26.Şubat 2008 tarih 26799 sayılı gazetede yayımlanan 108 seri no’lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliği ile büyükbaş ve küçükbaş hayvan etlerinin tesliminde ( sakatat ve bağırsak dahil ) ½ oranında KDV tevkifatı yapılması zorunluluğu getirilmiştir. Tebliğin genel hatlarıyla et teslimlerin den bahsetmesi detaylı örnekler vermemesi uygulamada yorum farkları ve hatalı işlemleri beraberinde getirmektedir. Makaledeki amacım aklınızda soru işareti olarak kalan durumlar üzerinde durarak hatalı işlemlerin önüne geçebilmek.
.
Tevkifat’ın tanımını yapacak olursak, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanların verginin ödenmesinden sorumlu tutulmasıdır. Maliye Bakanlığı Katma Değer Vergisi Kanunu 9. Md. sinden aldığı yetkiye dayanarak sektörler itibari ile çeşitli oranlar yayınlayarak işleme taraf olanları vergi sorumlusu sıfatıyla verginin hazineye intikal etmesi açısından müteselsilen sorumlu tutmaktadır. Büyükbaş ve küçükbaş hayvan etlerinin tesliminde uygulanan ½ KDV tevkifatı da bunlardan birisidir.
Şimdi tevkifat hangi hallerde uygulanmayacak sorusunu başlıklar halinde inceleyelim,
a) Vergi Usul Kanunu ‘nun 232. Md. de belirtilen fatura düzenleme sınırının altındaki ( 2012 yılında KDV dahil 770,00 TL ) teslimlerde uygulanmayacaktır. Burada özellikli bir konu gün içerisinde aynı firmanın değişik şubelerine yapılan et teslimlerinde istisna tutarının her bir teslim için değil gün içerisinde firmaya yapılan tüm teslimlerin toplamına bakılarak hesaplanmasıdır. Bu konu ile ilgili İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’ nın 05.09.2011 tarih B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.9-1474 sayılı özelgesi de konuyu desteklemektedir.
b) 110 seri nolu Katma Değer vergisi Genel tebliği D maddesi ile tevkifat gerçek usulde KDV mükellefleri ile 91 Sıra No.lu KDV Genel Tebliğinin (A/2) bölümünde sayılan kurum ve kuruluşlara teslimlerinde uygulanması öngörülmüştür. Bu durumda gerçek usulde KDV mükellefiyeti bulunmayan Basit Usulde Gelir vergisi mükellefleri ile nihai tüketicilere uygulanmayacaktır.
c) Etin hücre yapısını değiştiren pişirme , ısıl işlem , soslama , baharatlama , kürleme gibi işlemlere tabi tutularak üretilen ve içerisinde katkı maddeleri bulunan mamül haldeki et teslimlerinde tevkifat uygulanmasına gerek bulunmamaktadır. Bu ürünlere örnek olarak hazır köfteler ve sosisler verilebilir. En çok kafaları karıştıran bu ürünler ile ilgili Balıkesir Vergi Dairesi Başkanlığının B.07.1.GİB.4.10.15.01-KDV-2010/107-1282/-123/3119 sayılı özelgesi uygulama farklılıklarını ortadan kaldırmıştır. Bu özelgeden de anlaşılacağı üzere hangi et ürününün tevkifata tabi olacağının kararını verirken baz alınacak kıstas etin hücre yapısının değişip değişmediğidir.
d) Büyükbaş ve Küçükbaş hayvanların kesimleri sonrası ortaya çıkan kemik , içyağ , pençe , boynuz vb uzuvlarının tevkifata tabi tutulup tutulmaması konusunda Vergi Dairesi Başkanlıkları arasında tam bir fikir birliği bulunmamakla beraber uygulanması ve uygulanmaması yönünde özelgeler
bulunmaktadır. Şahsi kanaatim bu ürünlerin et ve sakatat olarak nitelendirilemeyeceği ve 108 nolu tebliğin konusuna girmemesi gerektiğidir.
e) Tevkifata tabi teslimler de iade ve matrahta değişiklik (fiyat farkı ) oluşması durumu ,
Satılan malların iade alınması yada sonradan fiyatta değişiklik yapılması çok yaygın bir durumdur. Düzenlenecek olan faturalarda tekrar tevkifat hesaplanıp hesaplanmayacağı konusunda 58 seri nolu KDV genel tebliği detaylı örnekler vererek uygulanması gereken yolu belirlemiştir. Bu durumlarda düzeltmeler, işlem bedeli üzerinden hesaplanan verginin tevkifata tabi tutulmayan kısmı üzerinden gerçekleştirilmesidir. Konuyu örneklendirerek açıklamak gerekirse ,
%1 oran ve ½ KDV tevkifatına tabi olan et ürünü ile ilgili daha sonradan oluşmuş 1.000,00 TL lik iade de iadeyi yapan mükellefin düzenleyeceği fatura şu şekilde olacaktır.
İşlem bedeli : 1.000,00 TL
KDV : 0,05 : 50,00 TL
KDV Dahil : 1.050,00 TL
İadeyi yapan mükellef 1 nolu KDV beyannamesinde KDV yi Kısmi tevkifat uygulanan işlemler kısmında değil ilave edilecek KDV satırında beyan edecektir. İadeyi alan mükellef ise tevkifat yapılmadığından KDV 2 beyannamesi ile herhangi bir beyanda bulunmayacak olup . 1 nolu beyannamesinde 50,00 TL KDV yi satıştan iade edilen İşlemi gerçekleşmeyen veya işleminden vazgeçilen mal ve hizmet nedeniyle indirilmesi gereken KDV sütununda indirim konusu yapacaktır. Satıcı ayrıca 108 sıra nolu kdv genel tebliği B/4 maddesi kapsamında takip eden ayın 15. gününe kadar bağlı olduğu vergi dairesine vermesi gereken listede bu faturayı bildirmeyecektir.
Erdal TUNALI
SMMM
erdaltunali83@gmail.com
http://muhasebenet.net/haber.php?haber_id=1756