.
.
.
İşten ayrılanın sağlık hattı
.
.
.
.
Halihazırda sağlık tesisine başvurduğu tarihten geriye doğru bir yıl içinde en az 30 GSS günü olanların sağlık yardımı hakkı var.
.
Bu durumda olanların sağlık giderlerini SGK karşılıyor. Sadece bu kişilerinden değil bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocukları, anne ve babasının da sağlık hizmetlerini SGK finanse ediyor. Ancak çeşitli sebeplerle işten ayrılanların sağlık hizmetlerinden yararlanma hakları ise ikili bir durum arz ediyor.
.
İşten ayrılana ilk seferde 10 gün sağlık yardımı
Çalışan sigortalı, sağlık yardımı alabilir durumdayken yani en az 30 GSS günü var iken işten ayrılmış olsa bile işten ayrıldığı tarihten itibaren 10 gün sağlık yardımı alabilecek… 10 günlük sağlık yardımı için başkaca bir gün sayısı aranmayacak...
.
Bu düzenleme, işverenlerin işten ayrılan sigortalıları SGK ya bildirme süresi olan 10 günlük süre ile paralellik kurmak için yapılmıştır. SGK’nın işten çıkış tarihini bilmesi bu bildirime bağlı olduğundan, işverenlerin de bu sürenin sonunda işten ayrılışları bildirebileceği göz önüne alınarak, işten ayrılana 10 günlük sağlık hakkı verilmiştir.
İkinci aşamada 90 günlük sağlık yardımı
10 günlük sağlık yardımı hakkı olan kişi, eğer işten ayrıldığı tarihten geriye doğru bir yıl içinde en az 90 GSS gün sayısına sahip ise, bu sefer 90 gün daha sağlık yardımlarından faydalandırılacaktır.
Şüphesiz bakmakla yükümlü olduğu kimseler ile birlikte... Sonuçta; koşulları var ise işten ayrılan bir kişi toplam 100 gün sağlık yardımı alabilecektir...
.
Belirtelim ki, işten ayrılanların 100 gün sağlık yardımı alabilmeleri onların SGK ya başvurma ve GSS primi ödeme zorunluluklarını ortadan kaldırmamaktadır...
.
Genel sağlık sigortalılığı neredeyse hiç sona ermiyor
Sigortalı olarak çalışırken işten ayrılanların zorunlu genel sağlık sigortalılığı sona ermiyor. Yerleşim yerinin ülkemiz olmadığı, tutukluluk hali ve zorunlu askerlik gibi birkaç durum dışında... Bunun için SGK ya başvurmak ve başka bir statüde genel sağlık sigortalısı olmak zorundalar.Önceden bu amaçla “genel sağlık sigortası giriş bildirgesi” verme zorunluluğu da vardı. Ama bu zorunluluk 6111 sayılı “Torba Kanun” ile kaldırıldı. Kanuna göre; (g) bendinde sayılanlar; diğer bentlere göre genel sağlık sigortalısı olmadıkları veya diğer bentlere göre genel sağlık sigortasından yararlanma haklarının sona erdiği tarihten itibaren bu bent kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılırlar ve Kurumca resen tescil edilirler.
.
İşten ayrılan bir ay içinde SGK’ya başvuracak
.
İşten ayrılanların bir başka statüde(60/g) zorunlu genel sağlık sigortalısı sayılarak tescilleri SGK tarfından resen yapılacak. Ancak bunlar yine de Kuruma başvurmak zorundalar.
Kanun hükmüne göre; 60 ıncı madde gereği genel sağlık sigortalısı iken durumunda değişiklik olan kişilerden, aynı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendine veya (g) bendi kapsamına giren kişiler durumlarında değişiklik olduğu tarihten itibaren en geç bir ay içinde Kuruma başvurmak zorundadır. Bu kişilerin 60 ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi kapsamına girmediğinin tespit edilmesi halinde, durumlarında değişiklik olduğu tarihten başlamak üzere (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılırlar.(5510/61-3)
.
Zorunluluk 1 Ocak 2012 tarihinde başlayacak
Kanunun 60/c-1 ve 60/g maddesi uygulaması 01 Ocak 2012 günü başlayacak. O vakte kadar Yeşil Kart Kanunu hükümleri yürürlükte.
.
Bu durumda, kişi işten ayrıldıktan sonra sağlık yardımı alabilmek ve sözkonusu zorunluluğu yerine getirmek için sağlık primi ödemek zorundadır. Aksi halde sağlık yardımı alamaz.Ödeyeceği prim tutarı ise gelir testi yapılmasını isteyip istenmemesine göre değişecektir.
.
Gelir testi istenmiyor ise
Kişi yeşil kart veya gelir testi istemiyor ise yani tapudaki mallarının, bankadaki hesaplarının veya diğer gelir kalemlerinin araştırılmasını istemiyor ise; 2011 yılının ikinci altı aylık dönemi için, yürürlükteki asgari ücretin 2 katının %12’si oranında GSS primini her ay ödemesi halinde sağlık hizmetlerinden yararlanacaktır. Yani her ay 201 TL GSS primi ödeyecektir.
Gelir testi isteniyor ise
Gelir testi istenirse harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca(SGK) belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az ise, genel sağlık sigortası primleri devlet tarafından ödenecektir.
Yalnız bu araştırmalar, 01.01.2012 tarihine kadar yeşil kart verilecekleri tespit açısından kaymakamlıkların yeşil kart büroları tarafından yapılacaktır.
.
Yapılan hesaplamaya göre, aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinin üzerinde çıkarsa, bu durumda olanların 1 Temmuz 2011-31 Aralık 2011 devresinde ödeyecekleri aylık sağlık sigortası primi, aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı;
.
1) Asgari ücretin üçte birinin yani 279 TL’nin altında ise yeşil kart verilecektir.
2)Asgari ücretin üçte biri (279 TL) ile asgari ücret (837 TL) arasında ise, 33.48 TL.
3) Asgari ücret ile asgari ücretin iki katı arasında ise, 100.44 TL.
4) Asgari ücretin iki katından (1.674 TL) daha fazla ise, 201 TL. olacaktır.
.
MEMET ESER / HÜRRİYET
23.08.2011
