Gurbetçiler tam veya kısmi emekli olabilir
Yurtdışında çalışan gurbetçilerimiz, iki ülke arasında sosyal güvenlik sözleşmesi varsa, hem Türkiye'de hem de yabancı ülkede çalışmalarını birleştirip yurtdışı kısmi aylığı sahibi olabilirler. Davayla tam aylığa çıkartabilirler. Yurtdışı borçlanması yaparak tam aylık alabilirler
Sayın Tezel, eşim ve ben uzun yıllar Almanya'da basın mensubu olarak Türkiye'yi temsil ettikten sonra yurdumuzda yaşamımızı sürdürüyoruz. Yurtdışı hizmet sürelerimizin de birleştirilmesiyle Türkiye'de hangi şartlarda emekli olabileceğimiz konusunda, aşağıda sunacağım sürelere göre ön bilgi rica ediyoruz.
FATMA AYŞIN ALTINKAYNAK
(14.08.1961) Türk-Alman vatandaşı
■ Almanya çalışma süresi:
14.08.1978-31.05.2006
■ Türkiye çalışma süresi:
01.06.2006- Devam ediyor.
ALİ GÜNHAN ALTINKAYNAK
(16.01.1956) Türk-Alman vatandaşı
■ Almanya çalışma süresi:
01.01.1976-31.05.2006
■ Türkiye çalışma süresi:
01.01.1978-28.02.1978 (Bu tarihlerde, Almanya'da da çalışma mevcut!)
■ Askerlik: 21 gün
Resmi kayıtlarda bulunan yukarıdaki bilgilere göre, Türkiye'den emekliliğimiz hangi tarihten itibaren mümkün oluyor ve aylık kaç TL emeklilik maaşı alabiliriz?
■ A. Günhan Altınkaynak
Sayın okurum, sizin Almanya ile Türkiye hizmet çakışmanız var. Aynı tarihlerde hem Türkiye'de hem de Almanya'da çalışıyor görünmüşsünüz. Gerek idari yoldan gerekse de davayla bu sorun çözülürse, 1978 Türkiye sigorta başlangıcıyla Türkiye'de var olan sürenizi, yurtdışı borçlanmasıyla 5000 güne tamamlayacak kadar borçlanma yaparsanız hemen emekli olabilirsiniz. Yurtdışı borçlanmasında günlük borçlanma bedeli basit olarak en düşük 9.5 lira, en yüksek de 62 liradır. 31.12.1999 gününden önceki Almanya çalışmalarınızdan (tarih seçerek) yurtdışı borçlanması yaparsanız günlüğü 9.5 liradan alacağınız emekli aylığı 1080 liradır.
Eşiniz hanımefendi ise 01.06.2006 günü ilk defa Türkiye'de sigortalı olduğundan 14 yıl 2 aylık borçlanma yaparsa hemen emekli olur. Seçeceği günlük borçlanma rakamına göre de alacağı aylık değişir. Eşiniz için 31.12.1999 öncesini günlüğü 9.5 liradan, 2000 ile 2006 arasını da günlüğü 25 liradan ödeme yaparsanız 1000 lira aylığı olur. Hepsini 9.5 liradan yaparsanız 780 lira aylığı olur.
DAVAYLA DAHA AZ PARAYA EMEKLİ OLUNUR
Türk-Alman sosyal güvenlik sözleşmesine göre taraf ülkelerden birindeki işe giriş, diğer ülke için de işe giriştir. Ancak SGK, yurtdışı borçlanması yapanlar için bunu uygulamamakta, sadece kısmi aylıkla emekli olacaklar için uygulamaktadır. Mesela, eşiniz hanımefendi, hiç yurtdışı borçlanması yapmadan Almanya-Türkiye hizmetlerini birleştirip SSK'dan yurtdışı kısmi aylığıyla emekli olabilir. Alacağı aylık da Türkiye hizmetlerinde SSK'ya bildirilen kazançlara göre değişmekle birlikte tam aylığa göre az olur. Fakat eşiniz Türkiye'de var olan günlerini 3600 güne tamamlayacak kadar borçlanırsa veya borçlanmadan 3600 günü varsa dava açarak SSK'dan tam aylıkla da emekli olabilir. Ancak gönderinizde bazı detaylar olmadığı için sosyal güvenlik uzmanlarından birine danışarak ayrıntılı yanıt almanızda fayda var.
Ali Tezel
atezel@htgazete.com.tr
http://www.haberturk.com/yazarlar/ali-tezel/729029-gurbetciler-tam-veya-kismi-emekli-olabilir