Vergi hataları nasıl düzeltilir?
Geçtiğimiz hafta içinde ele aldığımız vergi hataları beş farklı biçimde ortaya çıkabiliyor:
l İlgili memurun hatayı bulması,
l Üst memurların yaptığı incelemede,
l Teftiş sırasında,
l Vergi incelemesinde,
l Yükümlünün başvurusu.
Vergi hatası olduğunda, yükümlülerin hataların düzeltilmesini bağlı bulundukları vergi dairesinden yazı ile istemeleri gerekiyor. Düzeltme talebinin posta ile taahhütlü olarak gönderilmesi de mümkün. Kendisine düzeltme talebi ulaşan vergi dairesi servisi, bu talebe kendi görüşünü de ekleyerek düzeltmeyi yapmaya yetkili olanlara gönderir.
HATALARIN DÜZELTİLMESİ YETKİSİ
Düzeltme yetkisi, ilgili vergi dairesi müdürüne aittir. Müdür, yükümlünün talebi üzerine düzeltmeye gerek görmezse, durumu talepte bulunan yükümlüye yazı ile bildirir.
Yükümlü talepte bulunmasa bile, idarenin tereddüt etmeyeceği kadar açık ve kesin hatalar re'sen düzeltilir. Yükümlünün talebi üzerine yapılan düzeltmelerle re'sen düzeltmeler 'düzeltme fişi' ile yapılır. Bu takdirde durum yükümlüye yazı ile tebliğ edilir.
Yükümlünün lehine düzeltme yapılmış olması durumunda, fazla tahakkuk ettirilen vergi terkin edilir. Eğer vergi ödenmiş ise, yükümlüye bir yıl içinde başvurması durumunda geri verilir.
Aleyhine düzeltme yapılan yükümlünün düzeltme işlemine karşı vergi mahkemelerine dava açmaları mümkün. Vergi hatalarının düzeltme talepleri idarece geri çevrilen yükümlüler, 'şikayet yolu ile' Maliye Bakanlığı'na başvuruda bulunabiliyorlar.
DÜZELTMENİN KAPSAMI
Vergi hataları olarak belirtilen hata türleri dışında kalan, yükümlü ile vergi idaresi arasında yorum ve anlayış farklılıkları ortaya çıkaran 'hukuki uyuşmazlıklar' için düzeltme talebinde bulunulmaz.
Bunun dışında, AATUHK m. 58 ile VUK hükümlerinin birlikte değerlendirilmesi sonucu, ödeme emri aşamasında bulunan vergilerde düzeltme talebinde bulunulmayacağı yönünde görüşler bulunmaktadır.
Yargı kararına konu olmuş hususlar da düzeltme kapsamı dışındadır. Düzeltilmesi talep edilen husus, dava konusu edilmiş ve dava sonuçlanmışsa, ayrıca bunun için düzeltme yoluna gidilemez. Ancak, yargı kararlarında vergi hataları bulunması durumunda, bunlar kesinleşmiş bile olsalar düzeltme istenebilir. Düzeltme istenemeyecek yargı kararları, düzeltme talebinin reddi üzerine açılmış davalarla ilgili kararlardır.
DÜZELTMEDE ZAMANAŞIMI
Kural olarak zamanaşımı süresi dolduktan sonra ortaya çıkarılan vergi hataları düzeltilemiyor. Dolayısıyla, 5 yıllık sürenin dolmasından sonra düzeltme yapılması mümkün değildir. Ancak, yasada belirtilen üç durumun varlığı halinde zamanaşımı süresi bir yıl kadar uzayabilmektedir. Buna göre düzeltmeye başvuru süresi;
Zamanaşımı süresinin son yılı içinde tarh ve tebliğ edilen vergilerde hatanın yapıldığı tarihten itibaren,
İlan yoluyla tebliğ edilip dava konusu yapılmaksızın tahakkuk eden vergilerde ödeme emrinin tebliğ edildiği tarihten itibaren,
İhbarname ve ödeme emri yoluyla tebliğ edilen vergilerde 6183 sayılı Kanuna göre haczin yapıldığı tarihten itibaren, bir yıldan daha az olamıyor.
AKLINIZDA BULUNSUN
Fazla çalışma iddiasında ispat yükü
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir.
Fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tanık beyanları ile karar verilir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da göz önüne alınabilir.
Yetim maaşından tekrar yararlanabilir miyim?
2007 yılına kadar babamdan yetim maaşı alıyordum, staj nedeniyle üç ay sigorta girişim yapıldı ve maaşım ilk ay kesildi. 2008 yılında sigortam olmadı. 2009-2010 yıllarında ikişer gün sigortalı çalıştım. 2011'de 14 gün sigortalı çalışmıştım, şu an sigortasız işsizim. Babamın yetim maaşından tekrar yararlanabilir miyim, anneye verilen maaşı 600 lira civarında, kesinti olur mu? Geçmiş yıllarda sigortasız olduğum dönemleri toplu para halinde alabilme hakkım var mıdır? İsmi saklı
Sigortalı bir işte çalışmadığınız için babanızdan tekrar yetim aylığı alabilirsiniz. Annenin aylık bağlama oranına göre bir miktar azalma söz konusu olabilir de olmayabilir de. Ancak toplamda yani her ikinizin aylık toplamı, annenizin şu an aldığı aylıktan fazla olur.
Gelir ve aylıklarda zamanaşımı beş yıl. Hak kazanılan gelir ve aylıklar, hakkı doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl içinde istenmezse zamanaşımına uğruyor. Ara ara çalışmış olmanız, yetim aylığınızın kesilip, tekrar bağlanması, sonra tekrar kesilmesi gibi birden fazla işlemi gerektireceğinden biraz zorlanabilirsiniz ama çalışmadığınız dönemlere ilişkin olarak yetim aylıklarınızın ödenmesi gerektiğini düşünüyoruz.
GÜNÜN SÖZÜ
'Batan güneş için ağlayacağınıza yeniden doğduğunda ne yapacağınıza karar verin.' Dale Carnegie
Akşam
Metin Taş-Sezgin Özcan
