Türkiye ekonomisini 50 şirket yönlendiriyor / Prof. Dr. Şükrü Kızılot
BU DA nereden çıktı?” diye soranlar için açıklayalım:
Rakamlar bunu gösteriyor.
Örneğin, kurumlar vergisinin yüzde 52’sini 50 şirket ödüyor. İthalatın yüzde 48.4’ünü, ihracatın yüzde 39.4’ünü 50 şirket yapıyor.
Bir anlamda, Türkiye ekonomisini 50 şirket yönlendiriyor.
KURUMLAR VERGİSİNİN YARISI
Türkiye’de 2010 yılı sonu itibariyle, 652 bin 9 kurumlar vergisi mükellefi var. Bu sayı Ağustos 2011 itibariyle 661 bin 364’e ulaştı.
Maliye Bakanlığı verilerine göre, ilk 50 şirket Türkiye’de toplanan kurumlar vergisi olan 20,9 milyar liranın, yüzde 52’sini ödedi. Kalanını da 651 bin 959 şirket ödedi!..
Görüldüğü gibi, Türkiye’deki şirketlerin çoğu doğru dürüst vergi ödemiyor.
En çok vergi ödeyen 50 şirket arasında, ilk 10 sıradaki şirketler (T. Garanti B., Elektrik Üretim A.Ş., Akbank, GE Araştırma Müşavirlik Ltd.Şti., Ziraat B., İş B., Telekom, Halk B., Turkcell, Yapı Kredi B.) toplam kurumlar vergisinin yüzde 35’ini ödedi. İlk 20 sıradaki şirketler ise, Türkiye’de toplanan kurumlar vergisinin yaklaşık yüzde 45’ini ödedi.
İTHALATIN DA YARISI
TÜİK’in verilerine göre, 2010 yılında yapılan ithalatın tutarı 185 milyar dolar. Bu ithalatın yüzde 48.4’ü yani yaklaşık yarısı 50 şirket tarafından gerçekleştirilmiş. Başka bir anlatımla 50 firma, 89 milyar dolarlık ithalat yapmış.
Kalan yüzde 51.6’sı da 55 bin civarında ithalatçı firma tarafından gerçekleştirilmiş. Yukarıdaki ilk 50’yi ilk 1.000 ithalatçı olarak değerlendirdiğimizde, 2010 yılında toplam ithalatın yüzde 84.1’i, 1.000 firma tarafından yapılmış. Kalan 15.9’u da 54 bin firma tarafından…
İHRACATIN DA YARIYA YAKINI
2010 yılında 48 bin girişimci ihracat yaptı. Yapılan toplam ihracat ise 113 milyar dolar.
Bunun yüzde 39.4’ü, 50 girişimci tarafından gerçekleştirilmiş.
Başka bir anlatımla, 50 girişimci yaklaşık 45 milyar dolarlık ihracat yapmış.
İlk 5 ihracatçı ise 19 milyar dolarlık ihracatı gerçekleştirmiş. Özellikle bu ilk 5’e bravo…
Olaya KOBİ’ler yönünden baktığımızda, toplam ihracatın yüzde 60.1’ini 0-249 kişi çalıştıran ve KOBİ olarak değerlendirilen girişimciler yapmış.
2011’DEKİ DURUM
2011 yılı resmi sonuçları açıklanmadı ama genel tablo yine aynı.
Kurumlar Vergisi’nde yüzde 32 artış var. Kurumlar Vergisinde yine 50 şirket, vergilerin yarısını ödüyor. İthalat-ihracatta da 50 şirket, Türkiye’nin ithalat ve ihracatının yarısını gerçekleştiriyor.
2011’in ilk sekiz ayı itibariyle ithalat yüzde 39.3’lük artışla 160.1 milyar, ihracat ise yüzde 21.9 artışla 88.7 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde ihracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 63.4’den 55.4’e geriledi.
Ocak-Ağustos döneminde dış ticaret açığı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 69.5 artarak 71.4 milyar dolara çıktı.
Buna göre, yıl sonunda dış ticaret açığının 100, cari açığın da 70 milyar dolar civarında olması bekleniyor.
Özet olarak, 2011’de dış ticaret açığı ve cari açık yönünden tablo giderek sevimsiz hale geliyor...
Kaynak: Hürriyet Gazetesi
