Döviz alacağı olana daha çok, borcu olana daha az
BUNDAN dokuz ay önce, tam aksine bir uygulama vardı.
Döviz cinsinden alacağı olan daha az, borcu olan da daha çok vergi ödüyordu.
Dolar ve Euro değer kazanınca, şemsiye tersine döndü.
Ağustos ayında, Nisan-Haziran dönemi için “geçici vergi” beyannamesi verecekler arasında, dolar ya da
Euro cinsinden alacağı olanlar varsa, onlar bir de “alacak vergisi” ödeyecekler.
Borcu olanlar ise “daha az vergi” ödeyecekler!
FIKRA GİBİ
Ne düşündüğünüzü tahmin edebiliyorum.
Diyorsunuz ki;
“Firmanın zaten alacağı var. Aylardır tahsil edememiş. Bunu düşünürken bir de; ‘Gel bakalım, alacağın olduğu için daha fazla vergi ödeyeceksin’ denilmesi mümkün mü?”
Mümkün efendim...
Burası Türkiye!..
Bir de tersi var.
Dolar ya da Euro cinsinden borcu olan firmaya da;
“Senin döviz cinsinden borcun var. Onun için daha az vergi ödeyeceksin” denilecek.
İster inanın ister inanmayın, yasa böyle diyor!
HANGİ YASA?
Merak edenler için açıklayalım; Vergi Usul Yasası’nın 280. maddesi böyle diyor.
Gelin birlikte okuyalım;
“Madde 280-Yabancı paralar borsa rayici ile değerlenir.
... Bu madde hükmü senetli ve senetsiz alacaklar ve borçlar hakkında da caridir”
İzleyen maddelerde de değerleme ile ilgili diğer teknik ayrıntılar var.
Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için, Euro cinsinden alacağı ve borcu olan (A) ve (B) şirketleriyle ilgili birer örnek verelim.
DÖVİZ ALACAĞI OLAN
(A) Anonim şirketinin 4 ay öncesinden gelen, 10 milyon Euro alacağı vardır. Euro kuru;
1 Nisan 2011’de 2.1822 TL
30 Haziran 2011’de 2.3323 TL’dir.
Bu durumda TL karşılığı;
- 1 Nisan’da 21 milyon 822 bin TL olan alacak,
- 30 Haziran’da 23 milyon 323 bin TL.
- Aradaki fark ise 1 milyon 501 bin TL oluyor.
Böyle olunca (A) şirketi, 10 milyon Euro alacağı aynen durduğu halde, 1 milyon 501 bin TL kazanmış kabul ediliyor. Nisan-Haziran üç aylık döneminin geçici vergi beyannamesiyle,
14 Ağustos 2011 tarihine kadar bu kazancını da beyan edip, 17 Ağustos 2011 akşamına kadar yüzde 20 vergi ödemesi gerekiyor.
Euro kuru yükseldikçe, (A) şirketi “tahsil edemediği alacak” için vergi ödemeye devam edecek!
DÖVİZ BORCU OLAN
(B) Anonim şirketinin 10 milyon Euro borcu vardır.
Yukarıdaki hesaplamaya göre, borcu TL cinsinden 1 milyon 501 bin TL artmış.
Bu tutarı “kur farkı” olarak, gider kaydedecek. Sonuçta daha az veya (duruma göre) hiç vergi ödemeyecek.
İster inanın ister inanmayın ilgili yasalar ve uygulama böyle!
Şükrü KIZILOT / Hürriyet
