Borsada işlem görmeyen anonim şirket hisselerinin satışından elde edilen kazancın vergilendirilmesinde, alım satıma konu olan anonim şirket hissesi için hisse senedi bastırılmış olup olmaması farklı sonuçlar doğuruyor.
.
İvazsız (bedelsiz) olarak iktisap edilenler ile iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetlerinin elden çıkartılmasından doğan kazanç, tutarı ne olursa olsun gelir vergisine tabi olmadığından, beyan edilmesi gerekmiyor. Hisse satışından doğan kazancın vergiye tabi tutulmaması için; hissenin en az iki yıl süreyle elde tutulması ve hisse senedine bağlanmış olması gerekiyor.
.
2011 yılında satılan hisse senedinin iki yıldan az süreyle elde tutulmuş olması halinde, elde edilen kazanç tutarı ne olursa olsun beyan edilmesi gerekiyor. Elde edilen kazanca herhangi bir istisna uygulanmıyor.
Satış kazancının hesaplanmasında iktisap (edinme) bedeli, hisse senetlerinin elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere ÜFE artış oranında artırılarak tespit ediliyor. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.
HİSSE SENEDİ BASTIRILMAMIŞSA
Alım satıma konu olan anonim şirket hissesi için hisse senedi bastırılmamışsa, anonim şirket ortağı, hissesini kaç yıl sonra satarsa satsın, elde edilen kazanç 'değer artış kazancı' olarak gelir vergisine tabi.
Kazancın hesaplanmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan hisselerin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere TEFE (1.1.2006 tarihinden itibaren ÜFE) endeksindeki artış oranında artırılarak tespit ediliyor. Ancak endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının yüzde 10 veya üzerinde olması gerekiyor.
2011 yılında elde edilen kazanca, 8 bin lira istisna uygulanıyor. Endekslenmiş iktisap bedeli ile satış bedeli arasındaki fark 8 bin lirayı aşmıyorsa beyan edilmesi gerekmiyor. Aşıyorsa, istisna tutarını aşan kısım üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekiyor.
İLMÜHABERİN AVANTAJI
Anonim şirketler, hisse senedi yerine 'geçici ilmühaber' çıkarabiliyor. Geçici ilmühabere bağlanmış anonim şirket hissesinin de iki yıl elde tutulduktan sonra satılması halinde, elde edilen kazanç tutarı ne olursa olsun gelir vergisine tabi tutulmuyor.
LİMİTED ŞİRKET HİSSESİ SATIŞINDA VERGİ
Limited şirketlerde, hisse senedi ya da ilmühaber çıkartılması söz konusu değil. Bu nedenle, şirket hissesi (ortaklık payı) ne zaman satılırsa satılsın, bundan doğan kazanç 'değer artış kazancı' olarak gelir vergisine tabi tutuluyor (GVK Mük. Md. 80/4).
Kazancın hesaplanmasında, limited şirket ortaklık payının iktisap (edinme) bedeli, hisse senedi ya da ilmühaber bastırılmamış anonim şirket hisselerinde olduğu gibi, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere TEFE (1.1.2006 tarihinden itibaren ÜFE) endeksindeki artış oranında artırılarak tespit ediliyor ve satış kazancına 8 bin lira istisna uygulanıyor.
2011'de elde edilen HB ve DT gelirleri
1 Ocak 2006'dan sonra ihraç edilen Hazine Bonosu (HB) ve Devlet Tahvili (DT) faiz geliri ve alım satım kazançlarının vergilendirme rejimi, 31 Aralık 2015 tarihine kadar uygulanmak üzere 1 Ocak 2006'dan itibaren değiştirildi.
Buna göre, 1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen HB ve DT'lerden 2011 yılında elde edilen faiz geliri ve alım satım kazançları, tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek. Diğer gelirler nedeniyle beyanname verilmesi halinde de beyannameye dahil edilmeyecek.
1 OCAK 2006 ÖNCESİ İHRAÇ EDİLEN DT GELİRLERİ
1 Ocak 2006'dan önce ihraç edilen Devlet tahvillerinden elde edilen faiz gelirlerinin beyanında, enflasyon indirimi uygulanıp, 23 bin liralık beyan sınırı dikkate alınıyor.
Ancak 2011 yılında elde edilen DT faiz gelirlerine uygulanacak enflasyon indirimi oranı birden büyük çıktığından, 1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilen devlet tahvillerinden elde edilen faiz gelirleri beyan edilmeyecek.
1 Ocak 2006'dan önce ihraç edilen Devlet tahvillerinden 2011 yılında elde edilen alım-satım kazanlarına ise 19 bin lira istisna uygulanacak. Alım satım kazancı hesaplanırken önce Devlet tahvilinin alış bedeli, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere ÜFE endeksindeki artış oranında artırılacak. Endeksleme yapılabilmesi için, endeks farkının yüzde 10'u aşması şartı aranmayacak.
Endekslenmiş bedel ile satış bedeli arasındaki fark 19 bin lirayı aşmıyorsa beyan edilmeyecek. Aşıyorsa 26 Mart günü mesai saati bitimine kadar beyan edilecek ve aşan kısım üzerinden gelir vergisi hesaplanacak. Hesaplanan verginin yarısı mart, diğer yarısı temmuz ayında olmak üzere iki eşit taksitte ödenecek.
AKLINIZDA BULUNSUN
Borsa kazançları beyan edilmiyor
Borsada işlem gören hisse senetlerinin satışından elde edilen kazançlar, Gelir Vergisi Kanununun geçici 67. maddesine göre vergilendiriliyor. Hisse senedinin bir yıl içinde elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar stopaj yoluyla vergilendiriliyor. Stopaj yoluyla vergilendirilen kazancın da beyan edilmesi gerekmiyor, stopaj nihai vergi oluyor. Ancak bir yıl içinde elden çıkarılan hisse senetlerinden elde edilen kazanca yüzde sıfır oranında stopaj uygulanıyor. Borsada işlem gören hisse senedinin bir yıldan fazla süreyle elde tutulduktan sonra satışından elde edilen kazançlar ise hem stopaja (vergi kesintisine) tabi değil hem de beyan edilmesi gerekmiyor.
GÜNÜN SÖZÜ
'İnsanlar paranın sahtesini yapar; para da insanların.' Benjamin Franklin
Kaynak: Akşam Gazetesi
