bağlanmış olan sigortalılardan, Kanunun yürürlük tarihinden önce veya sonra çalışmaya başlaması nedeniyle aylıkları kesilenlerin, işten ayrılarak yeniden tahsis talebinde bulunmaları halinde bunların kontrol muayenesine tabi tutulması gerekiyor. Sigortalının malullük hali, Kuruma sevk talebinin Kanunun yürürlük tarihinden sonra olması nedeniyle yeni hükümlere göre tespit edilecek ve malul olduğu anlaşılan sigortalıya aylık yeniden hesaplanarak bağlanacaktır. Ancak, sigortalının aylığa hak kazanma koşullarını ikinci talebinde yerine getirmiş olup olmadığına bakılmayacaktır.
(506 sayılı Kanuna göre 5 yıllık sigortalılık süresi ve ortalama 180 günden aylık bağlanmış ise Kanunun yürürlük tarihinden itibaren yeniden tahsis talebinde bulunduğunda 10 yıllık sigortalılık süresi veya 1800 gün yerine gelmeyebilir.)
Malullük hali devam eden sigortalının aylık alma hakkı sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı yönünden kazanılmış hak niteliğinde olduğundan, malullük aylığı bağlanması için gerekli olan şartların sonradan değişmiş olması aylığın kesilmesini gerektirmemektedir.
Sonuç:Dört gün siz okurlar ile paylaştığımız Malullük Sigortası yazımızda bu aylığı almanın yazımızın giriş bölümünde belirtiğim gibi hiç de kolay olamadığı idi.
Fakat birçok okurumuz ise ısrarla malullük yolu ile emekli olmayı sorduklarından ,onlar için konun ne kadar zor süreçleri tamamalayarak emekli olma şartlarını yerine getireceklerini görmüş oldular.
SGK tarafından yayınlanan istatistik veriler vatandaş için anlama yönünden biraz karışık olduğu için,sizler adına yaptığım araştırma da malullük aylığının ne kadar az kişiye verildiğini aşağıdaki 2011 Mayıs SGK Aylık İstatislik Bültenine göre anlayacaklardır.
2011 Mayıs Ayına Göre;
SSK Kapsamında Çalışanlardan ancak 67.182 Kişi Malullük Aylığı almaktadır.
Bağ-Kur Kapsamında Çalışanlardan ancak 31.438 Kişi Malullük Aylığı almaktadır.
Tarım Bağ-Kur Kapsamında Çalışanlardan ancak 2.912 Kişi Malullük Aylığı almaktadır.
2011 Mayıs ayına göre bu hakdan yararlanmak için yapılan başvuru incelemeleri sonucunda SSK statüsünden 2.206 Kişi aylık almaya hak kazanabilmiştir.
Bağ-Kur statüsünden ise 614 Kişi,Tarım Bağ-Kur statüsünden ise 249 Kişi aylık almaya hak kazanmıştır.
Bu konuda bilgi almak isteyenler SGK internet sayfasından detaylı bilgi alabilirler.
Vedat İLKİ
vedat.uzman@gmail.com
