Bedelliden SGK'nın kârı
Yıllardır gündem işgal eden bedelli askerlik beklentisi nihayet karşılandı.
Bizzat Sayın Başbakan'ın açıkladığı tasarıya göre 30 yaşından gün alanlar 30 bin TL ödeyerek askerlik hizmetinden muaf tutulacaklar. Bu arada Ali Atıf Bir Hoca'mın köşesinde dile getirdiği "bedel ödeyenler temel eğitime de alınmasın" önerisinin tasarıya konmuş olduğunu da not etmek gerekiyor. Hocamı bu isabetinden dolayı kutluyorum.
Elbette bedelli askerlik önümüzdeki haftaların veya ayların önemli gündem maddesi olacak. Mesele her yönüyle tartışılacak. Ancak alanımız gereği konunun sosyal güvenlik bakımından önemli bir boyutuna dikkat çekmek gerekiyor. Yani SGK'nın sigorta primi kârına.
SGK'ya 1.2 milyar lira
Sayın Milli Savunma Bakanı'nın ifadesine göre 30 yaş ve üzeri bedelli potansiyeli 460 bin kişi. Biz 400 bin kişinin yararlanacağını düşünelim. Bunların yarıdan çoğu 15 ay askerlik yapması gereken kişiler. Kalanı da 6 ay, yani kısa dönem yükümlüsü. Biz ortalama olarak 400 bin kişinin 10 ay askerlik yapacağını varsayalım. Bu kişiler askerlik yaptıkları takdirde çalışma hayatının dışında kalacağından, SGK da bu süre zarfında prim gelirinden yoksun kalmış olacak.
400 bin kişinin asgari ücret üzerinden prim ödemekte olduğunu kabul etsek bile, bedelli askerlikle birlikte 1.2 milyar lira SGK'nın kasasında kalmış oluyor. Yani eski parayla 1 katrilyon 200 trilyon lira zarardan kâr ediliyor. Sanırım bedelli askerliğin en fazla SGK'ya yarayacağını söylesek abartmış olmayız.
Yüksek borçlanmak lehinize olur
Soru: 02.01.1964 doğumluyum. Sigorta başlangıcım 01.06.1985 ve toplam gün sayım 3.877. Askerliğimi yedek subay olarak yaptım. Mayıs 2005 yılından bu yana Azerbaycan'da işçi olarak çalışmaktayım. Yurtdışı borçlanmasında emekli aylığımın yüksek olması için ne yapabilirim, bana maliyeti ne olur? İhsan Arslan
Cevap: Değerli okurum, size bağlanacak emekli aylığının hesaplanmasında en fazla etkili olan unsur 2000 yılından önceki primlerinizdir. Özellikle 1990-2000 yılları arasındaki kazançlarınızın düşüklüğü-yüksekliği belirleyicidir. Ancak hizmet borçlanmasını tavandan yapmanız, borçlandığınız gün sayısına da bağlı olarak aylığınızı 200-250 liraya kadar artıracaktır.
Aylığınızı SGK'dan hesaplayabilirsiniz
Soru: Sadettin Bey, 01.07.2011 tarihi itibariyle emekli olmak için SGK'ya dilekçe verdim. SSK giriş tarihim 01.08.1981 ve toplamda 5.217 günüm var. Emekli aylığım sizce ne kadar olur? Ş. Tunç
Cevap: Değerli okurum, emekli aylığınızın miktarı sadece prim gününüze göre hesaplanmaz. Kazançlar toplamınızı ve hangi tarihlerde hangi matrahtan prim ödendiğini de bilmem gerekir. Fakat bütün bunlara gerek kalmadan, SGK'nın sitesinde hizmet veren hesaplama programından aylığınızı hesaplayabilirsiniz. Hesaplama programına http://app2.sgk.gov.tr/AylikHesap/ linkinden ulaşabilirsiniz. Programa TC kimlik numaranızı veya sigorta sicil numaranızı girmeniz yeterli.
SADETTİN ORHAN / BUGÜN
23.11.2011
