ÇAĞRI MERKEZLERİNDE ÇALIŞANLARIN VARDİYA DÜZENİ NASIL OLMALIDIR?Bizler çeşitli kurumlara hizmet veren Çağrı Merkezlerinde 24 saat vardiyalı çalışanlarız.Tüm zor koşullara rağmen çalışma hayatımızı sürdürüyoruz.
Fakat haksızlıklara da uğramaktayız.Bu işleri genelde bu konuda hizmet veren firmalarda satın aldıkları için bizlerde bu ağır çalışma koşullarından rahatsız olmaktayız.Bu konuda denetimler yapılmasını,yasal düzenlemenin günümüz koşullarına göre uyarlanmasını istiyoruz.Bu konuda İş Kanununda düzenleme var mıdır?İsmi Saklı.
Son yıllarda Finans dünyasının kalbi olan Bankaların Müşteri Hizmetleri,Kurumsal Beyaz Eşya Satan ve Üreten Firmaların Teknik Servisleri Çağrı Merkezleri,Büyük Alışveriş Merkezlerinin Müşteri Hizmetleri,Otomobil Satış Bayi ve Servislerinin Çağrı Merkezleri,GSM Şirketlerinin Müşteri Temsilcilikleri,Hazır yiyecek hizmeti veren şirketlerin Müşteri Hizmetleri ,Kargo ve Kurye Şirketlerinin Müşteri Hizmetleri gibi 24 saat boyunca susmak bilmeyen telefonlarının arkasında insanlar vardır.
Bunlar çalışma şartları açısından daima müşteri haklıdır memnuniyeti içerisinde hizmet verirler.
Çalışma şartları ise zor ve ağırdır.
Tüm bu olumsuzluklara karşı çalışsalar da yasallar ile düzenlemeye gidilmiştir.
27.04.2004 Tarihli RG 25426 sayısında Postalar Halinde İşçi Çalıştırılarak Yürütülen İşlerde Çalışmalara İlişkin Özel Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik yayınlanmıştır.
Böylecene Postalar halinde çalışma olarak tanımlansa da aslı vardiyalı çalışmanın belli bir düzende olması da düzenlenmiştir.
Postalar Halinde Çalışma Esası Nedir?
Nitelikleri dolayısıyla sürekli çalıştıkları için durmaksızın birbiri ardına postalar halinde işçi çalıştırılarak işletilen veya nöbetleşe işçi postaları ile yapılan işlerdeki çalışma şekline postalar halinde çalışma denir.
4857/76.Maddesinde(II.Fıkrası);
‘’Nitelikleri dolayısıyla devamlı çalıştıkları için durmaksızın birbiri ardına işçi postaları çalıştırılarak işletilen yahut nöbetleşe işçi postaları ile yapılan işlerde, çalışma sürelerine, hafta tatillerine ve gece çalışmalarına ve çalışma ortasındaki zorunlu dinlenmelere dair özel usul ve esaslar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanacak yönetmeliklerle düzenlenir.’’
İşveren Postalar Halinde Çalışmayı İşyerinde İlan Etmeleri Gereklidir:
İşveren veya işveren vekilleri,
1.)Posta sayısını
2.)Her bir postanın işe başlama ve bitirme saatlerini,
3.)Postalar halinde çalıştırdıkları işçilerin ad ve soyadlarını,
4.)Postalar halinde çalışmada ara dinlenmelerini,
5.)Postalar halinde çalışma düzeninde hafta tatillerini.
Bunlara ilişkin değişiklikleri düzenleyerek işyerinde işçilerin kolayca görüp okuyabilecekleri şekilde ilan etmekle yükümlüdür.
İşçi Postaları Sayısının Düzenlenmesi Esasları:
1.)24 saatlik süre içinde en az üç işçi postası;
Nitelikleri dolayısıyla sürekli çalıştıkları için durmaksızın birbiri ardına postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde posta sayısı 24 saatlik süre içinde en az üç işçi postası çalıştırılacak şekilde düzenlenir.
2.) Günlük çalışma süresi her ne şekilde olursa olsun 11 saati aşamaz.
