Yeni Türk Ticaret Kanunu‘na Göre İnternet Sitesi Açma ve Bilgi Verme Zorunluluğu
A – Giriş
1535 maddeden oluşan 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu 14 Şubat 2011 tarih ve 27846 sayılı resmi gazetede yayınlanmıştır. 6102 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu (Yeni TTK) ile birlikte iş hayatımıza giren ve dikkat edilmesi gereken yeni düzenlemelerden birisi de internet sitesi ile ilgili zorunluluktur. Yeni olarak ifade ediliyor çünkü bir önceki kanunda (6762 sayılı TTK) böyle bir madde yoktu. Yazımızın içeriği; internet sitesi açma, bilgi ve belgelerin yayınlanma zorunluluğu ve sitede kalma süresi oluşturmaktadır. Yeni TTK ya göre internet sitesi açma zorunluluğu hakkında 1524. Md ile ilgili detay bilgi vermeden önce, Yeni TTK hakkında genel bir bilgilendirme yapmak faydalı olacaktır.
B- Yeni TTK hükümlerine göre önemli tarihler hakkında genel bilgiler
6103 sayılı Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’ a göre; Türkiye Muhasebe Standartları (TMS) ile ilgili hükümleri 01.01.2013 tarihinde, diğer düzenlemeleri ise 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Yeni TTK da dikkat edilmesi gereken tarihler aşağıdaki gibidir:[1]
- 1 Ocak 2012 : 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren tüm Şirketler artık finansal tablolarını Türkiye Muhasebe Standartları’ na göre hazırlamak zorundadır. Ancak TMS’ ye göre mali tabloların karşılaştırma esasına göre hazırlanması gerekmektedir. Bu sebeple 31.12.2013 tarihi itibariyle hazırlanacak mali tablolar 31.12.2012 tarihli mali tablolar ile karşılaştırmalı olarak sunulacaktır. Ayrıca 2013 yılı muhasebe açılış kaydının TMS’ ye uygun yapılması da diğer bir zorunluluktur. Bu sebeple ilgili tüm kesimlerin 1 Ocak 2012 tarihine kadar TMS’nin uygulamasına yönelik hazırlıklarını tamamlamaları yararlı olacaktır. 2012 yılında düzenleyecekleri Bilanço, Gelir Tablosu, gibi finansal tablolarını TFRS/TMS ye göre düzenlemeleri gerekecektir. Ayrıca 2012 yılında Nakit akış tablosu ve Özkaynak Değişim Tablosu da düzenlemeleri ve bu konuda bilgilerin tazelenmesi gerekecektir.
- 1 Temmuz 2012 : 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun yürürlüğe girmesi. (Madde 1534)
- 14 Ağustos 2012 : Anonim şirketler esas sözleşmelerini, limited şirketler sözleşmelerini bu tarihe kadar yeni Türk Ticaret Kanunu ile uyumlu hale getireceklerdir. (6103 Madde 22)
- 1 Ocak 2013 : Bu tarihten itibaren muhasebe kayıtları ve finansal tabloların TMS/TFRS’ ye göre düzenlenmesi gerekecektir. (Madde 1534/3)
- 1 Mart 2013 : Bağımsız denetçi seçilmesi için son tarihtir. Atama yapmayan Şirketlere mahkemece atama yapılacaktır. (Geçici Madde 6/3)
- 1 Temmuz 2013 : Sermaye Şirketleri için internet sayfalarının hazırlanması ve yayınlanması için son tarih. Bu tarihten itibaren üç ay içinde internet sitesi kurma zorunluluğunu yerine getirmeyenler için ise çeşitli hapis ve para cezaları öngörülmektedir. (Madde 1534/1)
- 14 Şubat 2014 : Anonim ve limited şirketler, Türk Ticaret Kanununun yayımı tarihinden itibaren üç yıl içinde yani 14 şubat 2014 tarihine kadar sermayelerini, Kanunun 332 ve 580 inci maddelerinde öngörülen tutarlara yükseltmek zorundadırlar. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bu süreyi birer yıl olarak en çok iki defa uzatabilecektir. (6103 sy.kanun Madde 20)
C- İnternet Sitesi açma ve bilgi verme hakkında detay bilgiler
Yeni Türk Ticaret Kanunu 1524 md. göre; Sermaye şirketlerinin internet sitesi açması yada internet sitesi mevcutsa aşağıda detay bilgileri belirtilen konuların yayımlanması gerekmektedir. Tüm şirketler değil, sadece sermaye şirketleri web sitesi yaptırmak zorundadırlar. Sermaye şirketleri şunlardır: Anonim Şirketler, Limited Şirketler ve Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirketler
İnternet sitesinde bulundurulması zorunlu bilgi ve belgelerin bulundurulmaması veya yanlış bulundurulması durumunda; şirket hakkında tüm cezai ve hukuki sonuçlar uygulanması saklı tutulmuştur.
