Bilgisayar yazılım danışmanlığı faaliyetinin niteliği
Bilgisayar yazılım danışmanlığı faaliyeti, bir işverene tâbi olmaksızın sermayeden ziyade ilmi ya da mesleki bilgiye veya ihtisasa dayalı olarak yapılması halinde, bu faaliyet serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilecek ve yine bu faaliyetten elde edilen kazançta serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde vergilendirilecektir. Konuya ilişkin İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın özelgesi aşağıdaki gibidir.
.
‘İlgide kayıtlı dilekçenizle, şirketlere yapmış olduğunuz bilgisayar yazılım danışmanlığı faaliyetiniz dolayısıyla ….Vergi Dairesi Müdürlüğü’nde mükellefiyet tesis ettirdiğiniz ve icra etmekte olduğunuz söz konusu faaliyetiniz için herhangi bir okul bitirmediğiniz belirtilerek, bahsi geçen faaliyetinizin ticari faaliyet mi yoksa serbest meslek faaliyeti mi olduğu hususundaki Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Ticari Kazancın Tarifi” başlıklı 37’nci maddesinin birinci fıkrasında, her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu hükme bağlanmıştır.
Aynı Kanunun 65’inci maddesinin birinci fıkrasıyla da, her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançların serbest meslek kazancı olduğu hüküm altına alınmış ve müteakiben maddenin ikinci fıkrasında “serbest meslek faaliyeti”; “Sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tâbi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.” şeklinde tanımlanmıştır.
Ticari faaliyette, sermaye ve emekten oluşan sürekli bir organizasyon mevcut olup, bu organizasyon içindeki sermaye ve emeğin payı, yapılan faaliyetin türüne, niteliğine ve büyüklüğüne bağlı olarak değişkenlik gösterebilmektedir.
Serbest meslek faaliyetinde ise ticari kazançtan farklı olarak sermaye değil şahsi mesai, ilmi veya mesleki bilgi ya da ihtisas ön plana çıkmaktadır. Dolayısıyla, bir faaliyetin serbest meslek faaliyeti olduğundan söz edilebilmesi için yalnızca emeğe dayanan bir organizasyonun varlığı yeterli bulunmamakta, emeğe dayalı olmasının yanı sıra geliri doğuran bu emeğin, ilmi ya da mesleki bilgi veya ihtisasa da dayalı olması gerekmektedir.
Bu yönüyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun 65’inci maddesinde geçen “ilmi ya da mesleki bilgi veya ihtisasa dayalı olma” kavramından; icra edilen faaliyet konusunda eğitim veren kurumlardan mutlak suretle eğitim alınmış olunmasının anlaşılması gerektiği açık olup, fiili durumun diploma veya sertifika gibi yeterlilik belgesiyle belgelendirilmesi mümkün bulunmaktadır.
Sonuç itibarıyla, icra ettiğinizi belirttiğiniz bilgisayar yazılım danışmanlığı faaliyetinizi, bir işverene tâbi olmaksızın sermayeden ziyade ilmi ya da mesleki bilgiye veya ihtisasa dayalı olarak yapmanız halinde, bu faaliyetinizin serbest meslek faaliyeti olarak değerlendirilmesi ve yine bu faaliyetten elde ettiğiniz kazancın serbest meslek kazançlarının vergilendirilmesine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde vergilendirilmesi gerekmektedir.
Ancak, bilgisayar yazılım danışmanlığı faaliyetinizi, ilmi ya da mesleki bilgiye veya ihtisasa dayalı olarak yapmamanız, başka bir ifadeyle, sözü edilen faaliyete ilişkin eğitim veren kurumlardan eğitim almadan ve dolayısıyla faaliyet konunuza ilişkin diploma veya sertifika gibi yeterlilik belgeniz bulunmadan anılan faaliyeti icra etmeniz halindeyse, elde edeceğiniz kazancın ticari kazanç olarak değerlendirileceği ve ticari kazançların vergilendirilmesine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde vergilendirileceği tabiidir.
Bilgi edinilmesini rica ederim’( İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın B.07.1.GİB.4.34.16.01/GVK-37 sayılı özelgesi)
1. The nature of the computer software consulting activity
Software consulting activity, can be classified as an independent professional activity, if is performed without being subject to an employer, and which is dependent on scientific or professional know-how rather than capital; in which case, the earnings derived from such activities will be taxed on the basis of procedures and principles applicable on independent professional earnings. The Ruling issued by the Directorate of Istanbul Tax Administration concerning this subject matter, reads as follows:
‘In the application petition submitted to our Directorate mentioned in the ’ref’ section above, we are informed that you are registered as a tax liable at the ……. Tax Office on account of your computer software consulting activity, and that you have not graduated from a school for the concerned activity and we are asked whether your activity should be treated as a commercial activity, or as an independent professional activity
In Article 37/i of the Income Tax Code, containing the caption “Commercial Earnings”, it is stated that earnings arising from all types of commercial and industrial activities are commercial earnings.
In Article 65/i of the same law, it is stated that the earnings derived from all types of independent professional activities are independent professional earnings, and in the second paragraph of the same law, independent professional activity is defined as follows: “An independent professional activity is the conduct, without being subject to an employer, and under one's own personal responsibility and in one's own name and on one's own behalf, of work which is not of a commercial nature and which is not so much dependent on capital as on personal effort, on practical or professional knowledge, or on one's specialization.”
A commercial activity involves an ongoing organization, and the share of the capital and the labor in this organization vary, depending on the type, nature and size of this activity.
Whereas, in independent professional activities, unlike commercial earnings, personal endeavor, scientific or professional know-how or expertise takes precedence rather than the capital. Therefore, in order to identify an activity as independent professional activity, the existence of an organization that is based solely on labor is not adequate, and in addition to labor, this labor which generates income, should also be based on scientific or professional knowledge or experience.
In this respect, the wording “practical or professional knowledge, or one's specialization” mentioned in Article 65 of the Income Tax Code, should be construed as having received an education in a school that provides training in the field of practice” and such an expertise can be substantiated through a diploma or a license obtained from the relevant school
Consequently, if you are performing the activity of .computer software consulting as you have mentioned, without being subject to an employer, and based on scientific or professional knowledge or experience, your activity should be considered as independent professional activity, and the income that you earn from this activity, should be taxed according to the procedures and principles that are determined for independent professional earnings.
However, in case you are not performing the computer software consulting activity on the basis of scientific or professional knowledge or experience, in other words, if you are performing computer software consulting activity without having obtained the relevant education from a teaching institution, or in other words, without the possession of a document of proficiency such as a diploma or certificate substantiating you competence, your earnings from your activity shall be treated as commercial earning, and therefore, shall become taxed within the framework of the procedures and principles relating to professional earnings.
Kindly be Informed.
(Ruling issued by the Istanbul Tax Administration Numbered B.07.1.GİB.4.34.16.01/GVK-37)
http://www.muhasebevergi.com/content.aspx?id=604