24 saatlik süre içinde çalıştırılacak işçi postaları sayısı, her bir işçi postasının çalışma süresi, 4857 sayılı İş Kanununun 63 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen Yönetmelikte belirtilen günlük çalışma süresini aşmayacak şekilde düzenlenir.
3.) Sağlık kuralları bakımından günde 7,5 saat
Sağlık kuralları bakımından günde 7,5 saat ya da daha az çalışılması gereken işlerde işçi postaları sayısı, her bir postanın çalışma süresi, 4857 sayılı İş Kanununun 63 üncü maddesinin son fıkrasında öngörülen Yönetmelikte belirtilen günlük çalışma sürelerini aşmayacak şekilde düzenlenir.
Gece Postalarında Kimler Çalışmayacaktır:
Gece dönemine denk düşen 20.00-06.00 saatleri arasındaki işçi postalarında, 18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç işçilerin çalıştırılmaları yasaktır.
Ücretten İndirim Yapılır mı?
Bir işçi postası ile yürütülen işlerde, ikili ya da daha çok posta sayısının artırılması ya da üç posta halinde çalışılan işyerlerinde günlük çalışma süresinin 7,5 saatin altında saptanması sonucunda, çalışma sürelerindeki azalma nedeniyle, işçilerin ücretlerinden her ne şekilde olursa olsun, indirim yapılamaz.
Gece Postasında 7,5 saatten Fazla Çalışamaz:
İşçilerin gece postalarında 7,5 saatten çok çalıştırılmaları yasaktır.Çalışma süresinin yarısından çoğu gece dönemine rastlayan bir postanın çalışması, gece çalışması sayılır.
İşçi Postaları Ne Zaman Değişir?
a)Gece ve gündüz işletilen ve nöbetleşe işçi postaları çalıştırılarak yürütülen işlerde postalar; en fazla bir iş haftası gece çalıştırılan işçilerin, ondan sonra gelen ikinci iş haftasında gündüz çalıştırılmaları suretiyle ve postalar birbirlerinin yerini alacak şekilde düzenlenir.
b) Zorunluluk olmadıkça işçilerin postaları değiştirilemez.
c) Gece çalışması nedeniyle sağlığının bozulduğunu raporla belgeleyen işçiye işveren, olanakların elverdiği ölçüde gündüz postasında durumuna uygun bir iş verir.
d) İşin niteliği ve yürütümü, iş sağlığı ve güvenliği göz önünde tutularak, gece ve gündüz postalarında iki haftalık nöbetleşme esası da uygulanabilir.
Posta Değişinde Dinlenme Süresi Nasıl Uygulanır?
Posta değişiminde işçiler sürekli olarak en az on bir saat dinlendirilmeden çalıştırılamaz. Bu hüküm, postası değiştirilen işçilere de uygulanır.
Ara Dinlenmenin Düzenlenmesi Gereklidir:
Postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, işçilere, 4857 sayılı İş Kanununun 68 inci maddesindeki esaslar uyarınca ara dinlenmesi verilir.
Hafta Tatili Uygulama Esası Nedir?
Postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde, işçilere, haftanın bir gününde 24 saatten az olmamak üzere ve nöbetleşme yolu ile hafta tatili verilmesi zorunludur.
Postalar Halinde İşçi Çalıştıran İsim Listesi Vermek Zorundadır:
İşveren veya işveren vekilleri, postalar halinde işçi çalıştırılarak yürütülen işlerde,
1.)Her postada çalışan işçilerin Ad ve Soyadlarını kapsayan listeleri,
2.)Bu işçiler için işe başlamadan önce alınan periyodik sağlık raporlarının bir nüshasını ilgili Çalışma Bölge Müdürlüğüne vermekle yükümlüdür.
Kurallara Uymayan İşverene İdari Para Cezası Uygulanır:
İşveren gece postalarında işçileri 7,5 saatten fazla çalıştırırsa çalışma sürelerine ilişkin hükümlere uymadığından dolayı 2011 yılında 1.113 TL. İdari Para Cezası Uygulanır.
7,5 saati aşması halinde fazla çalışma ücreti ödenecektir.
VEDAT İLKİ
vedat.uzman@gmail.com