Yeni TTK da yer alan 1524 maddesine göre internet sitesinde bulunması zorunlu bilgiler aşağıda belirtildiği gibidir:[2]
D) Elektronik işlemler ve bilgi toplumu hizmetleri
I- İnternet Sitesi
MADDE 1524-
a) Şirketçe kanunen yapılması gereken ilanlar.
b) Pay sahipleri ile ortakların menfaatlerini koruyabilmeleri ve haklarını bilinçli kullanabilmeleri için görmelerinin ve bilmelerinin yararlı olduğu belgeler, bilgiler, açıklamalar.
c) Yönetim ve müdürler kurulu tarafından alınan; rüçhan, değiştirme, alım, önerilme, değişim oranı, ayrılma karşılığı gibi haklara ilişkin kararlar; bunlarla ilgili bedellerin nasıl belirlendiğini gösteren hesapların dökümü.
d) Değerleme raporları, kurucular beyanı, payların halka arz edilmesine dair taahhütler, bunlara ait teminatlar ve garantiler; iflasın ertelenmesine veya benzeri konulara ilişkin karar metinleri; şirketin kendi paylarını iktisap etmesi hakkındaki genel kurul ve yönetim kurulu kararları, bu işlemlerle ilgili açıklamalar, bilgiler, belgeler.
e) Ticaret şirketlerinin birleşmesi, bölünmesi, tür değiştirmesi hâlinde, ortakların ve menfaat sahiplerinin incelemesine sunulan bilgiler, tablolar, belgeler; sermaye arttırımı, azaltılması dâhil, esas sözleşme değişikliklerine ait belgeler, kararlar; imtiyazlı pay sahipleri genel kurulu kararları, menkul kıymet çıkarılması gibi işlemler dolayısıyla hazırlanan raporlar.
f) Genel kurullara ait olanlar dâhil her türlü çağrılara ait belgeler, raporlar, yönetim kurulu açıklamaları.
g) Şeffaflık ilkesi ve bilgi toplumu açısından açıklanması zorunlu bilgiler.
h) Bilgi alma kapsamında sorulan sorular, bunlara verilen cevaplar, diğer kanunlarda pay sahiplerinin veya ortakların aydınlatılması için öngörülen hususlar.
ı) Finansal tablolar, kanunen açıklanması gerekli ara tablolar, özel amaçlarla çıkarılan bilançolar ve diğer finansal tablolar, pay ve menfaat sahipleri bakımından bilinmesi gerekli finansal raporlamalar, bunların dipnotları ve ekleri.
i) Yönetim kurulunun yıllık raporu, kurumsal yönetim ilkelerine ne ölçüde uyulduğuna ilişkin yıllık değerlendirme açıklaması; yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle yöneticilere ödenen her türlü paralar, temsil ve seyahat giderleri, tazminatlar, sigortalar ve benzeri ödemeler.
j) Denetçi, özel denetçi, işlem denetçisi raporları.
k) Yetkili kurul ve bakanlıkların konulmasını istedikleri, pay sahiplerini ve sermaye piyasasını ilgilendiren konulara ilişkin bilgiler.
İnternet sitesinin bilgi toplumu hizmetlerine ayrılmış bölümü herkesin erişimine açıktır. Erişim hakkının kullanılması, ilgili olmak veya menfaati bulunmak gibi kayıtlarla sınırlandırılamayacağı gibi herhangi bir şarta da bağlanamaz. Bu ilkenin ihlali hâlinde herkes engelin kaldırılması davasını açabilir.
İnternet sitesinin bu maddenin amaçlarına özgülenmiş kısmında yayımlanan içeriğin başına tarih ve parantez içinde “yönlendirilmiş mesaj” ibaresi konulur. Bu ibareli mesaj ancak Kanuna ve ikinci fıkrada anılan yönetmeliğe uyulmak suretiyle değiştirilebilir. Özgülenen kısımda yer alan bir mesajın yönlendirildiği karinedir. Sitenin, bir numara altında tescili ve ilgili diğer husular Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından bir yönetmelikle düzenlenir.
Bu Kanun ve ilgili diğer kanunlarda veya idari düzenlemelerde daha uzun bir süre öngörülmedikçe, şirketin internet sitesine konulan bir içerik, üzerinde bulunan tarihten itibaren en az altı ay süreyle internet sitesinde kalır; aksi hâlde konulmamış sayılır. Finansal tablolar için bu süre beş yıldır.
