Gurbetçiye müşavir şart
Avrupa ülkeleri başta olmak üzere dünyanın pek çok ülkesinde yaklaşık dört milyon vatandaşımız yaşıyor.
Çoğunluğu çalışma hayatında olan gurbetçilerimizin sosyal güvenlik konusunda doğru bilgiye ihtiyaçları var. Bunu hem bize gelen sorulardan hem de kendileriyle yaptığımız birebir görüşmelerden anlıyoruz. Özellikle sosyal güvenlik reformundan sonra güncel ve doğru bilgiye ulaşamadıklarından yakınıyorlar. Elçilik ve konsolosluklarımızdaki görevlilerin de maalesef sosyal güvenlik konusunda yeterli olmadıkları anlaşılıyor.
Gurbetçilerimizin yoğun olarak bulunduğu ülke ve şehirlerde, sosyal güvenlik konusunda doğru ve güncel bilgilendirmeyi yapmak üzere SGK'nın yetişmiş insan kaynağından yararlanmak gerekiyor. Aksi halde kulaktan dolma bilgilerle vatandaşlarımızın hem parası hem de zamanı zayi oluyor.
Türkiye'den emekli olan yurtdışında çalışabilir
Soru: Sadettin Bey, bir önceki yazınızda yurtdışında yaşayan vatandaşları fazla ödeme yapmamaları konusundaki uyarmıştınız. Aynı yazıda, yurtdışı hizmet borçlanma sonrasında aylık bağlanabilmesi için yurtdışında çalışmıyor ve aylık almıyor olma şartından bahsetmişsiniz. Benim kız kardeşim yurtdışında çalışıyor. Biz onu burada isteğe bağlı sigortalı yaptık ve emekli oldu. Ancak yurtdışı çalışması devam ediyor. Bu durum ileride sorun çıkarır mı? Ersen Gürpınar
Cevap: Ersen Bey, yurtdışında çalışma veya gelir/aylık alma yasağı sadece yurtdışı hizmet borçlanmasıyla emekli olan vatandaşlarımız için geçerlidir. Oysaki kız kardeşiniz yurtdışı borçlanmasıyla değil Türkiye'de normal prim ödemek suretiyle emekli olmuş. Dolayısıyla yurtdışında çalışabilir veya ikamete dayalı gelir/aylık alabilir. Eğer ödediği primler içerisinde bir gün bile yurtdışı hizmet borçlanması bulunsaydı, emeklilik sonrası Türkiye'de çalışabilirdi fakat yurtdışında çalışamaz ve gelir/aylık alamazdı.
Önce SGK müdürlüğüne uğrayın
Soru: 25 yıllık sigortalılık sürem doldu fakat emeklilik için 50 yaşıma kadar beklemem gerekiyor. İşten ayrılıp emekliliğimi beklemek istiyorum. Kıdem tazminatımı alabilmek için ne yapmam gerekiyor? Murat Demiral
Cevap: Murat Bey, öncelikle en yakın Sosyal Güvenlik Müdürlüğü'ne giderek 'Kıdem Tazminatı Alabilir' yazısı alacaksınız. Bu yazıyı işyerinize verdikten sonra kıdem tazminatınızı alabilir ve işten ayrılabilirsiniz.
Önce ihtarname gönderin
Soru: Sadettin Bey, ben ve bir arkadaşım 10 yılı aşkın süredir bir akaryakıt istasyonunda market görevlisi olarak çalışıyoruz. Son 5 yıldır işverenimiz maaşlarımıza zam yapmıyor. Günlük 12 saat olmak üzere tatil günleri de dahil çalışıyoruz. Fazla mesai ve izin ücretlerimizi de alamıyoruz. İşverene tazminatımızı alarak çıkmak istediğimizi söyledik ancak birkaç aydır oyalıyor. İşten çıkarak mahkemeye gitsek haklarımızı alabilir miyiz? M. U.
Cevap: Değerli okurum, eğer siz ve arkadaşınız toplamda 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3.600 günü doldurduysanız, SGK müdürlüğünden alacağınız yazıyla işverenden kıdem tazminatınızı talep edebilirsiniz. Prim gününüz veya sigortalılık süreniz yetersiz ise öncelikle PTT kanalıyla iadeli taahhütlü postayla işverene ihtarname gönderin. İhtarnamede belirteceğiniz sürede tazminatlarınız ve ücret alacaklarınız ödenmediği takdirde iş akdinizi feshederek Bölge Çalışma Müdürlüğü'ne şikâyet dilekçesiyle başvurabilirsiniz.
Sadettin ORHAN
http://www.bugun.com.tr/kose-yazisi/170924-gurbetciye-musavir-sart-makalesi.aspx
