Çalıştıkça emekli maaşı düşüyor mu?Emekli maaşları düşüyor, duyanlar şaşırıyor… Fakat burası Türkiye, burada mantık her zaman geçerli olmuyor.
Matematikteki iki kere iki her zaman dört etmiyor. Sonuç olarak çok çalışmak emekli maaşlarını artırmıyor. Aksine belli oranda maaşların düşmesine sebep oluyor!
MAAŞLAR NEDEN DÜŞÜYOR?
Emekli aylıkları, sigortalıların yıllar itibariyle ödedikleri primlerin karşılığıdır. Normalinde ne kadar fazla prim ödenmişse o kadar fazla emekli maaşı olması gerekir.
Ancak, ülkemizde sıkça yapılan sistem değişikliği nedeniyle primlerin ne kadar ödendiği değil primlerin hangi dönemde ne kadar ödendiği önemlidir. Bu dönem üçe ayrılır.
09-08-1999 öncesi ödenen primler dönemi, 09.09.1999 — 30.09.2008 arası ödenen primler dönemi ve 01.10.2008 sonrası ödenen primlerin dönemi…
Bu dönemlerde ödenen primler ayrı ayrı değerlendirilir. Her dönem için belirlenen kısmi aylıkların toplamı sigortalıya bugün bağlanacak aylığı belirlemektedir.
08.09.1999 yılına kadar ortalama aylık bağlama oranı yüzde 60’lardaydı. 09.09.1999 – 30.09.2008 arasında aylık bağlama oranı yüzde 40’lara düştü ve 1 Ekim 2008 yılından sonra ise aylık bağlama oranı yüzde 20’lere geriledi.
09.09.1999 yılından sonraki çalışmalarınız artıkça emekli maaşınız düşmektedir. Emekliliğe hak kazandığı halde brüt maaşı 2 bin 800 liranın altında olan çalışanlar çalıştıkları her ay için emekli maaşları 2-3 lira arasında azalmaktadır.
Açıkça söylemek gerekirse emeklilik hakkını kazanmış olan çalışanlar beklemeden emekli olsunlar. Ancak tekrar ediyorum; brüt maaşları 2 bin 800 TL bandında olan çalışanların emekli maaşlarında düşme olmuyor. Bu kişiler isterlerse çalışmaya devam edebilirler.
NELER YAPILABİLİNİR?
Emekli maaşlarının düşmemesi için, emekliliği hak etmiş ancak yaştan bekleyenler işten ayrılarak emekli olacakları yaşa kadar çalışmadan bekleyebilirler.
Bekleme süresinde maaşlar düşmez. Bunun sakıncası bekleme süresi içinde sağlıktan yararlanılamıyor.
Ancak eşlerden biri çalışıyorsa diğer eş onun sağlığından yaralanabiliyor. 5 gün çalışmış gibi prim yatıranlar avantajlı… Asgari ücretten maaş alsa bile 5 günde 886.50 lira, 30 günde 5 bin 319 lira alıyormuş gibi işlem görmektedir.
Bunun sakıncası ise 01-01-2012 tarihinden itibaren Genel Sağlık Sigortası devreye girmesidir.
30 günden az prim ödeyenlerin sağlık sigortasından yararlanamayacağı gibi sağlık sigortası primini ödemek zorunluluğu ile karşılaşacak olmasıdır.
*****************
Kimler GSS kapsamında değil!
5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, tüm maddeleriyle birlikte yürürlüğe girmiş oldu.
Buna göre Türkiye’de yaşayanlardan tutuklu ve hükümlü, er, erbaş ve yedek subay okulu öğrencileri, sözleşmeli, ülke adına sağlık yardımları karşılananlar, geçici 20. madde kapsamındaki banka ve sigorta şirketlerinin sandıkları kapsamında bulunanlar, milletvekilleri ile Anayasa Mahkemesi Başkan ve üyeleri ile bunların emeklileri ile dul ve yetimleri GSS kapsamında değillerdir. Bu saydıklarımız hariç tüm insanlar zorunlu olarak ‘genel sağlık sigortası’ kapsamına alındı.
http://www.kentgazetesi.com/?p=3524