Yönlendirilmiş mesajların basılı şekilleri 82 nci madde uyarınca saklanır. İnternet sitesinde yer alacak bilgiler metin hâline getirilip şirket yönetimi tarafından tarih ve saati gösterilerek noterlikçe onaylı bir deftere sıra numarası altında yazılır veya yapıştırılır. Daha sonra sitede yayımlanan bilgilerde bir değişiklik yapılırsa, değişikliğe ilişkin olarak yukarıdaki işlem tekrarlanır.
D- İnternet Sitesi açma ve bilgi verme hakkında yükümlülüğe aykırılık durumunda uygulanacak cezalar
Sermaye şirketlerinin internet sitesi açma, bilgi ve belgeleri yayımlama konusunda aykırılık tespit edilmesi durumunda uygulanacak cezaları Yeni TTK nın 562. Maddesinin 12.fıkrasında belirtmiştir. Buna göre;
01 Temmuz 2013[3] tarihinden itibaren internet sitesini oluşturmayan veya internet sitesi mevcut ise aynı süre içinde internet sitesinin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülemeyen anonim şirket yönetim kurulu üyeleri, limited şirket müdürleri ve sermayesi
paylara bölünmüş komandit şirkette yönetici olan komandite ortaklar, altı aya kadar hapis ve yüz günden üçyüz güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılacaklardır. Yine aynı madde uyarınca, internet sitesine konulması gereken içeriğin usulüne uygun bir şekilde koymayan faillerine -anonim şirketlerde yönetim kurulu üyeleri, limited şirketlerde müdürler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirkette yönetici olan komandite ortaklar- üç aya kadar hapis ve yüz güne kadar adlî para cezasıyla cezalandırılırlar.
E – Sonuç
Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun hedefleri arasında yer alan şeffaflık, hesap verilebilirlik ve sürdürülebilirlik ilkelerini göz önüne aldığımızda; bu maddenin kanunun ortaya çıkmasındaki amaçlarla ne kadar paralel olduğu görülmektedir. Bu maddede de amaç şeffaflık ilkesi gereği kamunun aydınlatılmasıdır. İlgililerin, istediği zaman görebileceği bilgi yada belgeler, yazışmalar ve açıklamaların doğru ve eksiksiz bir şekilde internet sitesinde bulunması gerekiyor.
Yeni Kanunla birlikte bazı sektörlere daha da ihtiyaç duyulacaktır. Örneğin; İnternet sitesi ile ilgili zorunluluklardan dolayı Bilişim sektörü canlılık kazanacaktır. Meslek mensuplarının kendilerini yenilemeleri dışında, müşterilerini de bilgilendirmeleri hatta hukuk birimleri ile birlikte sürekli istişare, yönlendirme toplantıları yapmaları gerekecektir. Tüm ilgili taraflar Değişen koşul ve kanunlarla birlikte KOBİ TFRS, UFRS, TMS hakkında bilgilenmeye geç kalmadan vakit ayırmalıdır. Eğitimlere çok önem vermeli ve mutlaka ilgili meslek odaları , üniversitelerin yada sivil toplum kuruluşlarının seminerlerine, eğitimlerine vakit ayırmalıyız. Son olarak, konuyla ilgili maddenin(1524 md.) 01 Temmuz 2013 tarihinde yürürlüğe gireceği unutulmamalıdır.
KAYNAKÇA:
- İstanbul SMMMO yayınladığı “130 Soruda Yeni Türk Ticaret Kanunu” adlı kitapçık
- 6102 Sayılı Kanun Yeni Türk Ticaret Kanunu md.1524, 1534, 562
- 6103 sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun
- http://www.tbmm.gov.tr, T.C. Yasalar (13.01.2011) 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu. Ankara: Resmi Gazete
[1] İstanbul SMMMO yayınladığı “130 Soruda Yeni Türk Ticaret Kanunu” adlı kitapçık
[2] 6102 Sayılı Yeni TTK , Md. 1524
[3] 562. Maddede “ kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren üç ay içinde oluşturmayan” denmektedir. Ancak, 1524. Maddede “kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl sonra yürürlüğe girer.” Denmektedir. Dolayısıyla 562.maddede belirtilen üç ay ifadesinin sehven atlandığı ve değiştirilmesinin unutulduğu düşünülmektedir.
Erkan KİPİK
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
erkan_kipik@hotmail.com
Kaynak: www.MuhasebeTR.com
(Bu makale yazılı veya elektronik ortamda kaynak göstermeden yayınlanamaz. Kaynak göstermeden yayınlayanlar hakkında yasal işlem yapılacaktır .)