Soru: Bir şirkette 6 yıldır çalışmaktayım. Şirketimizde 35 çalışan mevcut. Makine montajı satışı ve ithalatı yapılmaktadır. Akrabamızdan birine kredi çekmiştim. Sağlık durumundan ödeyemedi. Bu durumda icra takibi açıldı. Ücretimden bankaya her ay kesinti oluyor. Maaşımız da aynı bankaya yatıyor. Bankaya kesinti olmasına rağmen banka, hesabıma bloke koymuş. Birçok kanuni yola başvurduk. Kendilerini haklı çıkarıp blokeyi kaldırmıyorlar. Geçinebilmem için bu paraya ihtiyacım var. Ücretimi şirketten banka yolu dışında, nasıl alabilirim? Bunun kanunda bir yolu var mı? Kazım SOYDAŞ
Cevap: Alacaklı, hem ücretinizden icra kesintisi yapıp hem de bankaya yatan ücretin kalan kısmına haciz koyamaz. Alacaklı, işyerinden aldığınız ücrete haciz koyup, ücretinizin belli bir bölümünü (genellikle dörtte birini) her ay kesinti yoluyla alıyor. Bu doğru bir uygulama. Banka hesabınızı da tasarruf mevduatı hesabı sanarak, haciz koyması doğru bir uygulama değil.
Bulunduğunuz yerdekiicrahâkimliğine, aynı borç için hem ücretinize haciz konularak borca karşılık her ay kesinti yapıldığını hem de ücretin kalan kısmının yasa gereğince yatırılan banka hesabınıza haciz konulduğunu, dolayısıyla ücretinizin tamamının haciz edildiğini ve İcra İflas Kanunu’nun 83’üncü maddesine aykırı olan bu durumun mağduriyetinize yol açtığını belirterek, ücretinizin yattığı banka hesabına konan haczin kaldırılmasınıtalepettiğinizde, konan haczin kaldırılması gerekir.
15 Şubat 2013’te emekli olabilirsiniz
Soru: 27 Ocak 1963 doğumluyum. 15 Temmuz 1989’da SSK’lı oldum. 4 Nisan 1992’de Bağ-Kur’a geçip, 10 yıl 6 ay 17 gün prim ödedim. Kapanışımı verdikten sonra 4 Şubat 2008’den beri SSK’lıyım. SSK’ya 1798 gün primim var. Askerliğimi Kasım 1983 ve Nisan 1985 arasında yaptım. En kısa zamanda ne zaman emekli olabilirim? Askerliğimin ne kadarını borçlanmam lazım? HASAN TUNA Cevap: 4 Şubat 2008’de başladığınız sigortalı çalışmanızla, 1260 gün prim ödemeniz ve 17 ay olan askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, SSK’da 25 yılsigorta, 5375 gün prim ve 50 yaş şartlarına tabi olursunuz. 25 yıllık sigorta sürenizi dolduracağınız 15 Şubat 2013’te emekli olabilirsiniz.
49 yaşı da doldurmanız gerekiyor
Soru: 31 Temmuz 1967 doğumluyum. 14 Ekim 1985’te SSK’lı oldum. Prim günüm tamam. Ne zaman ve kaç yaşında emekli olabilirim? Mehmet ÖNSÖZ
Cevap: 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. 5300 gün prim ödemeniz şartıyla (sorunuzdan bu kadar priminizin olduğu anlaşılıyor) 49 yaşınızı dolduracağınız 31 Temmuz 2016’da emekli olabilirsiniz.
Başlangıç tarihinize göre 47 veya 48 yaşında emekli olabilirsiniz
Soru: 1967 doğumluyum. 1983’te SSK’lı oldum. 6000 güne yakın primim var. Ne zaman emekli olabilirim? Tekin ŞENTÜRK
Cevap: Sigorta başlangıcınızı tarih (gün, ay, yıl) olarak bildireceğiniz yerde yıl olarak bildirmişsiniz. Bir gün bile emekli olma şartlarını değiştiriyor. Sigorta başlangıç tarihiniz 23 Kasım 1983 ve öncesi bir tarihse 25 yıl sigorta, 5150 gün prim ve 47 yaş şartlarına, sigorta başlangıç tarihiniz 24 Kasım 1983 ve sonrası bir tarihse, 5225 gün prim ve 48 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra primödemeseniz de 2014’te 47 yaşınızı (veya 2015’te 48 yaşınızı) dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Askerliğinizi borçlanırsanız 49 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz
Soru: 1 Ağustos 1965 doğumluyum. 1 Mart 1988’de Bağ-Kur’lu oldum. 23 yıl 5 ay prim ödemem var. 5 Mart 1985 ile 5 Eylül 1986 arasında askerlik yaptım. Askerliğimi satın alırsam, tarım Bağ-Kur’undan ne zaman emekli olabilirim? Askerliğimi satın aldıktan sonra sağlıktan yararlanmak için ne yapmam gerekir? Hüzeyin YILDIZ
Cevap: Bağ-Kur başlangıcınızdan önce yaptığınız askerliğinizi borçlanmanız halinde, 25 yıl (9000 gün) prim ve 49 yaş şartlarına tabi olursunuz. 1 Eylül 2011’e kadarara vermeden prim ödeyerek priminizi 25 yıla tamamlamanız şartıyla, 1 Ağustos 2014’te emekli olabilirsiniz.
3600 günle de olsa hemen emekli olamazsınız 58 yaşı beklemeniz gerek
Soru: 1 Şubat 1955 doğumluyum. 11 Ağustos 1997’de SSK’lı oldum. 4650 gün primim var. Ne zaman emekli olabilirim? 3600 günle hemen emekli olabilir miyim? Emekli maaşımda fark olur mu? Ayşe SUNUK
Cevap: 20 yıl sigorta, 5975 gün prim ve 54 yaş şartlarına tabisiniz. 1325 gün daha prim ödeyerek, priminizi 5975 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 3600 günle hemen emekli olamazsınız. Çünkü, yaş haddinden emekli olmak için 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 58 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de 1 Şubat 2013’te emekli olabilirsiniz. Emekli aylığınızda önemli bir değişiklik olmaz.
Kıdem tazminatı alarak ayrılabilirsiniz ancak işsizlik ödeneği alamazsınız
Soru: 3 Şubat 1964 doğumluyum. 15 Aralık 1985’te SSK’lı oldum. Prim ödemem doldu. Emekli olmak için yaşı bekliyorum. Kıdem tazminatını alıp işten ayrılabilir miyim? İşsizlik sigortasından yararlanabilir miyim? SELİM
Cevap: Emekli olmak için aranan sigorta ve prim şartlarını yerine getiren ancak yaş haddini dolduramayanlardan isteyenler, kıdem tazminatını alarak işinden ayrılabiliyor. 25 yıl sigorta, 5300 gün prim ve 49 yaş şartlarına tabisiniz. Süre şartını sağlamış olduğunuzdan, 5300 gün priminiz varsa (5300 gün yoksa yaş haddinden emekli olmak için aranan 3600 gün de olsa olur) kıdem tazminatı alarak işinizden ayrılabilirsiniz. Bunun için yapmanız gereken, sosyal güvenlik il veya merkez müdürlüğünden alacağınız ‘kıdem tazminatı alabilir’ yazısını işverene ibraz etmekten ibarettir. Kendi isteğinizle ayrılmanız halinde, işsizlik ödeneği alamazsınız. İşsizlik ödeneği almak için ya işverenin iş akdinizi haksız yere feshetmesi ya da iş akdinizi haklı bir nedenle sizin feshetmeniz gerekiyor.
Ekrem Sarısu.posta.com