Afrika’ya Yardıma Vergi Kolaylığı /Yahya ARIKAN
Vergi matrahı, yani verginin üzerinden hesaplandığı rakam, elde edilen kazançlardan, bu kazançların elde edilmesi sırasında yapılan harcamalar düşülerek bulunur.
Ancak, yapılan tüm harcamaları elde edilen kazançtan düşmek mümkün değildir. Yapılan harcamaların elde edilen kazançtan düşülebilmesi için harcama ile kazanç arasında bir illiyet bağının yani bir neden sonuç ilişkisinin bulunması gereklidir. Başka bir değişle, kazancı elde edebilmek amacıyla yapılan harcamalar vergi matrahından düşülebilir.
.
Oysaki “bağış ve yardımların” kazanç elde etmeyle bir ilgisi yoktur. Dolayısıyla vergi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün değildir. Ancak, bağış ve yardımların sosyal ve insani sebeplerle vergi matrahından indirilmesine ise izin vardır. Bu amaçla Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesinde, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun da 10. maddesinde düzenlemeler yapılmıştır.
.
Buna göre; Bakanlar Kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı, kurum kazancından indirilebilir.
Değerli okurlarım bütün bu açıklamalar şunun için önemli. Biliyorsunuz, Türkiye, Afrika kıtasında halkı zor durumdaki bazı ülkelere yardım için önemli bir hamle başlattı. Bu çerçevede pek çok bağış ve yardım kampanyası devrede.
İşte vergi mükelleflerin yapacakları bağış ve yardımları artırmak ve teşvik etmek amacıyla gerekli adımlar Bakanlar Kurulu’nca atıldı. 9 Ağustos tarihinde Resmi Gazete’de ilgili karar da yayımlandı.
.
Böylelikle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 10. maddesi ile Gelir Vergisi Kanunu’nun 89. maddesinin aradığı şartlar sağlanmış oldu. Afrika kıtasının doğusunda bulunan ülkelere Başbakanlık aracılığıyla yapılacak bağış ve yardımların tamamı vergi matrahından indirilebilir hale geldi.
.
Anılan bölgelere Kızılay aracılığıyla yapılacak bağış ve yardımların da makbuz karşılığıyla belgelendirilmek üzere tamamının vergi matrahından indirilebilmesi mümkün.
.
Bağış ve yardımlar Başbakanlık ya da Kızılay aracı kılınmadan genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflar aracılığıyla da yapılabilir. Bu durumda ise elde edilen gelirin yüzde 5’ine isabet eden bağış ve yardım tutarı vergi matrahından indirilebilir.
.
Bahsettiğimiz bu bağış ve yardım indirimleri beyanname üzerinde uygulanabilecek indirimlerdir. Yapılan bağış ve yardımları dönem kazancının tespitinde gider olarak dikkate alan mükelleflerin bu tutarları önce kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate almaları daha sonra beyannamenin indirimler kısmında göstermeleri gerekiyor.
Özetle; iyilik hamlesinin yasayla da düzenlenmesi önemliydi umarım yardımlar anlamını bulur ve iyilik kazanmaya devam eder.
.
Yahya ARIKAN
Cumhuriyet
