Torba Yasa neler getiriyor?
Meclis'te yeniden görüşmelerine başlananan torba yasada SSK ve Bağ-Kur prim borçlarının yeniden yapılandırılması imkanı da getiriliyor. Bu kapsamda faiz ve gecikme zammı silinecek.
İşyerine ait borcun ödeme süresi 31.12.2013 veya önceki bir tarihe ilişkin olduğu halde ödenmemiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi ve idari para cezası ile özel kanunlardaki hükme istinaden Kurumca 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takip edilen eğitime katkı payı, özel işlem vergisi ve damga vergisi borçlarından borç türü bazında borç asılları toplamı yüz Türk Lirasını aşmayan asli alacakların ve tutarına bakılmaksızın bu asıllara bağlı gecikme cezası, gecikme zammı gibi fer'i alacakların tahsilinden vazgeçilecek.
Bağ-Kurluya Avantaj
Prim borçları nedeniyle daha önce ilgili kanunları uyarınca sigortalılık süreleri durdurulmuş olanlar için daha önceki sürelerin torba kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden ay başından itibaren üç ay içerisinde Kuruma müracaat ederek, durdurulan sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarının, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek sosyal güvenlik mevzuatının ilgili hükümlerine göre hesaplanmasını talep edebilecekler. Bunun için hesaplanan borç aslının tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde durdurulan süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir ve sosyal güvenlik mevzuatına göre ödeme tarihine kadar hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilmez.
Borçlar yeniden yapılandırılacak
Kesinleşmiş SSK ve Bağ-Kur prim borçlarına yapılandırma öngörülüyor. Ancak ana paraya af söz konusu değil. Faiz ve gecikme zammı silinecek. Bunun yerine Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi oranına göre yeniden hesap edilecek. İlgililer isterlerse borçlarını yapılandırarak 18 eşit taksitte 36 aylık sürede borçlarını ödeyebilecekler.
ERKEN EMEKLiLiK iÇiN YENi iMKAN
Mevcut durumda 4/A olarak bilinen eski SSK'lılar iki doğumu borçlanabiliyorlardı. Memurlar ise doğum sebebiyle ücretsiz izin sürelerini borçlanabiliyorlardı. Getirilen düzenleme ile 4/a-b-c'liler (memur, işçi ve bağ-kurlular) üç doğum için borçlanabilecekler. Bu düzenlemeye göre doğumdan sonra çalışmamak koşulu ile her doğum için iki yıl olmak üzere en fazla altı yıllık süre borçlanılabilecek. Bu durumda borçlanma ile bir kadın 6 yıl hizmet kazanmış olacak. Bu da diğer koşullar sağlanıyorsa 6 yıl erken emeklilik demek.
Ödenmeyen GSS primine gecikme faizi uygulanmayacak
Genel sağlık sigortası tescili yapılmış olup gelir testine başvurmayanların genel sağlık sigortası primleri kanunun yayımı tarihinden itibaren üç ay içerisinde başvurmaları halinde tescil tarihinden itibaren primleri tahakkuk ettirilecek. Kanunun yayım tarihinden itibaren 4 ay içerisinde başvuru yapılıp 12 ay içerisinde peşin veya taksitle genel sağlık sigortası priminin ödenmesi halinde prim aslına gecikme faizi uygulanmayacak.
Tüp bebekte yeni uygulama
Tüp bebek deneme sayısı mevcut durumda iki ile sınırlı. Düzenlemeye göre tüp bebek deneme sayısı üçe çıkarılıyor. Ayrıca 3713 ve 2330 sayılı Kanunlar kapsamında aylık bağlananlar ile vazife ve harp malulleri ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişiler için tüp bebek uygulamasının şartları kolaylaştırılıyor.
VATANDAŞLIKTAN ÇIKANA DA FIRSAT
Doğumla Türk vatandaşı olup vatandaşlıktan izin almak suretiyle çıkanların 18 yaşından sonra yurtdışında geçen sigortalılık süreleri ve bu süreler arasında geçen bir yıllık işsizlik süreleri ile yurt dışında ev hanımı olarak geçen süreler ilgililerin istekleri halinde borçlanılabilecek. Ayrıca ikili sosyal güvenlik sözleşmesi olan ülkelerdeki çalışmalar sözleşmede açık hüküm bulunması halinde tahsis aşamasında Türkiye'de ilk işe giriş olarak kabul edilecek. Bu konuda davası devam edenlerin davalarını geri çekmeleri halinde bunlarda düzenlemeden yararlanabilecekler. Böylece geçmiş dönemlerde yaşanan mağduriyetler son bulacak. Bu konularda dava açmış olanlar davalarından vazgeçerlerse haklarında yargılama giderleri uygulanmayacak.
Aday memura ceza
Adaylık süresi içinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilecek.
Yurtdışında çalıştırılanların prim tavanı
İŞVERENLERCE yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen sigortalıların sigorta primine esas günlük kazanç üst sınırı 16 yaşından büyük sigortalılara ait günlük kazanç alt sınırının üç katı olarak uygulanacak. Bu oran(tavan) yurt içinde çalışanlar için 11.907 TL, yurtdışında da 3.402 TL olacak. İşverenler işçilerine en fazla bu oranlar üzerinden prim ödeyecekler. Yurtdışında iş yapan işverenler için bu düzenleme bir avantaj oluşturuyor.
Arif Temir
